د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت وايي، سوله د دولت تر ټولو مهم لومړیتوب دی خو په عین حال کې په هېواد کې د امنیت د ټینګښت او د خلکو د دفاع لپاره به له خپلو ټولو امکاناتو کار واخلي.

د بهرنیو چارو وزارت دا بیان د افغانستان لپاره د روسیې د ځانګړي استازي ضمیرکابلوف د وروستیو څرګندونو پر وړاندې په غبرګون کې خپور کړی دی.

کابلوف د چارشنبې په ورځ وروسته له دې چې ولسمشراشرف غني افغان ځواکونو ته له دفاعي حالت څخه د راوتلو او د تهاجمي عملیاتو د پیل امر وکړ وویل چې دا اقدام به د بین الافغاني خبرو پر لور د حرکت مخه ونیسي.

د افغانستان د بهرنیوچارو وزارت په بیان کې راغلي چې په هېواد کې وروستۍ تروریستي حملې د افغانستان او نړۍ د خلکو له سخت غبرګون سره مخامخ شوي او غندل شوي.

بیان زیاتوي چې افغان حکومت د خپلو خلکو د امنیت د ټینګښت او د دې ډول حملو د تکرار د مخنیوي لپاره د تروریستي ډلو پرضد خپل مشروع دفاعي دریځ اعلان کړی دی.

بیان یادونه کوي هر هېواد چې له دې ډول بیرحمانه حملو سره مخامخ شي او په هغو کې میندې او ماشومان ووژل شي همداسې یو دریځ به غوره کړي.

ټاکل شوې چې د ملګروملتونو عمومي اسمبله نن د افغانستان د روان وضعیت په اړه په خپله غونډه کې بحث وکړي.

دا غونډه د کابل په وخت د ماښام په شپږ نیمو بجو د ملګروملتونو په مقر کې پیلېږي او سرلیک یې دی، د افغانستان وضعیت او د نړیوالې سولې او امنیت لپاره د هغه ننګونې. د م. م عمومي اسمبله به د دې درې ساعته بحثونو په پای کې یو پرېکړه لیک هم تصویب کړي.

تمه ده په پرېکړه لیک کې به په افغانستان کې د بشري حقونو او په تېره د نجونو او ښځو د ارمانونو لپاره د نړیوالې ټولنې پر ژمنو ټینګار وشي.

بشري حقونه، په تېره د نجونو تعلیم او کار هغه مسایل دي چې په تېرو نژدې څلورو کلونو کې پر افغانستان د طالبانو له بیاواکمنېدو وروسته په پرله پسې ډول د نړیوالي ټولنې له خوا پرې ټینګار شوی.

د هېواد د هواپېژندنې ادارې اټکل کوي چې نن به په ۱۴ ولایتونو کې درانه بارانونه وشي او د سېلابونو د راوتلو احتمال شته.

د طالبانو د حکومت د ترانسپورت او هوايي چلن وزارت پرون پر خپله ایکس پاڼه په یوه بیان کې وویل نن دوشنبې د نورستان، کونړ، ننګرهار، لغمان، کابل، کاپیسا، پنجشېر، پروان، لوګر، غزني، میدان وردګو، پکتیا، پکتیکا او خوست په بېلابېلو سیمو کې د ۱۰ او ۴۵ میلي مترو ترمنځ د درنو بارانونو او له دې کبله د سېلابونو د راوتلو امکان شته.

په ننګرهار کې د طالبانو سیمه ایزو چارواکو پرون وویل، په بټي کوټ، ګوشتې، لالپورې، نازیانو، مومندرې، کامې او نورو ولسوالیو کې د سېلابونو له کبله دوه ماشومان مړه شوي، یوشمېر نور ټپیان دي او د خلکو کورونو او کروندو ته درانه مالي زیانونه اوښتي دي.

په ننګرهار کې د طالبانو چارواکي وايي، سېلابونو دوه ماشومان وژلي او خلکو ته یې درانه مالي زیانونه اړولي دي.

د ننګرهار ولایت د رسنیو دفتر په یوه بیان کې وايي چې د نازیانو ولسوالۍ په لنډي کلي کې د یوه کور د چت د پریتونو له کبله څلور ماشومان ټپیان شوي. د د بیان له مخې د غني خېلو په روغتون کې یو ماشوم مړ شوی دی او درې نور ماشومان تر درملنې لاندې دي.

بیان زیاتوي چې په کوز کونړ ولسوالۍ کې هم سېلابونو یو ماشوم وژلی دی او په بټي کوټ ولسوالۍ کې دوه ماشومان ټپیان دي. په بیان کې همداراز راغلي دي چې په ګوشتې، لالپورې، نازیانو، مومندرې، کامې، بټي کوټ او نورو ولسوالیو کې سېلابونو د خلکو کورونه، کرنیزې ځمکې او فصلونه ویجاړ کړي دي.

له دې مخکې د طالبانو د حکومت له پېښو سره د مبارزې ملي ادارې ویلي و، چې په کابل، پروان، لوګر، میدان وردګو، خوست، پکتیا، پکتیکا، لغمان، زابل او ننګرهار ولایتونو کې د تېرو څو ورځو بارانونو او سېلابونو لږترلږه ۵ کسان وژلي او اته نور یې ټپیان کړي دي.

په روسیه کې د طالبانو د حکومت سفیر او ځانګړي استازي مولوي ګل حسن حسن پرون شنبه د خپل باور لیک یوه کاپي د روسیې د بهرنیو چارو وزارت مرستیال اندری یوریویچ رودنکو ته سپارلې ده.

