د افغانستان د کورنیو چارو وزارت وایي، په کابل پوهنتون کې د برید کونکو د ځپلو لپاره له احتیاطه کار اخېستل کیږي چې محصلانو او نورو تو زیان ونه رسېږي.

د کورنیو چارو وزارت ویاند طارق ارین ازادي راډیو ته وویل، نن د دوشنبې په ورځ (د لړم ۱۲مه) له غرمې مخکې یو شمیر وسله وال چې هغه یې شمیر یاد نه کړ، د پوهنتون انګر ته دننه شوي او ډزې کوي.

ښاغلي ارین زیاته کړه: "د دې لپاره چې محصلانو او هغوی ته چې په داخل کې دي، زیان ونه رسېږي له ډېر احتیاطه کار اخېستل کېږي او د ترهګرو د ځپلو لپاره له هر امکانه استفاده کیږي."

ښاغلي ارین د دې پیښې نور جزئیات ورنه کړل خو یوازې دومره یې وویل چې ځانګړي ځواکونه او پولیس په سیمه کې دي او وروسته به د پیښې جزئیات له رسنیو سره شریک کړي.

د افغانستان د عامې روغتیا وزرات مرستیال ویاند نورالله ترکي رسنیو ته په استولي خبرپاڼه کې ویلي چې د پیښې اته ټپیان روغتونونه ته انتقال شوي دي.

له دې مخکې یو شمېر عیني شاهدانو ازادي راډیو ته ویلي و چې ډزې د حقوقو پوهنځي ته نږدې اوریدل کیږي.

طالبانو په دې پېښه کې خپل لاس لرل رد کړي دي.

ملګروملتو دا انتقاد وروسته له هغه وکړ چې د جرمني د کورنیو چارو وزیر، الکساندر دوبریندت، اعلان وکړ چې پلان لري له طالبانو سره مستقیمې خبرې وکړي، څو د افغانانو شړل ممکن شي.

د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د لویې کمیشنرۍ استازې راوینا شمداساني، د ملګرو ملتونو په یوه خبري ناسته کې وویل:

«افغانستان ته د خلکو بېرته ستنول مناسب نه دي. زموږ دفتر لا هم د بشري حقونو د دوامدارو سرغړونو اسناد راټولوي، په ځانګړي ډول د ښځو او نجونو د حقونو سرغړونه، چې اغېزمنې شوې، غلې کړل شوې، له کار، تعلیم، او د تګ راتګ له آزادۍ محرومې شوې دي.»

په کابل کې د ملګرو ملتونو د کډوالو د لویې کمیشنرۍ استازي عرافات جمال، له هېوادونو غوښتنه وکړه چې افغانان په زور له خپلو خاورو ونه باسي.

د ملګرو ملتونو د کډوالو لویې کمیشنرۍ ویلي چې سږ کال تر دې دمه تر یو میلیون او څلور سوه زره زیات کډوال بېرته افغانستان ته ستانه شوي، چې ډېری یې په زور شړل شوي دي.

دې ادارې خبرداری ورکړی چې له دې امله د بشري ناورین کچه نوره هم ژوره شوې، ځکه منابع ورځ تر بلې کميږي.

د ملګروملتو د لویې کمیشنرۍ په وینا، بېرته ستنو شویو کډوالو، چې لویه برخه یې له ایران او پاکستانه خپل هیواد ته ګرځېدلي، د افغانستان پر زیانمن شویو زېربناوو له حده زیات فشار راوړی دی او بشري اړتیاوې یې ډېرې کړې دي، په داسې حال کې چې نړیواله مرسته هم کمه شوې ده.

ملګرو ملتونو ویلي: «د راستنېدونکو کسانو دې پراخ شمېر یو بشري بېړنی حالت رامنځته کړی.

دغه اداره وایي، ډېرو هغو کسانو، چې افغانستان ته ستانه شوي، د چاپو، نیونو او په سختو شرایطو کې د ایستلو له امله روحي صدمه لیدلې ده. ځینې یې شکایت کوي چې تر ایستل کېدو مخکې له خپلو کورنیو بېل شوي او شتمنۍ ترې اخیستل شوې دي.

د امریکا حکومت د سوریې هیئت تحریر الشام د خپلو بهرنیو ترهګرو سازمانونو له لست څخه وایست.

د ډونالډ ټرمپ د حکومت له لوري د دې ګام پورته کېدا ښايي د سوریې له نوي حکومت سره د پراخې همکارۍ نښه وي.

د اسوشیتید پرېس خبري آژانس د راپور له مخې، دا پرېکړه شاوخوا دوې اوونۍ مخکې شوې، خو تمه ده چې له راتلونکې سې شنبې (۱۷م چنګاښ) څخه عملي شي.

