د افغانستان د کورنیو چارو وزارت وایي، په کابل پوهنتون کې د برید کونکو د ځپلو لپاره له احتیاطه کار اخېستل کیږي چې محصلانو او نورو تو زیان ونه رسېږي.

د کورنیو چارو وزارت ویاند طارق ارین ازادي راډیو ته وویل، نن د دوشنبې په ورځ (د لړم ۱۲مه) له غرمې مخکې یو شمیر وسله وال چې هغه یې شمیر یاد نه کړ، د پوهنتون انګر ته دننه شوي او ډزې کوي.

ښاغلي ارین زیاته کړه: "د دې لپاره چې محصلانو او هغوی ته چې په داخل کې دي، زیان ونه رسېږي له ډېر احتیاطه کار اخېستل کېږي او د ترهګرو د ځپلو لپاره له هر امکانه استفاده کیږي."

ښاغلي ارین د دې پیښې نور جزئیات ورنه کړل خو یوازې دومره یې وویل چې ځانګړي ځواکونه او پولیس په سیمه کې دي او وروسته به د پیښې جزئیات له رسنیو سره شریک کړي.

د افغانستان د عامې روغتیا وزرات مرستیال ویاند نورالله ترکي رسنیو ته په استولي خبرپاڼه کې ویلي چې د پیښې اته ټپیان روغتونونه ته انتقال شوي دي.

له دې مخکې یو شمېر عیني شاهدانو ازادي راډیو ته ویلي و چې ډزې د حقوقو پوهنځي ته نږدې اوریدل کیږي.

طالبانو په دې پېښه کې خپل لاس لرل رد کړي دي.

د تهران د لانجمن اټومي پروګرام په اړه د خبرو پنځم پړاو نن د متحدوایالتونو او ایران د استازو ترمنځ د ایټالیا په پلازمېنه روم کې پیل شو.

دا خبرې تر ډېره د یورانیمو د غني کولو د کچې په اړه متمرکزې دي. ولسمشر ډونالډټرمپ او نورو امریکايي چارواکي ټینګار کوي چې که ایران د بندیزونو پای ته رسېدل غواړي، باید د یورانیمو د غني کولو بهیر ودروي خو د ایران د بهرنیو چارو وزیر عباس عراقچي نن سهار وویل چې د یورانیمو نه غني کول په دې معنا ده چې دا معامله به ناشونې وي.

په دې خبرو کې چې د عمان د بهرنیوچارو وزیر بدر البوسعیدي یې منځګړتوب کوي د امریکا مرکچیان د منځني ختیځ لپاره د ولسمشر ټرمپ ځانګړی استازی ستیف ویتکوف او د بهرنیو چارو وزارت جګپوړی چارواکی مایکل انټون دي.

ایراني رسنیو راپور ورکړ چې خبرې په سیمه ایز وخت د ماسپښین په دوو بجو په روم کې د عمان د سفارت په ودانۍ کې پیل شوې. د دې خبرو تېر پړاو هم په همدې ځای کې ترسره شوی و.

د امریکا ولسمشر ګواښ کړی چې که دا خبرې نتیجه ورنه کړي نو د ایران اټومي پروګرام به په هوايي حملو کې په نښه کړي.

راپورونه وايي چې د غزې په بېلابېلو سیمو کې د اسراییلو د تېرې شپې په هوايي حملو کې لږترلږه ۲۳ کسان وژل شوي دي.

د غزې نصر، الاقصی او الاهلي روغتونونو چې د بېګانیو حملو قربانیان وروړل شوي وو، ویلي دي چې د اسراییل بمباریو ۱۰ کسان په خان یونس، ۴ کسان په دیرالبلاح او ۹ نور د جبالیه د کډوالو په کمپ کې وژلي دي.

د غزې په تړانګه کې د تازه مرګ ژوبلې خبر داسې مهال ورکول کېږي چې اسراییلو د تازه پوځي عملیاتو د پیل خبر ورکړی او ورسره دې سیمې ته ډېرو لږو خوراکي توکو ته اجازه ورکوي.

په عین حال کې د اسراییلو پر حکومت د دې عملیاتو د بندولو لپاره فشارونه په زیاتېدو دی.

د فرانسې، برتانیا او کاناډا حکومتونو د تېرې دوشنبې په ورځ په یوه ګډ بیان کې د غزې په تړانګه کې د اسراییلو د نویو پوځي عملیاتو د بندولو او دې سیمې ته د بشري مرستو د پریښودو غوښتنه وکړه او حتی متحدایالات چې د اسراییل تر ټولو نژدې متحد دی، په غزه کې د لوږې پر روان وضعیت اندېښنه ښودلې ده.

