د فرانسې ولسمشر فرانسوا اولانډ په پاریس کې بریدونه د اسلامي دولت ډلې کار بولي. ولسمشر اولاند وایي د پاریس په بریدونو کې ۱۲۷ تنه وژل شوي دي.

نوموړي نن په یوه ټلویزیوني وینا کې ویلي چې دغه بریدونه له فرانسې بهر تنظیم شوي او په هېواده کې دننه پر ترسره کولو کې ورسره مرسته شوې ده.

د پاریس په بېلا بېلو سیمو کې پرله پسې بریدونه د دغه هېواد په تاریخ کې تر ټولو ناوړه تروریستي بریدونه بلل شوي دي.

ولسمشر اولانډ له همدې کبله په هېواد کې بیړنی حالت اعلان کړ:

"اضطراري حالت اعلانوم، یعنې ځینې سیمې به وتړل شي او ښایي پر تګ - راتګ هم بندیز ولګول شي."

پولیس وایي، اته برید کوونکي وژل شوي چې اوو تنو یې په مختلفو موقعیتونو کې ځانونه الوزولي؛ خو یو تن یې د پولیسو په ډزو وژل شوی دی.

تر اوسه معلومه نه ده چې ټول برید کوونکي وژل شوي او که نور به هم ژوندي او پټ وي.

ځینې کسان په یوه رسټورانټ کې د برید پر مهال وژل شوي؛ بل برید د فرانسې د فوټبال سټیډیوم ته نژدې شوی چې د فرانسې ولسمشر فرانسوا اولانډ؛ د هغه هېواد د کورنیو چارو وزیر او د جرمني د بهرنیو چارو وزیر فرانک والټر شتاین مایر هم ګډون په کې کړی و او خوندي له سیمې وایستل شول.

په یوه بله پېښه کې د کنسرټ یوه هال ته وسله وال ورننوتل او له یوه سره یې پر خلکو ډزې وکړې.

فرانسه په پام کې لري د دې پېښې له کبله په دغه هېواد کې درې ورځي ملي ماتم اعلان کړي.

په پاریس کې شاوخوا ۱۵۰۰ فرانسوي ځواکونه ځای پرځای شوي دي.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندوی ماموریت ( یوناما) د دوحې بهیر د کاري ډلو د تیرې اونۍ غونډې جزیات نن دوشنبه( د چنګاښ ۱۶) رسنیز کړي دي.

دغه دوه ورځنۍ غونډه کې چې د جون په دیرشمه او د جولای په لومړۍ نیټه ترسره شوه د افغانستان د خصوصي سکتور په ملاتړ او له نشه یي توکو سره د مبارزې پر لارو چارو متمرکزه وه.

د یوناما مشرې روزا اتونبایوا په یوه خبرپاڼه کې ویلي، غونډه کې یې له طالب استازو سره د افغانستان په نړیوالو ژمنو او د ښځو او نجونو د رول په پیاوړتیا خبرې کړې دي.

د دوحې بهیر د کاري ډلو په یاده غونډه کې د ۲۶ هېوادونو استازو ګډون کړی و او د طالبانو ۷ کسیز پلاوی هم ورغلی و.

یوناما د غونډې جزیات نن داسې مهال خپاره کړي چې ماښام مهال د ملګرو ملتونو عمومي اسامبله کې د افغانستان پر وضعیت بحث کیږي.

اسراییل نن سهار د حوثیانو د بریدونو په غبرګون کې د یمن درې بندرونه، یو برښنا کوټ او د حوثیانو پټن ځایونه په نښه کړل.

د اسراییل پوځ په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې تېر ماښام یې یوه بل برید کې د " ګلکسي لیډر" په نوم هغه بیړۍ هم ویشتلې چې حوثیانو ۲۰۲۳ کال کې برمته کړې وه.

دا بریدونه وروسته تر هغه وشول چې حوثیانو حدیده بندر ته نژدې پر یوه بیړۍ برید وکړ.

د غزې د جګړې له پيله حوثیانو تل د فلسطین په دفاع کې پر اسراییل او سره سمندرګي کې پر سوداګریزو بیړیو بریدونه کړي دي.

د امریکا په تکزاس کې د ویجاړونکو سیلابونو له کبله د مړو شمیر ۸۲ ته پورته شو.