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر، مارکو روبیو، په یوه رسمي بیان کې ویلي چې دا پرېکړه یې د امریکا له لوی څارنوال او د خزانې وزیر سره تر مشورې وروسته کړې ده.

د «جبهه النصره» نومې ډلې، چې پخوا یې له القاعدې سره تړاو درلود، وروسته خپل نوم بدل کړ او «هیئت تحریر الشام» شو.

د سوریې په نوي حکومت کې ډېری مهم سیاسي او امنیتي چارواکي، پخوا د دې ډلې فعال غړي پاتې شوي دي.

د امریکا ولسمشر، ډونالډ ټرمپ، د روان کال د مې میاشتې په منځنیو کې، په ریاض کې د سوریې له نوي ولسمشر احمد الشرع سره ولیدل، او د سوریې پر وړاندې یې د امریکا بندیزونه نرم کړل.

په سوریه کې د ۱۴ کلنې کورنۍ جګړې (چې په ۲۰۱۱ کې پیل شوه) په لړ کې، سلګونه زره کسان ووژل شول، میلیونونه دننه او بهر ته کډوال شول، او لوېدیځو هیوادونو د بشار اسد د حکومت پر ضد فشارونه زیات کړل، خو هغه د ایران او روسیې په ملاتړ واک ته دوام ورکړ.

د اسد حکومت بالاخره د ۱۴۰۳ کال د قوس په میاشت کې، د احمد الشرع په مشرۍ د اسلامي هیئت تحریر الشام ډلې د ناڅاپي برید په پایله کې، له واکه لیرې شو.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندوی ماموریت ( یوناما) د دوحې بهیر د کاري ډلو د تیرې اونۍ غونډې جزیات نن دوشنبه( د چنګاښ ۱۶) رسنیز کړي دي.

دغه دوه ورځنۍ غونډه کې چې د جون په دیرشمه او د جولای په لومړۍ نیټه ترسره شوه د افغانستان د خصوصي سکتور په ملاتړ او له نشه یي توکو سره د مبارزې پر لارو چارو متمرکزه وه.

د یوناما مشرې روزا اتونبایوا په یوه خبرپاڼه کې ویلي، غونډه کې یې له طالب استازو سره د افغانستان په نړیوالو ژمنو او د ښځو او نجونو د رول په پیاوړتیا خبرې کړې دي.

د دوحې بهیر د کاري ډلو په یاده غونډه کې د ۲۶ هېوادونو استازو ګډون کړی و او د طالبانو ۷ کسیز پلاوی هم ورغلی و.

یوناما د غونډې جزیات نن داسې مهال خپاره کړي چې ماښام مهال د ملګرو ملتونو عمومي اسامبله کې د افغانستان پر وضعیت بحث کیږي.

اسراییل نن سهار د حوثیانو د بریدونو په غبرګون کې د یمن درې بندرونه، یو برښنا کوټ او د حوثیانو پټن ځایونه په نښه کړل.

د اسراییل پوځ په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې تېر ماښام یې یوه بل برید کې د " ګلکسي لیډر" په نوم هغه بیړۍ هم ویشتلې چې حوثیانو ۲۰۲۳ کال کې برمته کړې وه.

دا بریدونه وروسته تر هغه وشول چې حوثیانو حدیده بندر ته نژدې پر یوه بیړۍ برید وکړ.

د غزې د جګړې له پيله حوثیانو تل د فلسطین په دفاع کې پر اسراییل او سره سمندرګي کې پر سوداګریزو بیړیو بریدونه کړي دي.

د امریکا په تکزاس کې د ویجاړونکو سیلابونو له کبله د مړو شمیر ۸۲ ته پورته شو.

لسګونه کسان لا هم تري تم دي.
څه باندې څلویښت تنه په کېر ښارګوټي کې مړه شوي او څو نورو ښارونو کې هم مړي موندل شوي.
سیلاب د هغو ۴۱ تنو وړو نجونو کمپ هم په سر اخیستی چې د یوه سیند غاړې ته په مېله تللې وې.

د اوبو کچه کمه شوې، خو د نورو ورښتونو وړاندوینه شوې.

سیلابونه د جمعې په ورځ پيل شول.

د تګزاس والي ګرګ ابوت پرون یکشنبه ویلي، ټول بنسټونه په پلټنه بوخت دي او کله چې د اوبو کچه کمه شي، دا هڅې به پراخه شي.

د پاکستان پولیس وایي، د هغه زمري مالکان یې نیولی چې لاهور کې یې یوه ښځه او دوه ماشومان ټپیان کړي وو.

