د جو بایډن حکومت په یوه اقدام کې، چې د دمشق د نویو واکمنانو په وړاندې د "ښه نیت" څرګندونه ګڼل کېږي، د سوریې پر وړاندې د بندیزونو د ساتلو ترڅنګ، د بشري مرستو او اساسي خدماتو د انتقال په برخو کې محدودیتونه کموي.

رویټرز خبري اژانس د جو بایډن د حکومت له دې پرېکړې د خبرو سرچینو په قول وویل چې د دې اقدام هدف دا دی چې د جګړه ځپلې سوریې د خلکو د ژوند شرایط په داسې حال کې ښه شي چې د متحده ایالاتو د بندیزونو د فشار وسیله هم پر ځای پاته شي.

د رویټرز د راپور له مخې، د بشار اسد د حکومت له پرزېدو او د "هیئت تحریر الشام" د لنډمهاله حکومت له واک ته رسېدو وروسته، د واشنګټن د حکومت چارواکو تر اوسه څو ځله د دې نوي حکومت له غړو سره لیدنې کړې دي.

د امریکا د بهرنیو چارو وزارت یوه پلاوي، چې مشري یې باربرا لیف کوله، د نوي حکومت په لومړیو ورځو کې د هیئت تحریر الشام له مشر احمد الشرع سره په دمشق کې ولیدل. له دې وروسته اعلان وشو چې د هیئت تحریر الشام د قومندان په اړه هغه لس میلیون ډالري جایزه، چې واشنګټن د تېرو کلونو په ترڅ کې ټاکلې وه، لغوه شوې ده.

خو د رویټرز پر اساس، متحده ایالات لا هم دا ډله، چې له القاعدې سره یې خپلې پخوانۍ اړیکې پرې کړې او د هغې پر وړاندې یې جګړه کړې، یوه ترهګره ډله بولي. واشنګټن له "هیئت تحریر الشام" سره د ترهګرۍ پر ضد د مبارزې او د ټولې سوریې د خلکو د استازي حکومت د جوړېدو په شان برخو کې د همکارۍ غوښتونکی دی.

وال سټریټ ژورنال راپور ورکړی چې د بایډن حکومت د تېرې اوونۍ په پای کې له سوریې سره د مرستو اړوند محدودیتونه کم کړل او اعلان یې وکړ چې دا اقدام به د خزانې وزارت ته اجازه ورکړي چې هغو ډلو او شرکتونو ته معافیت ورکړي چې د خلکو اساسي اړتیاوې لکه اوبه، بریښنا، او نورې بشري مرستې برابروي.

د امریکا د خزانې وزارت ویاند، چې د سوریې بندیزونه څاري او تطبیقوي، د دې راپور په اړه له څه ویلو ډډه وکړه؛ نه یې رد کړ او نه یې تایید.

وال سټریټ ژورنال زیاته کړې چې د بایډن د حکومت پرېکړه د سوریې پر وړاندې د بندیزونو د پاتې کېدو په اړه دا ښیي چې سپینه ماڼۍ لا هم د سوریې د نویو مشرانو په اړه اندېښنې لري.

د دمشق د موقت حکومت چارواکو ویلي چې بندیزونه د بشار اسد پر حکومت پورې اړه لري او له نړیوالې ټولنې یې د بندیزونو د لرې کولو غوښتنه کړې ده. د موقت حکومت د بهرنیو چارو وزیر د یکشنبې په ورځ قطر ته د سفر پر مهال د امریکا د بندیزونو د ختمېدو غوښتنه وکړه.

د امریکا او اروپايي اتحادیې بندیزونه د سوریې د کورنۍ جګړې په تعقیب ولګول شول، چې په زرګونو کسان په کې وژل شوي، په ځانګړې توګه په هغو بمبارونو کې چې د کیمیاوي وسلو د کارونې شک پرې موجود و.

د سوریې د بشري حقونو د څار ډلې تېره اوونۍ د کورنۍ جګړې په اړه وویل چې په دې جګړه کې د ۵۲۸ زره کسانو د وژل کېدو اسناد موجود دي.

د فرانسې او جرمني د بهرنیو چارو وزیرانو، چې په تېرو ورځو کې یې په دمشق کې له احمد الشرع سره لیدلي، ویلي چې د اروپايي اتحادیې د بندیزونو لرې کول به په دې پورې اړه ولري چې د سوریې نوي واکمنان په سیاسي برخه کې کوم لوري ته روان دي.