ډيلي ټلګراف ورځپاڼې یوه امریکایي شرکت ته د دې برتانوۍ رسنۍ د مالکیت له سپارلو سره موافقه کړې ده.

د ریډ بیرډ RedBird په نوم امریکايي شرکت پرون د ټلګراف میډیا ګروپ شرکت په ۵۰۰ میلیون پونډو چې شاوخوا ۶۷۰ میلیون ډالر کېږي، وپېره.

ښي اړخې محافظه کاره ټلګراف ورځپاڼه له ۱۷۰ کلونو راهیسې په برتانیا کې خپرېده او په وروستیو کلونو کې یې انلاین خپرونې هم کولې.

د دې معاملې پر وړاندې د رسنیو د آزادۍ په اړوند د برتانیا د حکومت له خوا له دوو کلونو راهیسې لانجه روانه وه.

د اسراییل صدراعظم بنیامین نتنیاهو د فرانسې، برتانیا او کاناډا پر مشرانو تور لګولی چې له فلسطینۍ حماس ډلې سره مرسته کوي.

نتنیاهو دا تور د دې دریو هېوادونو له هغه ګواښ وروسته ولګاوه چې ویلي یې دي که اسراییل په غزه کې په دې وروستيو کې پیل شوي عملیات ونه دروي نو پر وړاندې به یې مشخص اقدامات وکړي.

ښاغلي نتنیاهو پرون دې هېوادونو ته په خطاب کې وویل چې تاسو د بشریت او د تاریخ په ناسم اړخ کې درېدلي یاست. نتنیاهو پر فرانسې، برتانیا او کاناډا د هغې ډلې د ملاتړ تور ولګاوه چې د ده په وینا په ډله ایزو وژنو، جنسي تېريو، اختطافونو او د ماشومانو په وژنو کې لاس لري. د هغه اشاره د اسراییل پر خاوره د حماس ډلې د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر د اوومې نېټې حملې ته وه.

د فرانسې، برتانیا او کاناډا حکومتونو د تېرې دوشنبې په ورځ په یوه ګډ بیان کې د غزې په تړانګه کې د اسراییلو د نویو پوځي عملیاتو د بندولو او دې سیمې ته د بشري مرستو د پریښودو غوښتنه وکړه.

د اوو لویو صنعتي هېوادونو جي اوه ډلې د مالیې وزیرانو پرون موافقه وکړه چې که روسیه په اوکراین کې له اوربند سره موافقه ونه کړي نو پر دې هېواد فشار به زیات کړي.

د جي اوه د ماليې وزیرانو او د مرکزي بانکونو مشرانو پرون په کاناډا کې په خپله غونډه کې وویل چې که روسیه په اوکراین کې جګړې ته دوام ورکړي نو دوی به نور بندیزونه پرې ولګوي. دوی په خپله ګډه اعلامیه کې ټینګار وکړ چې که په اوکراین کې د اوربند لپاره هـڅې نتیجه ورنه کړي د بندیزونو په ګډون پر روسیې د فشار د زیاتولو پر بېلابېلو لارو چارو به غور وکړي.

په پام کې ده د جي اوه ډلې سرمشریزه د جون په نیمايي کې جوړه شي او سپینې ماڼۍ پرون تایید کړه چې په دې غونډه کې به د امریکا ولسمشر ډونالډټرمپ هم ګډون وکړي.

ولسمشر ټرمپ په تېره جنوري میاشت کې له لوړې وروسته د اوکراین د جګړې د پای ته رسولو ژمنه وکړه.

رویټرز خبري آژانس راپور ورکوي چې د طالبانو او روسیې حکومتونه په خپلو کې د بانکي اړیکو د پراخولو په اړه په خبرو کې پرمختګ کړی دی.

د طالبانو د حکومت د سوداګرۍ او صنعت وزیر نورالدین عزیزي د پنجشنبې په ورځ (د غبرګولي لومړۍ نېټه) رویټرز ته ویلي، افغانستان او روسیه چې دواړه د لویدیځ بندیزونو ځپلي دي غواړي د خپلو پولي واحدونو په وسیله د میلیونونه ډالرو په ارزښت سوداګري وکړي. نوموړی زیاتوي چې د دواړو هېوادونو تخنیکي ډلو د دې طرحې پر جزییاتو خبرې کړې دي.

ښاغلی عزیزي وايي، د افغانستان او روسیې ترمنځ د سوداګرۍ کچه اوس مهال په کال کې ۳۰۰ میلیون ډالرو ته رسېږي.

