د جنوبي اروپا په پراخه سیمه کې سوځنده او شدیده ګرمي خپره شوې او د روغتیا او چاپېریال ادارو خلکو ته خبرداری ورکړی دی.

دا خبرداری په داسې حال کې ورکړل شوی چې وړاندوینې ښيي هوا به په راتلونکو ورځو کې نوره هم توده شي او ګرمي به دوام وکړي.

د فرانسې، ایټالیا، پرتګال او هسپانیا په ګډون یو شمېر هېوادونو خپل امکانات هم چمتو کړي دي.

د دوشنبې په ورځ، د هسپانیا په ډېری سیمو کې د تودوخې درجه له ۴۲ سانتي‌ګراده لوړه وه، او تمه ده چې د ګرمۍ دا څپه به لږ تر لږه تر پنجشنبې دوام ومومي.

په ۲۰۲۲ کال کې هم هسپانیا تر معمول فصل له ۲۰ تر ۴۰ ورځې وړاندې د تودې هوا له څپې سره مخامخ شوې وه، چې علت یې د اقلیمي بدلون شدت بلل شوی و.

د ترکیې د واکمن ګوند یو ویاند وايي چې د کردستان د کارګرانو ګوند PKK به په راتلونکو څو ورځو کې خپلې وسلې حکومت ته وسپاري.

د AK ګوند ویاند عمر چیلیک پرون په یوه خبري غونډه کې د خبرو پرمهال دې پوښتنې ته چې آیا د PKK د وسلو د سپارلو لپاره وخت ټاکل شوی که نه، په ځواب کې وویل چې دی نه غواړي دقیق وخت وښيي خو دوی اوس هغه پړاو ته رسېدلي دي چې یاد ګوند ښايي په څو ورځو کې خپلې وسلې وسپاري.

ویاند زیاته کړه چې راتلونکې څو ورځې به له تروریزم څخه د ترکیې د خلاصولو لپاره خورا مهمې ورځې وي.

د عراق په شمال کې د پي کې کې دوو سرچینو رویټرز خبري آژانس ته تایید کړې ده چې تمه ده په راروانو ورځو کې د دې ګوند د وسله والو یوه کوچنۍ ډله د عراق په کرد مېشت ښار سلیمانیه کې خپلې وسلې وسپاري او د دې کار لپاره په سلیمانیه کې تیاري هم نیول شوې ده.

د کردستان د کارګرانو ګوند د ترکیې له حکومت سره له څه باندې څلورو لسیزو جګړو وروسته په تېره مې میاشت کې پرېکړه وکړه چې له وسله والې مبارزې لاس واخلي او خپل تشکیلات منحل کړي.

د فرانسې او روسیې ولسمشرانو ایمانویل مکرون او ولادیمیر پوتین پرون د اوکراین د جګړې او د ایران د اټومي پروګرام په اړه ټلفوني خبرې وکړې.

په تېرو شاوخوا دوه نیمو کلونو کې دا لومړی ځل دی چې د دې دوو هېوادونو ولسمشران خبرې سره کوي. د فرانسپرس خبري آژانس د راپور له مخې مکرون د دې خبرو پرمهال چې یو ساعت وخت یې ونیو په اوکراین کې د اوربند غوښتنه وکړه خو پوتین د دې جګړې پړه د لویدیځو هېوادونو غاړې ته واچوله.

د اوکراین جګړه درې کاله مخکې د روسیې له یرغل وروسته پیل شوه.

د دواړو هېوادونو مشرانو د ایران د اټومي پروګرام په اړه هم خبرې وکړې. په داسې حال کې چې د ایران او اسراییل ترمنځ پر اوربند یوه اونۍ اوښتې، مکرون وړاندیز وکړ چې پاریس او مسکو په ګډه د دې جګړې د پراخېدو مخه ونیسي.

د امریکا ولسمشر ډونالډټرمپ وايي، اسراییل په غزه کې د دوه میاشتني اوربند له طرحې سره موافقه کړې ده. ټرمپ ایران پلوې فلسطینۍ حماس ډلې ته خبرداری ورکړ چې د وضعیت له لا خرابېدو مخکې دا طرح ومني.

ښاغلي ټرمپ پرون پر ټولنیزو شبکو په یوه بیان کې ولیکل چې د ده استازو پرون له اسراییلي چارواکو سره د غزې په اړه اوږدې او ګټورې خبرې وکړې. ښاغلی ټرمپ زیاتوي چې اسراییلي لوري منلې ده چې د شپېته ورځني اوربند د منلو لپاره له شرایطو سره موافقه کړې ده. د هغه په ټکو قطر او مصر به د دې وړاندیز وروستۍ طرح چمتو کړي.