په افغانستان کې د اروپايي ټولنې پلاوي په هرات کې تر یوې مرګونې ترافیکي پیښې وروسته د قربانیانو کورنیو او ژوندیو پاتې شویو کسانو سره خپله ژوره خواخوږي څرګنده کړې ده.

پلاوي د چهارشنبې په ورځ پر ایکس ټولنیزه شبکه په یوه پیغام کې لیکلي:

"په افغانستان کې د اروپايي ټولنې پلاوي په هرات کې د هغې غمجنې ترافیکي پیښې په اړه خپله ژوره خواخوږي څرګندوي، چې د ۱۹ کوچنیانو په ګډون ۷۹ کسان پکې ووژل شول."

د فرانسې خبري اژانس د راپور له مخې، د طالبانو چارواکو او عیني شاهدانو ویلي چې دا پیښه د سې شنبې په شپه هغه مهال رامنځته شوه چې یو مسافر وړونکی بس د موټرسایکل او د تیلو له یوه ټرک سره ټکر شو، چې له امله یې اور ولګېد.

د چارواکو په وینا، بس د اسلام کلا له سرحدي سیمې څخه مسافر لیږدول، چې معمولا له ایرانه د ایستل شویو کډوالو د ستنېدو نقطه ده.

ایراني چارواکو په دې وروستیو کې اعلان وکړ چې په تیرو شپږو میاشتو کې ۱.۲ ملیون افغان کډوال ایستل شوي او ټاکل شوې ده چې په راتلونکو څو میاشتو کې ۸۰۰،۰۰۰ نور له دې هیواده ووځي.

د پاکستان د صدراعظم مرستیال او د بهرنیو چارو وزیر اسحاق ډار د چهارشنبې په ورځ د پاکستان، چین او افغانستان د بهرنیو چارو وزیرانو د شپږمې درې اړخیزې غونډې لپاره کابل ته ورسید.

پاکستاني رسنیو راپور ورکړی چې له ده سره د افغانستان لپاره ځانګړی استازی، محمد صادق، او د بهرنیو چارو وزارت لوړ پوړي چارواکي هم کابل ته رسېدلي دي.

د طالبانو تر واک لاندې د باختر خبري اژانس د راپور له مخې، د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي، د چین د بهرنیو چارو وزیر وانګ يي او د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر او د صدراعظم مرستیال اسحاق ډار به په کابل کې د ترهګرۍ ضد مبارزې او د چین ـ پاکستان اقتصادي دهلیز د پراختیا په اړه خبرې وکړي.

دا خبره یوه میاشت وروسته له هغه ده چې روسیه په افغانستان کې د طالبانو حکومت په رسمیت پېژندلو سره لومړی او تر اوسه یوازینی هیواد شو

سپینې ماڼۍ پرون سه شنبې په رسمي ډول د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ لپاره د ټیک‌ټاک حساب پرانیست، څو په امریکا کې د دغه اپ له ۱۷۰ میلیونو څخه ډېرو کاروونکو ته د ولسمشر ټرمپ پیغامونه ورسوي.

نوی حساب چې د اټ وایټ هوزس په نوم جوړ شوی، پرون يې یوه لنډه ویډیو خپره کړې چې په کې ولسمشر ټرمپ وايي، "زه ولسمشر ټرمپ ستاسې غږ" یم.

د سپینې ماڼۍ ویاندې کارولین لیویت ویلي، د ټرمپ حکومت ژمن دی چې د ولسمشر تاریخي لاسته راوړنې تر خلکو د ډېرو رسنیو او پلېټفارمونو له لارې ورسوي.

د رویټرز د راپور له مخې، ولسمشر ټرمپ د ټیک‌ټاک سره ځانګړې مینه لري خو امریکايي قانون‌ جوړونکي بیا اندېښنه لري چې ټیک‌ټاک د امریکايي کاروونکو شخصي معلومات ښايي د چین حکومت لاس ته په ورشي.

د عراق لومړی وزير محمد شیاع السوډاني وايي، د شورون (Chevron) په نوم د نفتو د تولیدوونکې یوې امریکايي کمپنۍ سره یې هوکړه‌لیک لاسلیک کړی دی.

د رویټرز د راپور له مخې، السوډاني دا اعلان پرون سه شنبې وکړ.

