د افغانستان په شلو ولایتونو کې نن د ورښتونو اټکل شوی دی.

د طالبانو د هوا پيژندنې ادارې پرون چهارشنبې په یوه بیان کې وویل چې په بدخشان، کندز، بلخ، پروان، کاپیسا، ننګرهار، غور، بادغیس، بامیان او څو نورو ولایتونو کې د سالنګونو په ګډون د پنجشنبې په ورځ د واورو او بارانونو د وریدو امکانات شته.

له لسو تر دیرش میلي مترو پورې د باران او له پنځلسو تر پنخوس سانتي مترو پورې د واورې وړاندوینه شوې ده.

د طالبانو د انرژي او اوبو وزارت خبرداری ورکړی دی چې د شنبې تر ورځې د ورښتونو له امله په سیندیزو حوزو کې د سیلونو د بهیدو احتمال شته.

د رزمي لوبو افغان لوبغاړي احمد ولي هوتک په بلاروس کې د اتلولۍ کمربند وګاټه.

احمد ولي هوتک په WKTF سازمان کې چې لوبې یې په مینسک کې وشوې مرکزي لوبه درلوده.

هغه وتوانېد خپل روسی سیال د سبمیشن په مټ مات او د اتلولۍ کمربند وګټي.

د دوی لوبه په اویا کیلو وزن کې ترسره شوه.

دا په حرفه يي لوبو کې د احمد ولي هوتک ۱۲مه بریا وه.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندوی ماموریت ( یوناما) د سولې، بشري حقونو او دوامداره پرمختګ لپاره پر خپله ژمنه ټینګار کړی او له نړیوالې ټولنې یې غوښتي چې د افغانستان د خلکو ملاتړ بیا تازه کړي.

یوناما دغه څرګندونې نن جمعه د ملګرو ملتونو د ورځې او د دې سازمان د تاسیس د ۸۰مې کلیزې په مناسبت یوه اعلامیه کې کړې دي.

په اعلامیه کې ویل شوي چې ملګري ملتونه د لسیزو راهیسې د افغانستان د خلکو تر څنګ ولاړ دي او د ټول شموله حکومتولۍ، د ښځو د حقونو ملاتړ او حیاتي مرستو چمتو کولو لپاره کار ته دوام ورکوي.

یوناما وویل، دا کلیزه یو فرصت دی چې دوی د بشري مرستو او بشري حقونو د ساتنې په ګډون مهمو مسلو کې خپله رول منعکس کړي.

د ملګرو ملتونو د سرمنشي مرستیالې ځانګړې استازې جورجټ ګانین وویل. "دا ۸۰ کلیزه د څو اړخیزیز کېدو د ځواک او اړتیا یادونه ده. په افغانستان کې د ثبات او دوامداره پرمختګ مزل په یوازې سر نه کیږي."

یوناما خبرداری ورکړ چې په افغانستان کې بشري بحران په نړۍ کې یو له خورا سختو بحرانونو څخه دی، او په ښځو باندې د محدودیتونو زیاتوالي او د مالي مرستو کمښت وضعیت نور هم خراب کړی دی.

د ملګرو ملتونو یوه بل استازې، اندرا راتوټي، پر نړیواله ټولنه غږ وکړ چې د افغانانو سره خپل ملاتړ او پیوستون بیا تازه کړي، او ویې ویل چې ملګري ملتونه به "نن، سبا او له هغې وروسته" د دوی تر څنګ ولاړ وي.n

د افغانستان او پاکستان ترمنځ د لارو له بندوالي وروسته دواړو لورو ته د اړینو خوراکي موادو بیې پورته شوې دي.

رویټرز اژانس د بیلګې په توګه پاکستان کې د رومیانو بیې ته کتنه کړې چې پاکستان کې یې یوه کیلو په شپږ سوه کلدارو پلورل کیږي او دغه بیه د جګړې مخکې مودې پرتله پنځه برابره زیاتوالی ښيي.

په تورخم کې یوه پاکستاني چارواکي د نوم نه ښودو په شرط اژانس ته ویلي، دا مهال د پولې دواړو غاړو ته د خوراکي موادو شاوخوا ۵ زره کانټینر ولاړ دي.

د افغانستان او پاکستان د تګ راتګ لارې د اکتوبر له ۱۱مې راهیسې بندې دي.