ښاغلی ټرمپ دا څرګندونې په داسې حال کې کوي چې په پام کې ده د اسراییل صدراعظم بنیامین نتنیاهو د راروانې دوشنبې په ورځ د سپینې ماڼۍ مېلمه وي.

ټرمپ پر نتنیاهو او حماس دلې فشار زیات کړی دی څو د اوربند تړون او د برمته وو د خوشې کولو موافقې ته غاړه کېږدي.

د طالبانو د حکومت یو پلاوی د ایکو د اقتصادي همکارۍ د سازمان په غونډه کې د ګډون لپاره آذربایجان ته تللی دی.

په یوه بیان کې چې د ریاست الوزرا د اقتصادي معاونیت دفتر خپور کړی راغلي، یاد پلاوی چې په اقتصادي چارو کې د رییس الوزرا لومړی مرستیال ملاعبدالغني برادر یې مشري کوي پرون د پلازمېنې باکو د حیدرعلي یوف نړیوال هوايي ډګر ته ورسېد.

د اقتصادي همکاریو د سازمان غونډه سبا او بل سبا (د چنګاښ ۱۲- ۱۳) په باکو کې جوړېږي. د طالبانو د اعلامیې له مخې د ایکو په غونډه کې د سوداګرۍ، د انرژۍ د لېږد، ترانسپورت او ترانزیت، کرنې او چاپېریال، د اقلیمي بدلونونو پر وړاندې د مبارزې او نورو مسایلو په اړه خبرې په پام کې دي.

په ایکو سازمان کې پر افغانستان سربېره ایران، ترکیه، پاکستان، تاجکستان، ازبکستان، قرغزستان، ترکمنستان، قزاقستان او آذربایجان غړیتوب لري.

د افغانستان لپاره د روسیې ځانګړی استازی ضمیر کابلوف وايي، د افغانستان په اړه د مسکو د فارمټ بله غونډه به په راروانه سپټمبر یا اکتوبر میاشت کې جوړه شي.

ښاغلي کابلوف تاس خبري آژانس ته ویلي دي چې د دې غونډې د جوړېدو دقیقه نېټه تراوسه معلومه نه ده خو هغه یادونه کړې چې دا غونډه به له دود سره سم حتما جوړېږي.

کابلوف دا څرګندونې د قطر په پلازمېنه دوحه کې د ملګروملتونو په نوښت د افغانستان په اړه د مشورتي غونډې له جوړېدو وروسته وکړې.

د مسکو د فارمټ شپږمه غونډه د ۲۰۲۴ کال د اکتوبر په ۴مه د روسیې، هند، ایران، قزاقستان، قرغزستان، چین، پاکستان، تاجکستان او ازبکستان په ګډون په مسکو کې جوړه شوې وه او د طالبانو د حکومت د بهرنیوچارو وزیر امیرخان متقي هم ګډون پکې کړی و.

د هند په جنوب کې د کیمیاوي موادو په تاسیساتو کې د چاودنې له کبله د مړو کسانو شمېر لږترلږه ۳۵ ته لوړ شوی دی.

د تیلانګنا ایالت د سنګریدي سیمې د پولیسو مشر نن پرس ټرسټ آف انډیا ته وویل چې د ۳۱ کسانو مړي د چاودنې له کنډوالو لاندې راایستل شوي او درې ټپي کسانو په روغتون کې سا ورکړې ده.

د چارواکو په وینا په درې درې پوړیزه ودانۍ کې له یوې چاودنې وروسته دوهمه چاودنه هم وشوه چې په نتیجه کې یې په ودانۍ کې اور ولګید.

د تیلانګنا د روغتیا وزارت پرون د پېښې د مړو شمېر ۱۲ ښودلی و. په دې چاودنه کې چې حیدرآباد ښار ته نژدې وشوه لسګونه نور کسان هم ټپیان شوي دي.

پاکستان او هند په دې دواړو هېوادونو کې د بندي پاکستانيو او هنديو بندیانو نوملړ د ډېپلوماټېکو چېنلونو له لارې له يو بل سره شريک کړ.

د پاکستان د بهرنيو چارو وزارت د جولای په لومړۍ نېټه په خپره کړې يوه خبرپاڼه کې وويل، د بندیانو د نومونو دا تبادله د هند او پاکستان ترمنځ په ۲۰۰۸ز کال کې د تفاهمنامې پر اساس شوې ده. د تفاهمنامې له مخې، دواړه هېوادونه مکلف دي چې هر کال د جنورۍ پر لومړۍ او بيا د جولای پر لومړۍ نېټه د بنديانو نوملړ يو له بل سره شريک کړي.

پاکستان هند ته د ۲۴۶ بنديانو نوملړ سپارلی چې له هغو څخه ۵۳ يې ولسي وګړي او ۱۹۳ کب نيوونکي دي.

