د افغانستان دفاع وزارت وایي چې یوې هليکوپټرې یې د هلمند په نهر سراج ولسوالۍ کې بیړنۍ ناسته کړې ده.

دغه وزارت په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې د پوځ (بلک هاک) څرخي الوتکه پرون چهارشنه (د وري ۱۱مه) ماښام د تخنیکي ستونزو له کبله بېړنۍ ناستې ته اړه شوه چې چاته په کې زیان نه دی رسیدلی.

د هلمند د ولایتي شورا مشر عطاالله افغان بیا ازادي راډیو ته وویل چې پېښه کې لږ تر لږه درې تنه سرتیري وژل شوي دي: "زموږ د معلوماتو پر اساس د هلمند په شوراب نظامي اډه کې هليکوپټرې سقوط کړی چې په نتیجه کې يې درې تنه سربازان شهیدان دي، تر اوسه نور معلومات لاسته نه دي راغلي."

تر دې وړاندې د پوځ یوه څرخي الوتکه د میدان وردګو په بهسودو ولسوالۍ کې د عبدالغني علیيپور وسله والو ویشتلې وه چې د دولت دننه یې پراخ غبرګونونه وپارول.

د بغلان په دوشي ولسوالي کې د یوه مسافر وړونکي سرویس او بل موټر د ټکر له امله څلرویشت کسان ټپیان شوې دي.

دا ټکر تیره شپه د دوشي ولسوالي د سنګ سلاخ مکتب په سیمه کې وشو.

د بغلان د پولیسو قومانداني په یوه مطبوعاتي اعلامیه کې لیکلي چې دا پیښه هغه وخت رامنځته شوه کله چې یو ۵۸۰ بس له پلخمري څخه کابل ته روان و چې له یوې لارۍ سره ټکر شو.

ټپیان، چې نارینه، ښځې او ماشومان پکې شامل دي، د دوشي ولسوالۍ امبولانسونو او ځینو شخصي موټرو لخوا د بغلان ولایتي روغتون ته لیږدول شوي دي. د یو شمیر کسانو روغتیايي حالت نازک ښودل شوی دی.

دا ټکر دوه ورځې وروسته له هغه وشو چې په هرات ولایت کې د مسافر وړونکي بس او یوې لارۍ د ټکر له امله ۷۹ کسان مړه شول.

د امریکا د ملي استخباراتو ادارې د افغانستان لپاره د امریکا د پخواني ځانګړي استازي توماس ویسټ امنیتي اجازه لغوه کړه. ښاغلی ویسټ اوس د سنا د بهرنیو اړیکو په کمیټه کې دنده ترسره کوي.

دی د هغو ۳۷ پخوانیو او اوسنیو امریکایي چارواکو په لیست کې دی چې امنیتي اجازه یې لغوه شوې ده.

د امریکا د ملي استخباراتو ادارې دا کسان تورن کړي چې د شخصي یا ګوندي اهدافو د پرمختګ لپاره یې اطلاعات سیاسي کول، د محرمو اطلاعاتو په خوندي ساتنه کې پاتې راغلي او د استخباراتي تحلیل د مسلکي معیارونو له اصولو سره سم عمل یې نه کاوه.

توماس ویسټ د طالبانو د حکومت تر بیا واکمنۍ وروسته د افغانستان لپاره د امریکا د ځانګړي استازي په توګه وټاکل شو او پروسږکال کال یې په می میاشت کې استعفا ورکړه.

امریکایی ډیپلومات ډان براون د افغانستان لپاره د امریکا د نوي شارژدافیر په توګه نومول شوی دی.

د افغانستان لپاره د امریکا سیاسي ماموریت تیره شپه په خپل ایکس پاڼه (پخوانی ټویټر) کې د ډان براون د ټاکنې خبر ورکړ او وویل چې د شارژدافیرې کارن دیکر کار پای ته ورسیده او ورته وداع وویل شوه.

ډان براون د روان کال د نومبر له میاشتې راهیسې د افغانستان لپاره د امریکا د سیاسي ماموریت مرستیال په توګه کار کاوه.

په افغانستان کې د امریکا سفارت د ۲۰۲۱ کال په اګست کې د طالبانو له واک ته رسیدو وروسته وتړل شو.

په افغانستان کې د امریکا سیاسي ماموریت اوس په قطر کې دی او د افغانستان اړوند چارې له دوحې څخه ترسره کوي.