رویترز وړاندې وايي، عراق په تېرو دوو کلونو کې له ګڼو سترو نفتو کمپنیو سره تړونونه کړي او د فرانسې له توتال او د برېتانیا له برتش پټرولیم سره یې د ۵۰ میلیارد ډالرو په ګډو پانګونو د نوو قراردادونو لاسلیک ته لاره هواره کړې ده.

د عراق د لومړي وزير د دفتر په ټکو، د حکومت د نفتو له سترو کمپنیو د تعامل په برخه کې نوي ستراتیژي پلي کوي.

تمه ده چې نن چهارشنبې د طالبانو، پاکستان او چین د بهرنیو چارو وزیران په کابل کې وګوري.

د طالبانو تر واک لاندې د باختر خبري اژانس د راپور له مخې، د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي، د چین د بهرنیو چارو وزیر وانګ يي او د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر او د صدراعظم مرستیال اسحاق ډار به په کابل کې د ترهګرۍ ضد مبارزې او د چین ـ پاکستان اقتصادي دهلیز د پراختیا په اړه خبرې وکړي.

باختر وړاندې لیکي، وانګ يې به د طالبانو د حکومت له مشرانو سره د دوه اړخیزو اړیکو د پراختیا او اقتصادي همکاریو په اړه هم خبرې وکړي.

ټاکل شوې وه چې د اګست په لومړیو کې امیرخان متقي پاکستان ته د سفر پر مهال له خپل پاکستاني او چینایي سیالانو سره وګوري، خو دا ناسته وروسته له هغه وځنډېده چې ملګرو ملتونو امیرخان متقي چې د دې سازمان د بندیزونو په لېست کې شامل دی د سفر اجازه ور نه کړه.

د هرات په ولایت کې د یوه مسافر وړونکي بس او یوه لاري د ټکر د قربانیانو شمېر ۷۶ تنو ته رسېدلی دی.

په هرات کې د طالبانو د اطلاعاتو او کلتور رییس احمدالله متقي ویلي چې دغه ترافیکي پېښه د سه‌شنبې په شپه (د اګست ۱۹مه) رامنځته شوې او په کې د ښځو او ماشومانو په ګډون ۷۶ کسان وژل شوي دي.

د متقي په وینا، دا پېښه هغه وخت رامنځته شوه چې د له ایرانه ایستلو شوو کډوالو یو مسافر وړونکی بس د اسلام‌قلعه ـ هرات پر لاره له یوې لاري سره ټکر وکړ او اور واخیست.

نوموړي زیاته کړې چې د پېښې ډېری قربانیان د کابل، پروان، کاپیسا، غزني او بامیان ولایتونو اوسېدونکي وو، چې د هرات قول اردو مرکزي روغتون ته لېږدول شوي دي.

له دې وړاندې په ځینو راپورونو کې د وژل شویو کسانو شمیر ۶۰ یاد شوی وو.

په هرات ولایت کې د طالبانو یو سیمه ییز چارواکي د فرانسي خبري اژانس ته ویلي، "په دې بس کې هغه افغانان سپاره وو چې ایرانه اخراج او د کابل په لور روان وو".

د هغه په ټکو، دغه مسافر په اسلام قلعه کې بس کې سپاره شوي وو.

د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد د جرمني خبري اژانس ته د دغې پېښې په تایید سره ویلي چې د پېښې قربانیان له ایرانه اخراج شوي کډوال دي.

په اسلام قلعه کې چیرته چې پېښې رامنځته شوي، د طالبانو پولیسو ویلي چې په سیمه کې یو موټرسیکل هم د دې کډوالو له بس سره ټکر کړی دی.

د قربانیانو ډیر شمیر په بس کې سپاره کسان دي، خو په لارۍ کې دوه او پر موټرسیکل سپاره دوه کسان هم په پېښه کې وژل شوي دي.

د طالبانو د حکومت پولیسو په یوه خبرپاڼه کې د دغې پېښه علت د بس چلوونکي ډیر سرعت او بې احتیاطي یاده کړی دی.

د چین په ګوانګژو کې د کایوا په نوم د تکنالوژۍ شرکت د نړۍ لومړنی انسان نما روباټ جوړ کړی چې مصنوعي رحم يې په تګنالوژۍ سمبال دی.

دغه روباټ به په ۲۰۲۶کال کې بازار ته وړاندې شي او بیه به يې ۱۰۰زره یوان چې ۱۳۹۰۰ ډالر کیږي وي.