لسګونه کسان لا هم تري تم دي.
څه باندې څلویښت تنه په کېر ښارګوټي کې مړه شوي او څو نورو ښارونو کې هم مړي موندل شوي.
سیلاب د هغو ۴۱ تنو وړو نجونو کمپ هم په سر اخیستی چې د یوه سیند غاړې ته په مېله تللې وې.

د اوبو کچه کمه شوې، خو د نورو ورښتونو وړاندوینه شوې.

سیلابونه د جمعې په ورځ پيل شول.

د تګزاس والي ګرګ ابوت پرون یکشنبه ویلي، ټول بنسټونه په پلټنه بوخت دي او کله چې د اوبو کچه کمه شي، دا هڅې به پراخه شي.

د پاکستان پولیس وایي، د هغه زمري مالکان یې نیولی چې لاهور کې یې یوه ښځه او دوه ماشومان ټپیان کړي وو.

پولیسو پرون یکشنبه ویلي، له یوې کروندې تښېدلي زمري، یوه میرمنه او د هغې پنځه کلن او اووه کلن ماشومان ټپيان کړي دي.

په استوګنیزه سیمه کې په یادې کورنۍ د زمري د برید ویډیو خپره شوې ده.

د پولیسو په خبره، د زمري مالکانو د برید پر مهال ننداره کوله او د حملې د مخنیوي هڅه یې نه ده کړې.

دا زمری اوس یوه پارک ته لېږدول شوی دی.

د کډوالۍ نړیوال سازمان ( ای.او.ایم) وایي، په تیره څه باندې یوه میاشت کې نژدې ۴۵۰ زره افغانان له ایرانه هېواد ته ستانه شوي دي.

دغه سازمان نن دوشنبه( د چنګاښ ۱۶) ویلي چې دغه شمیر کډوال د جون له لومړۍ د جولای تر پنځمې نیټې پورې راغلي دي.

دغه ستنیدنه وروسته له هغه ترسره شوې چې ایران په دغه هېواد کې بې اسناده کډوالو ته خبرداری ورکړ چې د جولای تر شپږمې ( د چنګاښ ۱۵) پورې له هغه هېواده ووځي.

د کډوالۍ نړیوال سازمان ویاند فرانس پریس ته ویلي، د کال له پيله د ټولو راستنو شویو کسانو شمیر څه باندې ۹۰۶ زرو ته رسیږي.

د ملګرو ملتونو د کډوالو عالۍ کمشنرۍ د کډوالو په دې شمیر کې را ستنېدنه یو ناورین بللی دی.

د امریکا ولسمشر ډونالډټرمپ د اسراییل له صدراعظم بنیامین نتنیاهو سره د لیدنې په درشل کې ویلي دي چې له هغه سره به د ایران او اسراییلو ترمنځ د یوې دایمي موافقې په اړه خبرې وکړي.

ښاغلي ټرمپ تېر ماښام له نیوجرسي څخه سپینې ماڼۍ ته د راستنېدو پرمهال دا څرګندونې وکړې او ټینګار یې وکړ چې پر ایران د متحدوایالتونو حملو د دې هېواد حساس اټومي تاسیسات له منځه وړي دي.

متحدوایالتونو د ایران او اسراییلو ترمنځ د ۱۲ ورځنۍ جګړې پرمهال په فردو، نطنز او اصفهان کې د ایران پر اټومي تاسیساتو هوايي حملې وکړې.

له د حملو وروسته امریکايي چارواکو وویل چې د دې حملو په نتیجه کې د ایران اټومي پروګرام خورا ډېر شاته پاتې شوی دی.

په پام کې ده چې ټرمپ او نتنیاهو نن په سپینه ماڼۍ کې سره وګوري. دا به په تېرو ۶ میاشتو کې د دواړو مشرانو دریمه لیدنه وي.

د طالبانو حکومت خبرداری ورکړی چې په هېواد کې د سیاسي ګوندونو فعالیت غیرقانوني دی.