دا لارې وروسته تر هغه وتړل شوې چې پاکستان پر کابل او پکتیکا هوایي بریدونه وکړل او په ځواب کې یې د طالبانو حکومت پر پوله پاکستاني پوځیانو سره په جګړه واوښتل.

دواړو لورو د اکتوبر په ۱۸مه په دوحه کې د سملاسي اوربند هوکړه وکړه او ټاکل شوې د اوربند تعقیبي غونډه سبا شنبه په ترکیه کې جوړه شي.

نړیوال بانک وایي، د افغانستان په ختیځ کې د نژدې دوو میاشتو مخکې زلزلې کورونو، تاسیساتو او مالدارۍ ته د ۱۸۳ میلیونه ډالرو په ارزښت فزیکي زیان اړولی دی.

لویدیځو اژانسونو د دغه بانک د معلوماتو په حواله تیره شپه دغه راپور ورکړی دی.

د افغانستان په ختیځ کې د تیرې اګست میاشتې په ۳۱مه د شپې مهال زوروره زلزله وشوه چې له کبله د طالب چارواکو په وینا ۲۲ سوه کسان مړه او شاوخوا ۴ زره نور ټپیان شول.

زلزلې ډیر زیان په کونړ او ننګرهار کې واړوه.

ګڼ شمېر زلزله ځپلي لا هم تر خیمو لاندې ژوند کوي چې د دوی د ژوند د تریخوالي او نازکوالي په اړه په ځلونو ملګرو ملتونو او نورو بشري ادارو اندیښنې ښودلې دي.

د شمالي وزیرستان په میرعلي سیمه کې د حکومت پلوو ملېشو یو مشر له خپلو پنځو ملګرو سره په یوه وسله وال برید کې وژل شوی دی.

د آزادۍ راډیو د مشال څانګې د راپور له مخې دا پېښه د چارشنبې په ورځ هغه مهال وشوه چې وسله والو له ډزو وروسته د ملېشو د دې قوماندان موټر ته اور ورته کړ او د شپږو واړو مړي یې وسوځول.

د دې حملې پړه کومې ډلې نه ده منلې خو فرانسپرس خبري آژانس د چارواکو له قوله ویلي دي چې د پاکستاني طالبانو ډلې یا ټي ټي پي غوښتل له دې سړي څخه په زور پیسې واخلي خو هغه د پیسو له ورکولو ډډه کوله.

مشال راډیو راپور ورکوي چې شپږ واړه مړي پوره سوځېدلي او د هغو پېژندګلوي نه کېږي.

سیمه ایزو چارواکو شک څرګند کړی چې دا کسان ښايي پوځ ته د معلوماتو د ورکولو په تور وژل شوي وي.

د طالبانو د حکومت د بلخ والي، محمدیوسف وفا د تاجکستان د سرحدونو له وزارت سره په یوه ګډه غونډه کې د ګډون لپاره دوشنبې ته تللی دی.

د بلخ ولایت د والي د دفتر له خبرپاڼې سره سم، وفا په غونډه کې د ملي ګټو پر اساس له ټولو هیوادونو سره په بېلابېلو برخو کې د اړیکو په پیاوړتیا خبرې وکړې او ویې ویل چې په افغانستان کې ناامني د هیچا په ګټه نه ده په تېره بیا د ګاونډیو هیوادونو.

ده د تاجکستان له چارواکو وغوښتل چې افغانانو ته د وېزې ورکړه اسانه کړي.

تاجکستان د منځنۍ اسیا په هیوادونو کې یوازینی هیواد دی چې د طالبانو له رژیم سره ډېرې نژدې نه دی.

د افغانستان د کرکټ ټسټ لوبډله له دې کبله جریمه شوې ده چې له زیمبابوې سره په سیالۍ کې یې تر ټاکلي وخت کراره لوبه کړې.

د کرکټ نړیوالې شورا ICC نن (د لړم لومړۍ نېټه) په یوه بیان کې وویل چې افغان لوبډله به د لوبې د فیس ۲۵ سلنه جریمه ورکوي ځکه د هرارې په لوبه کې له ورکړل شوي وخت څخه پنځه اووره وروسته پاتې شوه.

د ICC د اصولو له مخې که یوه لوبډله په ټاکلي وخت د اوورونو په لوبولو کې پاتې راشي د هر اوور پرسر د خپل فیس پنځه سلنه د جریمې په توګه ورکوي.