د " کټوازي ګروپ" په نوم یو خصوصي شرکت چمتو شوی چې کابل ته د پنجشیر سیند د اوبو د انتقال پر پروژې پانګونه وکړي.

دا په داسې حال کې ده چې پلازمینه کابل کې د اوبو کموالی له وړاندې احساس دی او د مرسي کورپس په نوم یوې موسسې سږ کال خبرداری ورکړی چې دا ښار ممکن تر ۲۰۳۰م کال پورې بشپړ وچ شي.

د دغه شرکت مسولانو نن پنجشنبه د طالبانو د رییس الوزرا له اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر سره د لیدو پر مهال ویلي، تر دوه اونیو پورې به د پروژې ډیزاین او سروې بشپړه کړي.

پخوا د طالبانو د اوبو او انرژۍ وزارت چارواکو ویلي چې د دغې پروژې عملي کار درې کاله وخت نیسي او په مټ یې د کابل ښار شاوخوا ۲ میلیونه اوسیدونکو ته د څښاک اوبه برابریږي.

په ننګرهار کې د طالبانو د حکومت ځایي چارواکي وایي، د یوې کورنۍ د ټولو غړو د قتل عاملان یې نیولي دي.

د سره رود ولسوالۍ په سلطان پور سیمه کې تیره سه شنبه ناپيژنده وسله والو د یوې کورنۍ شپږ غړي په ډزو او چړو ووژل چې وژل شویو کې یو سپین ږیری، یوه میرمن او څلور ماشومان شامل دي.

دې پيښې په ټولنیزو رسنیو کې پراخ غبرګونونه وپارول.
د ننګرهار ولایت یوې سرچینې چې د موضوع د حساسیت له کبله یې نه غوښتل نوم واخیستل شي نن پنجشنبه ( د زمري ۳۰مه) ازادي راډیو ته وویل چې نیول شوي درې تورن کسان د وژل شوې میرمنې نژدې خپلوان دي.
د سرچینې په باور، دغه نیول شوي کسان له وژل شوې کورنۍ سره د دښمنۍ او مخالفتونو سابقه لري.

متحده عربي اماراتو په هرات ولایت کې د ترافیکي پیښې د قربانیانو په اړه ژوره خواخوږي څرګنده کړې او د قربانیانو له کورنیو سره یې د غمشریکي څرګنده کړې ده.

د طالبانو حکومت د کورنیو چارو وزارت د معلوماتو له مخې په هرات کې د ترافیکې پېښې د قربانیانو شمېر ۷۹ تنه ته رسېدلی دی.

د دې وزارت ویاند عبدالمتین قانع د اګسټ په ۲۰ مه رسنیو ته وویل چې په مړو شویو کسانو کې ۱۹ یې یوازې کوچنیان دي.

د طالبانو د حکومت د کورنیو چارو وزارت دا ترافیکي پېښه ټکان ورکونکې بللې او ویلي یې دي چې په دې اړه د څېړنو امر شوی دی.

دا پېښه هغه مهال رامنځته شوه چې یو بس چې له ایرانه ایستل شوي افغان کډوال پکښې سپاره وه، د تیلو له یو ټانکر سره ټکر شو او اور یې واخیست.

دا په داسې حال کې ده چې ایران په وروستیو کې له دې هیواده سلګونو زره افغان کډوال ایستلي او هره ورځ زرګونو کسان د اسلام کلا له لارې افغانستان ته ننوځي او د هرات له لارې نورو ولایتونو ته سفر کوي.

د چین د بهرنیو چارو وزیر وانګ یي د چهارشنبې په ورځ په کابل کې د طالبانو د کورنیو چارو له وزیر سراج الدین حقاني سره ولیدل.

د سینهوا خبري اژانس د راپور له مخې وانګ یي په دې خبرو کې وويل چې چين اقتصادي پرمختګ ته د لومړيتوب ورکولو د تګلارې ملاتړ کوي او د دې پرمختګ لپاره مرستې ته لېواله دی.

وانګ يي زیاته کړې چې چين به د طالبانو د شتمنيو له کنګل سره مخالفت ته دوام ورکړي، او په سرحدي سيمو کې د سولې او ارامښت د ساتلو لپاره به د واخان دهليز کې د دوه اړخيزو ګزمو د بیا پيل ملاتړ وکړي. همداراز ده له طالبانو غوښتي چې د ختيځ ترکستان اسلامي غورځنګ او نورو نړيوالو ترهګرو ډلو د ځپلو لپاره جدي اقدامات وکړي چې د چين او افغانستان همکاري خوندي شي.