د طالبانو د حکومت د عدلیې وزارت ویاند حافظ برکت الله رسولي په یوه غږیز پیغام کې چې د طالبانو تر ادارې لاندې ملي راډیو ټلویزیون پرون پر خپله ایکس پاڼه خپور کړی، ویلي دي چې که څوک د ګوند په نوم فعالیت وکړي نو قانوني چلند به ورسره وشي: غږ رسولي

(د عدلیې وزارت په افغانستان کې د سیاسي ګوندونو په نوم هرراز فعالیت غیرقانوني بولي او خبرداری ورکوي چې په دې نوم هرراز سیاسي فعالیت به تر قانوني او شرعي تعقیب لاندې وي. د عدلیې وزارت په تېرو څو کلونو کې د ځینو سیاسي ګوندونو دفترونه چې فعالیت یې کاوه موندلي او د هغوی د فعالیت مخه یې نیولې ده او دا بهیر به دوام وکړي.)

د طالبانو حکومت د ۲۰۲۱ کال په اګست میاشت کې د نړیوالو ځواکونو له وتلو سره سم پر افغانستان واکمن شو او په تېرو نژدې څلورو کلونو کې یې د خپلو ټولو مخالفینو پر فعالیت بندیز لګولی دی. ملګروملتونو او نړیوالې ټولنې په وار وار د طالبانو له حکومته غوښتي دي چې ټولګډونه حکومت جوړ کړي خو طالبانو دا غوښتنې له پامه غورځولې دي.

ټاکل شوې چې د ملګروملتونو عمومي اسمبله نن د افغانستان د روان وضعیت په اړه په خپله غونډه کې بحث وکړي.

دا غونډه د کابل په وخت د ماښام په شپږ نیمو بجو د ملګروملتونو په مقر کې پیلېږي او سرلیک یې دی، د افغانستان وضعیت او د نړیوالې سولې او امنیت لپاره د هغه ننګونې. د م. م عمومي اسمبله به د دې درې ساعته بحثونو په پای کې یو پرېکړه لیک هم تصویب کړي.

تمه ده په پرېکړه لیک کې به په افغانستان کې د بشري حقونو او په تېره د نجونو او ښځو د ارمانونو لپاره د نړیوالې ټولنې پر ژمنو ټینګار وشي.

بشري حقونه، په تېره د نجونو تعلیم او کار هغه مسایل دي چې په تېرو نژدې څلورو کلونو کې پر افغانستان د طالبانو له بیاواکمنېدو وروسته په پرله پسې ډول د نړیوالي ټولنې له خوا پرې ټینګار شوی.

د هېواد د هواپېژندنې ادارې اټکل کوي چې نن به په ۱۴ ولایتونو کې درانه بارانونه وشي او د سېلابونو د راوتلو احتمال شته.

د طالبانو د حکومت د ترانسپورت او هوايي چلن وزارت پرون پر خپله ایکس پاڼه په یوه بیان کې وویل نن دوشنبې د نورستان، کونړ، ننګرهار، لغمان، کابل، کاپیسا، پنجشېر، پروان، لوګر، غزني، میدان وردګو، پکتیا، پکتیکا او خوست په بېلابېلو سیمو کې د ۱۰ او ۴۵ میلي مترو ترمنځ د درنو بارانونو او له دې کبله د سېلابونو د راوتلو امکان شته.

په ننګرهار کې د طالبانو سیمه ایزو چارواکو پرون وویل، په بټي کوټ، ګوشتې، لالپورې، نازیانو، مومندرې، کامې او نورو ولسوالیو کې د سېلابونو له کبله دوه ماشومان مړه شوي، یوشمېر نور ټپیان دي او د خلکو کورونو او کروندو ته درانه مالي زیانونه اوښتي دي.

د ترکیې په جنوب کې یو بزګر نن وروسته له هغه ټپي شو چې له ژوبڼ څخه یوه تښتېدلي زمري برید پرې وکړ.

د سیمه ایزو رسنیو د راپورونو له مخې د مناوګټ Manavgat د تفریحي سیمې له ژوبڼ څخه دا تښتېدلی زمری وروسته په ډزو ووژل شو.

دا نارینه زمری چې زیوس نومېده، سهار مهال له خپل قفس څخه وتښېد او څو ساعته وروسته یې پر یوه ۵۳ کلن بزګر چې په کرونده کې ویده و، برید وکړ. ترکي بزګر ویلي دي چې ده ترپایه جګړه وکړه خو وروسته زمری د پولیسو په ډزو وډار شو او وتښتېد. پولیسو وروسته زیوس د پلټونکو ډرونونو په وسیله په څېرمه ځنګله کې وموند.

تراوسه معلومه نه ده چې دا زمری څنګه له خپل قفس څخه وتښتېده خو په دې اړه پلټنې روانې دي.