هند بيا له پاکستان سره د ۴۶۳ بنديانو لېسټ شريک کړی چې ورڅخه ۳۸۲ ولسي وګړي او ۸۱ کب نيوونکي دي.
پاکستان له هنده غوښتي چې هغه ټول پاکستاني بنديان وروسپاري چې د بند موده یې پوره شوې ده.

سږکال د هند او پاکستان ترمینځ د بندیانو د نوملړ تبادله وروسته له هغې شوې ده چې دواړو هېوادونو په مې میاشت کې له یوبل سره جګړه وکړه.

هند د مې پر اوومه د پاکستان تر واک لاندې په کشمیر کې د بریدونه وکړل او په ځواب یې پاکستان د مې پر ۱۰مه پر هند د بنیان المرصوص په نامه عملیات وکړل.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د مې پر ۱۰مه اعلان وکړو چې هند او پاکستان "د بشپړ او سمدستي" هوکړه ورسره کړې ده. تر هغې وروسته د مې پر ۱۱مه یې دا هم ویلي وو چې د هند او پاکستان ترمنځ د کشمیر د مسلې د حل لپاره کار کولو ته تیار دی.

فرانسپرس خبري آژانس یوه څېړنه ښيي چې د روسیې پوځ په تېره جون میاشت کې د دریمې پرله پسې میاشتې لپاره په اوکراین کې پرمختګ کړی دی او دا یې له نوامبر میاشتې راهیسې ترټولو لوی پرمختګ دی.

دا څېړنه د جګړې د څېړنیز انسستیتیوت ISW په نوم د امریکا له یوې تحقیقاتي ادارې د ترلاسه شویو معلوماتو پربنسټ برابره شوې ده.

د فرانسپرس په څېړنه کې راغلي دي چې روسیې په جون میاشت کې د اوکراین ۵۸۸ مربع کیلومتره خاوره نیولې په داسې حال کې چې په مې میاشت کې یې ۵۰۷، په اپریل میاشت کې یې ۳۷۹ او په مارچ میاشت کې یې د اوکراین ۲۴۰ کیلومتره مربع خاوره لاندې کړې وه.

د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو مرستندوی ماموریت (یوناما) د دوشنبې په ورځ د قطر په دوحې کې د خصوصي سیکتور د ملاتړ او له مخدره موادو سره د مبارزې په اړه د کاري ډلو غونډه پیل کړه.

دا دوه ورځنۍ تخنیکي غونډه د تیر کال د جولای د غونډې د تعقیبي اقداماتو او د ملګرو ملتونو امنیت شورا ته د وړاندې شويو سپارښتنو په رڼا کې ترسره کېږي. په غونډه کې د افغانستان واکمنو طالب چارواکو، غړو هېوادونو، نړیوالو سازمانونو او متخصصانو ګډون کړی او د دې برخو د پرمختګونو او راتلونکو لومړیتوبونو ارزونه کېږي.

د فرانسې یوې محکمې د دوشنبې په ورځ اووه افغانان او دوه عراقي کوردان د بیړۍ د چپه کېدو د هغې پېښې په تور په ۷ او ۸ کاله بند محکوم کړل چې له کبله یې څو تنه پناه غوښتونکي مړه شول.

یاده کوچنۍ کښتۍ د ۲۰۲۲ کال د دسمبر د څوارلسمې نېټې په سهار له فرانسې څخه خوځېدلې وه، چې پکې د افغانستان، البانیا، هند او سینیګال وګړي سپاره ول.

په دې پېښه کې، چې د بریتانیا له ساحله څو کیلومتره لیرې وشوه، څلور کسان مړه او څلور نور ورک شول. له بې درکه شویو څخه یوازې د یوه تن جسد وموندل شو چې یو افغان نارینه وو.

ژغورونکو ۳۹ کسان له ډوبېدو وژغورل.

د فرانسې د لیل ښار محکمې درې کسانو ته د اتو کلونو بند سزا واوروله. په دوی کې یو افغان هم شامل و، چې محاکمه ‌یې په غیابي ډول ترسره شوه او نوموړی د قاچاق د عملیاتو اصلي طراح بلل شوی دی.

پاتې کسانو ته، چې پکې دوه افغان وروڼه هم شامل دي او د دې شبکې د تمویل په تور تورن دي، په اووه کاله بند محکوم شول.

یو بل کس به، چې دا مهال په بلجیم کې بندي دی، په یوه بله نېټه محاکمه شي.

فرانسوي څارنوالانو ویلي، د بریتانیا یوې محکمې لا دمخه یو سنګالی تنکی‌ځوان، چې کښتۍ ‌یې چلوله، په نهه کاله بند محکوم کړی دی.

د پلټنو له مخې، څو کسانو ویلي چې د کښتۍ له تګ مخکې ‌یې یو لوړ درز اورېدلی و، لکه کښتۍ چې سورۍ شوې وي.