د ICC بیان زیاتوي چې افغان لوبډلمشر حشمت الله شهیدي خپله پړه منلې ده نو ځکه د قضیې رسمي کولو ته اړتیا پېښه نه شوه.

د بشري حقونو د څار سازمان یا هیومن رایټس واچ په یوه بیان کې چې نن (د لړم لومړۍ نېټه) خپور شو ویلي دي چې د طالبانو د استخباراتو اداره د رسنیو مطالب کنټرولوي او د امربالمعروف او نهی عن المنکر پولیسو یې پر ښځو د مذهبي مقرراتو د رعایت سخت محدودیتونه لګولي دي.

د بشري حقونو د څار د سازمان د افغانستان د برخې څېړونکې فرشتې عباسي ویلي، طالبان خبریالان دې ته اړباسي چې یوازې تایید شوي او بې خطره راپورونه خپاره کړي او څوک چې له دې سرې کرښې واوړي، د نیولو او شکنجې له ګواښ سره مخامخ کېږي.

طالبانو تراوسه په دې اړه څه نه دي ویلي خو پخوا یې تل ويلي دي چې رسنۍ باید د اسلامي شریعت او افغاني ارزښتونو په چوکاټ کې خپرونې وکړي.

د بشري حقونو د څار سازمان ټینګار کوي چې د رسنیو د ځپلو له پراخېدو سره په افغانستان کې آزادو رسنیو ته اړتیا ورځ تربلې زیاتېږي.

د طالبانو د حکومت د کډوالو او راستنیدونکو چارو وزیر مولوي عبدالکبیر په کابل کې د افغانستان لپاره د بریتانیا له ځانګړې استازي ریچارډ لینډسي سره په کتنه کې غوښتنه وکړه چې بریتانیا دې افغانستان ته د را ستنیدونکو لپاره د دایمي استوګنې د ښارګوټو په جوړولو کې لا زیاتې مرستې وکړي.

دې وزارت نن پنجشنبې په خپله ایکسپاڼه کې په یوه بیان کې ویلي چې د بریتانیا ځانګړي استازي له مولوي عبدالکبیر سره په کتنه کې د افغانستان او پاکستان ترمنځ د اوربند ستاینه وکړه او هیله یې څرګنده کړه چې کابل او اسلام آباد د دایمي اوربند لپاره کاروکړي. ښاغلي لینډسي تراوسه د دې کتنې په اړه څه ندي ویلي خو له دې مخکې یې د اوکتوبرپه ۱۶ د خوړو د نړیوالې ورځې په مناسبت په خپله ایکسپاڼه کې ویلي وچې بریتانیا د ژمې په رارسیدو لپاره له هغو افغانانو سره مرستې زیاتوي چې له سختو ستونزو سره مخ دي. هغه ویلي چې ۶۳۶ ملیونه افغانۍ د اړینو خوړو او نورو خوراکي موادو د برابرولو لپاره ځانګړې شوې چې په لیرې پرتو سیمو کې به له زیانګالو افغانانو سره د ژوند ژغورلو پرچارو ولګیږي.

ټاکل شوې چې د افغان کډوالو نجونو د فوټبال لوبډله د فوټبال د نړیوال فدراسیون، فیفا په چوکاټ کې خپله لومړۍ لوبه د اوکتوبرپه ۲۶ ترسره کړي. تردې مخکې تمه کیده چې د ښځینه فوټبالرانو دغه لوبې چې د “فیفا یوموټی کوي” په نوم ترسره کیږي، په متحده عربي اماراتو کې ترسره شوې وای خو فیفا اعلان وکړچې مراکش به د دغو لوبو کوربه وي. دغه پریکړه وروسته له هغې وشوه چې متحده عربي اماراتو افغان فوټبالرو ښځو ته ویزې ورنکړي.

د افغان کډوالو ښځو ۲۲ نفري لوبډله تیره میاشت وروسته له هغې جوړه شوه چې فیفا د روان کال په مې میاشت کې د هغوی د لوبو او فعالیتونو د تمویل لپاره ځانګړې بودیجه تصویب کړه.

د ۲۰۲۱ کال په اګست کې د طالبانو له واک ته رسېدو وروسته، د افغانستان د ښځینه فوټبال ملي ټیم ډیرو لوبغاړو په نورو هیوادونو، په ځانګړې توګه انګلستان او آسټرالیا ته پناه یووړه.