په راپور کې راغلي چې حقاني په نړيواله ټولنه کې د طالبانو د حکومت د ادغام لپاره د چين د ملاتړ وستایه.

د پاکستان په اسلام اباد کې لسګونو کورنۍ په عامه پارکونو کې اوسېدو ته اړې شوې دي.

وروسته له هغه چې پاکستان له دې هیواده د افغان کډوالو ایستل پیل کړل، ګڼ شمېر افغانان وايي چې د کورونو څېښتنانو دوی د کرایې له کورونو وایستل او دوی اوس د سرپناه ځای نه لري.

د افغان کډوالو پر وړاندي په ۲۰۲۳ کال کې د پاکستاني چارواکو د سختو اقداماتو له مخې د اخراج لړۍ ګړندۍ شوه.

ملګري ملتونه وايي چې پاکستان د سپتمبر تر لومړۍ نیټې مخکې د راجستر شویو افغانانو ایستل پیل کړي دي چې کولی شي له یو ملیو زیات یې وتلو ته اړ کړي. دا سره له دې چې شاوخوا ۱.۳ میلیونه کسان د کډوالۍ ثبت شوي اسناد لري.

د ملګرو ملتونو په وینا، د جون راهیسې نژدې ۷۰۰،۰۰۰ افغانان له ایران څخه ایستل شوي دي، چې د مرستندویه ادارو په وینا په ۲۰۲۱ کال کې د طالبانو بیا واکمنېدو راهیسې د افغان کډوالو د ستنیدو ترټولو لوی بحران دی.

په افغانستان کې د اروپايي ټولنې پلاوي په هرات کې تر یوې مرګونې ترافیکي پیښې وروسته د قربانیانو کورنیو او ژوندیو پاتې شویو کسانو سره خپله ژوره خواخوږي څرګنده کړې ده.

پلاوي د چهارشنبې په ورځ پر ایکس ټولنیزه شبکه په یوه پیغام کې لیکلي:

"په افغانستان کې د اروپايي ټولنې پلاوي په هرات کې د هغې غمجنې ترافیکي پیښې په اړه خپله ژوره خواخوږي څرګندوي، چې د ۱۹ کوچنیانو په ګډون ۷۹ کسان پکې ووژل شول."

د فرانسې خبري اژانس د راپور له مخې، د طالبانو چارواکو او عیني شاهدانو ویلي چې دا پیښه د سې شنبې په شپه هغه مهال رامنځته شوه چې یو مسافر وړونکی بس د موټرسایکل او د تیلو له یوه ټرک سره ټکر شو، چې له امله یې اور ولګېد.

د چارواکو په وینا، بس د اسلام کلا له سرحدي سیمې څخه مسافر لیږدول، چې معمولا له ایرانه د ایستل شویو کډوالو د ستنېدو نقطه ده.

ایراني چارواکو په دې وروستیو کې اعلان وکړ چې په تیرو شپږو میاشتو کې ۱.۲ ملیون افغان کډوال ایستل شوي او ټاکل شوې ده چې په راتلونکو څو میاشتو کې ۸۰۰،۰۰۰ نور له دې هیواده ووځي.

د پاکستان د صدراعظم مرستیال او د بهرنیو چارو وزیر اسحاق ډار د چهارشنبې په ورځ د پاکستان، چین او افغانستان د بهرنیو چارو وزیرانو د شپږمې درې اړخیزې غونډې لپاره کابل ته ورسید.

پاکستاني رسنیو راپور ورکړی چې له ده سره د افغانستان لپاره ځانګړی استازی، محمد صادق، او د بهرنیو چارو وزارت لوړ پوړي چارواکي هم کابل ته رسېدلي دي.

د طالبانو تر واک لاندې د باختر خبري اژانس د راپور له مخې، د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي، د چین د بهرنیو چارو وزیر وانګ يي او د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر او د صدراعظم مرستیال اسحاق ډار به په کابل کې د ترهګرۍ ضد مبارزې او د چین ـ پاکستان اقتصادي دهلیز د پراختیا په اړه خبرې وکړي.

دا خبره یوه میاشت وروسته له هغه ده چې روسیه په افغانستان کې د طالبانو حکومت په رسمیت پېژندلو سره لومړی او تر اوسه یوازینی هیواد شو