پولیسو پرون یکشنبه ویلي، له یوې کروندې تښېدلي زمري، یوه میرمنه او د هغې پنځه کلن او اووه کلن ماشومان ټپيان کړي دي.

په استوګنیزه سیمه کې په یادې کورنۍ د زمري د برید ویډیو خپره شوې ده.

د پولیسو په خبره، د زمري مالکانو د برید پر مهال ننداره کوله او د حملې د مخنیوي هڅه یې نه ده کړې.

دا زمری اوس یوه پارک ته لېږدول شوی دی.

د کډوالۍ نړیوال سازمان ( ای.او.ایم) وایي، په تیره څه باندې یوه میاشت کې نژدې ۴۵۰ زره افغانان له ایرانه هېواد ته ستانه شوي دي.

دغه سازمان نن دوشنبه( د چنګاښ ۱۶) ویلي چې دغه شمیر کډوال د جون له لومړۍ د جولای تر پنځمې نیټې پورې راغلي دي.

دغه ستنیدنه وروسته له هغه ترسره شوې چې ایران په دغه هېواد کې بې اسناده کډوالو ته خبرداری ورکړ چې د جولای تر شپږمې ( د چنګاښ ۱۵) پورې له هغه هېواده ووځي.

د کډوالۍ نړیوال سازمان ویاند فرانس پریس ته ویلي، د کال له پيله د ټولو راستنو شویو کسانو شمیر څه باندې ۹۰۶ زرو ته رسیږي.

د ملګرو ملتونو د کډوالو عالۍ کمشنرۍ د کډوالو په دې شمیر کې را ستنېدنه یو ناورین بللی دی.

د امریکا ولسمشر ډونالډټرمپ د اسراییل له صدراعظم بنیامین نتنیاهو سره د لیدنې په درشل کې ویلي دي چې له هغه سره به د ایران او اسراییلو ترمنځ د یوې دایمي موافقې په اړه خبرې وکړي.

ښاغلي ټرمپ تېر ماښام له نیوجرسي څخه سپینې ماڼۍ ته د راستنېدو پرمهال دا څرګندونې وکړې او ټینګار یې وکړ چې پر ایران د متحدوایالتونو حملو د دې هېواد حساس اټومي تاسیسات له منځه وړي دي.

متحدوایالتونو د ایران او اسراییلو ترمنځ د ۱۲ ورځنۍ جګړې پرمهال په فردو، نطنز او اصفهان کې د ایران پر اټومي تاسیساتو هوايي حملې وکړې.

له د حملو وروسته امریکايي چارواکو وویل چې د دې حملو په نتیجه کې د ایران اټومي پروګرام خورا ډېر شاته پاتې شوی دی.

په پام کې ده چې ټرمپ او نتنیاهو نن په سپینه ماڼۍ کې سره وګوري. دا به په تېرو ۶ میاشتو کې د دواړو مشرانو دریمه لیدنه وي.

د طالبانو حکومت خبرداری ورکړی چې په هېواد کې د سیاسي ګوندونو فعالیت غیرقانوني دی.

د طالبانو د حکومت د عدلیې وزارت ویاند حافظ برکت الله رسولي په یوه غږیز پیغام کې چې د طالبانو تر ادارې لاندې ملي راډیو ټلویزیون پرون پر خپله ایکس پاڼه خپور کړی، ویلي دي چې که څوک د ګوند په نوم فعالیت وکړي نو قانوني چلند به ورسره وشي: غږ رسولي

(د عدلیې وزارت په افغانستان کې د سیاسي ګوندونو په نوم هرراز فعالیت غیرقانوني بولي او خبرداری ورکوي چې په دې نوم هرراز سیاسي فعالیت به تر قانوني او شرعي تعقیب لاندې وي. د عدلیې وزارت په تېرو څو کلونو کې د ځینو سیاسي ګوندونو دفترونه چې فعالیت یې کاوه موندلي او د هغوی د فعالیت مخه یې نیولې ده او دا بهیر به دوام وکړي.)

د طالبانو حکومت د ۲۰۲۱ کال په اګست میاشت کې د نړیوالو ځواکونو له وتلو سره سم پر افغانستان واکمن شو او په تېرو نژدې څلورو کلونو کې یې د خپلو ټولو مخالفینو پر فعالیت بندیز لګولی دی. ملګروملتونو او نړیوالې ټولنې په وار وار د طالبانو له حکومته غوښتي دي چې ټولګډونه حکومت جوړ کړي خو طالبانو دا غوښتنې له پامه غورځولې دي.