دغه انسان‌نما روباټ په خپلو نس کې یو مصنوعي رحم لري چې د حامله‌ګۍ او زیږون په جریان کې د جنین د ساتلو لپاره ډیزاین شوی دی.

دغه روباټ د پخوانیو څیړنو پر بنسټ رامنځته شوی.

امریکايي ساینسپوه نارس وزي په ۲۰۱۷کال کې د "ژوندۍ مایعې ډکه بیولوژیکي کڅوړه" د څو اونیو لپاره ساتلې وه، چې اوس د کایوا شرکت له دغې څیړنې په ګټه د انسان نما روباټ د حمل سیستم جوړ کړی دی.

د ساینسپوهانو په باور، په دې ډول یو داسې نړۍ انځورېدلی شي چې په کې ماشومان له مور نه، بلکې له ماشینونو نړۍ ته راځي او دا تکنالوژۍ ممکن راتلونکی ډير ژر بدل کړي.

د طالبانو د حکومت پېښو سره د مبارزې د ملي ادارې چارواکي وايي، د شدیدو بارانونو او ناڅاپي سیلابونو له کبله په اتو ولایتونو کې څلور کسان مړه او یو تنه ټپي شوی دی.

د دغې ادارې په ټکو، سیلابونو په زرهاوو کورونه او کرنیزې ځمکې هم ویجاړې کړي دي.

د دې ادارې د اطلاعاتو مسول محمد یوسف حمد وايي، دغه سیلابونه په کابل، کاپیسا، پروان، پکتیکا، لوګر، ننګرهار، لغمان او کونړ ولایتونو کې راوتي، خو دا یادونه يې نه ده کړې چې ډیر زیان د کوم ولایت اوسیدنکو ته رسیدلی دی.

د سیلابونو له کبله دا زیانمونه په داسې حال کې دي چې د همدې میاشتې په پیل کې په جوزجان، لغمان، کنر او خوست ولایتونو کې سیلابونو پنځه کسان مړه کړي وو.

ملګرو ملتونو په افغانستان ناڅاپي سیلابونه د اقلیمي بدلون نښې بللي او له نړیوالو يې د اړمنو خلکو لپاره د مرستو غوښتنه کړې ده.

سویسي پیلوټ رافایل دومیان (Raphael Domjan)د لمریز برېښنايي الوتکې په مرسته د الوتنې لوړ ریکارډ مات او د سمندر له سطحې ۹۵۲۱مټره لوړ والوت.

د سي بي اس تلویزیوني شبکې د راپور له مخې، دومیان د تیرې سه شنبې په ورځ د سویس په جنوب په سیون هوايي ډګر کې د سولرسټراتوس لمریز الوتکې په مرسته دغه تاریخي الوتنه کړې ده.

وړاندې راغلي، د الوتکې انرژي د هوا له تودوخي اخیستل شوې وه چې په مرسته يې د ۱۵کلونو ریکارډ مات شو.

له دې وړاندې د لمریز بريښنايي الوتکې د الوتنې لوړوالی تر ۹۲۳۵مټرو پورې ثبت شوی وو.

دومیان ویلي،"غواړي لومړنی کس شي چې تر ۱۰زره مټره لوړه لمریز بریښنايي الوتکه پورته کوي".

دغه لوړوالی د مسافر وړونکو الوتکو له لوړوالي سره برابره دی.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په سپینه ماڼې کې د اوکرایین له ولسمشر ولادیمیرزلنسکي سره تر ناستې وروسته د روسیې له ولسمشر ولادیمیر پوتین سره اړیکې نیولې څو له ولادیمیر زلنسکي سره يې د مستقیمې کتنې زمینه برابره کړي.

ټرمپ وړاندې ویلي، په سپینه ماڼې کې د فرانسې، جرمني، ایټالیا، فنلاند او ناټو له مشرانو د کوربتوب وروسته يې پوتین سره اړیکه نیولي او د اوکرایین د ولسمشر ولادیمیر زلنسکي سره يې د احتمالي کتنې په اړه خبرې کړي دي.

د ټرمپ په ټکو، "د پوتین او زلنسکي کتنه د اوکرایین د څلور کلنې جګړې د پایته رسولو لپاره ډير ښه اقدام دی".

روسیې په ۲۰۲۲کال کې پر اوکرایین برید وکړ که لا هم دوان لري.