د عزیزي په وینا د طالبانو حکومت چین ته هم ورته وړاندیز کړی او په دې اړه په کابل کې د چین له سفارت سره یولړ خبرې شوې دي. د چین د بهرنیو چارو وزارت او د روسیې مرکزي بانک په دې اړه د رویټرز پوښتنې ځواب نه کړې.

قزاقستان په ترانس افغان ریللارې کې ۵۰۰ میلیون ډالره پانګونې ته خپل چمتووالی تایید کړ.

تر دې وړاندې طالبانو ویلي و چې قزاقستان د ازبکستان او پاکستان ترمنځ د افغانستان په خاوره کې د ترانس افغان په نوم د ریللارې پر جوړولو نیم میلیارد ډالره پانګونې ته تیاري ښوولې ده، خو قزاقستان په دې اړه رسماً څه نه و ویلي.

د رېل فرایټ په نوم د ریللارو ځانګړې ویبپاڼې تېره شپه په یوه راپور کې د قزاق چارواکو په قول وویل چې دغه هیواد حاضر دی په ترانس افغان پروژه کې نیم میلیارد ډالره پانګونه وکړي.

روسیې هم ویلي چې په دې پروژه کې، په تېره بیا د ریلګاډو د ماشینونو په برخه کې پانګونې ته تیاره ده.

د دې پروژې په اړه په ۲۰۱۸ کال کې د افغانستان، ازبکستان او پاکستان ترمنځ موافقه وشوه.

د دې رېللارې د جوړېدو لګښت شاوخوا ۷ میلیارد ډالره اټکل شوی او د جوړېدو په صورت کې به د هغه په وسیله د کال کابو ۲۰ میلیون ټنه بار انتقالېدای شی.

د هواپېژندنې د ادارو له اټکل سره سم، له نن جمعې څخه د هیواد په یو شمېر سیمو کې د سیلونو او د سیندونو د اوبو د کچې د لوړېدو احتمال شته.

د طالبانو تر کنټرول لاندې د اوبو او انرژۍ وزارت د هوا پېژندنې د کورنیو او نړیوالو ادارو پر اساس پرون (پنجشنبه) وویل چې د لغمان، کونړ، پنجشېر، نورستان، ننګرهار، تخار او بدخشان ولایتونو په ځینو سیمو کې به له ورښتونو سره یوځای سیلونه د شنبې په ورځ هم دوام وکړي.

د هواپېژندنې ادارو هغو کسانو ته، چې د سیندونو غاړو ته نژدې اوسي، خبرداری ورکړی چې احتیاطي تدابیر غوره کړي.

د پاکستان مرستیال صدراعظم او د باندنیو چارو وزیر اسحاق ډار د پنجشنبې په ورځ وویل چې پاکستان باید له افغانستان، چین، او بنګله‌دېش سره ګډ بلاک جوړ کړي.

ډار دا څرګندونې له هند سره د خپل هیواد له وروستۍ شخړې وروسته په پیکینګ کې د پاکستاني سوداګرو له استازو سره په غونډه کې وکړې.

ده له افغانستان سره وروستیو ترینګلتیاوو ته په اشارې وویل چې له څو کلونو راهیسې اړیکې سړې وې، خو دی افغانستان ته تللی و او هلته یې د دغه هېواد له واکمنو طالب مشرانو سره لیدلي دي.

ډار په داسي حال کې د افغانستان په شمول د سیمې د څو هیوادونو د ايتلاف غوښتنه وکړه چې د لکونو افغان کډوالو د ایستلو، سرحدي نښتو، د لارو د بندېدو او د ټي ټي پي د ملاتړ په شان د ادعاوو پر سر د افغانستان او پاکستان اړیکې ترینګلې دي.

د کونړ ولایت په یوه ځنګلي سیمه کې پرون (پنجشنبې) اور ولګېد.

ځایي سرچینو آزادي راډیو ته ویلي چې اور د چوکي ولسوالۍ د دیوه‌ګل درې په غرنیو ځنګلونو کې بل شو.

تر پرون ناوخته پورې د اور لمبې بلې وې او مخه یې نه وه نیول شوې او اندېښته شته چې نورو سیمو ته هم خپور شي.

تراوسه د اور لګېدو علت نه دی معلوم.

په تېرو کلونو کې هم د کونړ او نورستان ولایتونو په ځنګلونو کې په ځلونو اورونه لګېدلي او چاپېریال ته یې ډېر تاوانونه اړولي دي.