دا ګام وروسته تر هغه اخیستل کیږي چې د روسیې د بهرنیو چارو وزارت او په کابل کې د هغه هیواد سفیر د جولای په درېیمه اعلان وکړ چې روسیه د طالبانو حکومت په رسمیت پېژني.

د طالبانو تر واک لاندې باختر اژانس په روسیه کې د خپل سفارت د یوې خبرپاڼې په حواله ویلي چې د باور لیک اصلي متن به د ځانګړو مراسمو په ترڅ کې د روسیې ولسمشر ولادمیر پوتین ته وړاندې شي.

د روسیې له خوا د طالبانو په رسمیت پيژندنو پراخ غبرګونونه پارولي.

چین، خپله طالب چارواکو او د هغوی پلویانو د دې ګام هرکلی کړی، خو د بشري حقونو فعالانو، فعالو میرمنو او د طالبانو د تګلارو منتقدینو دا کار غندلی دی.

جرمني کې د ۲۰۲۵ کال لومړۍ نیمایي کې د پنا اخیستنې قضیې د تیر کال همدې مودې پرتله نژدې پنځوس فیصده کمې شوې دي.

د جرمني د کډوالو او پناغوښتونکو ادارې ویلي، په دې موده کې افغانانو تر ټولو ډیرې د پنا غوښتنې ورکړي او ور پسې بیا د سوریې او نورو هېوادونو اتباع دي.

د جرمني خبري اژانس (ډي.پي.اې) د شنبې په ماښام لیکلي د ۲۰۲۵ کال له پيله د جون تر وروستۍ نیټې نژدې ۷۳ زره کډوالو جرمني کې د پنا غوښتنه کړې، تیر کال دې موده کې دا شمیر څه باندې ۱۳۲ زره و.

د پنا غوښتنې په شمیر کې د کموالي اساسي لاملونه د جرمني په پولو کې د کنټرول زیاتېدل، جرمني ته د بالکان هېوادونو له خوا د کډوالو د تګ مخنیوی او د سوریې په سیاسي وضعیت کې بدلون ښودل شوی دی.

جرمني په څو تاوتریخجنو پیښو کې د کډوالو له لاس لرلو وروسته د پناغوښتونکو په وړاندې پولې سختې او تګلارې جدي کړې.

د ملګرو ملتونو کارپوهانو په یوه راپور کې ویلي، سلګونه افغانان او مذهبي او نژادي اقلیتونه په ایران کې د جاسوسۍ په تور نیول شوي دي.

په راپور کې راغلي چې دغه توقیفونه د ایران او اسراییل له ۱۲ ورځنۍ جګړې وروسته شوي دي.

راپور کې له افغان کډوالو سره د ایراني پولیسو پر تاوتریخجن چلند هم نیوکه شوې او راغلي چې کډوال له سپکونکو او تاوتریخجنو کړنو سره مخ شوي دي.

ملګرو ملتونو په خپل راپور کې چې نن شنبه ( د چنګاښ ۱۴مه) یې خپور کړی له ایرانه غوښتي چې د دې ډول چلندونو مخه ونیسي.

افغان کډوالو هم د ایراني پولیسو له چلنده شکایت کړی او د اسراییل او ایران له جګړې وروسته افغانستان ته هم د کډوالو څپه ماته شوې ده.

د ملګرو ملتونو د شمېرو له مخې، یوازې د جولای په لومړۍ نیټه شاوخوا څلویښت زره افغانان له ایرانه افغانستان ته ستانه شوي چې اکثره یې په زور ډيپورت شوي کسان دي.

د انګلستان د لیورپول فوټبال لوبډلې د پرتګالي ستوري دیوګو جوتا د جنازې مراسم نن د پرتګال په ګوندومار ښار کې ترسره شول.

جوتا او ورور یې اندري سیلوا، د پنجشنبې په ورځ په اسپانیا کې یوې ترافیکي پیښه کې ووژل شول.

دیوګو جوتا ۲۸ کاله عمر درلود چې د پرتګال له ملي ټیم سره یې د اروپا د ملتونو جام اتلولي ګټلې او له لیورپول لوبډلې سره لوبه کې یې د انګلستان غوره لیګ ګټلی دی.

هغه د لیورپول او پرتګال ملي لوبډلې یو وتلی ستوری و.

د روغتیا نړیوال سازمان له هېوادونو غوښتي چې د راتلونکو لسو کلونو په ترڅ کې پر خوږو څښاکونو، الکولي مشروباتو او تنباکو لرونکو محصولاتو مالیات لوړ کړي، څو د دغو توکو بیې ۵۰ سلنه لوړې شي. دا کار به هم د عامې روغتیا لپاره عواید زیات کړي او هم به د دغو زیان اړونکو موادو مصرف راکم کړي.

یادې غوښتنې چې «۳ په ۳۵» نوم ورکړل شوی، د چنګاښ په ۱۱مه (جولای ۱مه) د ملګرو ملتونو د مالیې په کنفرانس کې چې د هسپانیا په سوییا ښار کې جوړ شوی و، اعلان شوې. هدف یې دا دی چې تر ۲۰۳۵ میلادي کال پورې د روغتیايي مالیاتو له لارې یو تریلیون ډالر عاید راټول شي.

د روغتیا نړیوال سازمان وایي، د خوږو څښاکونو، الکولو او تنباکو مصرف له ناروغیو لکه شکرې او ځینو سرطانونو سره مستقیم تړاو لري، او په داسې حال کې چې نړیوالې پراختیایي مرستې کمې شوي او د حکومتونو پورونه ډېر شوي، نو د دې مالیاتو له لارې ترلاسه کېدونکي عواید کولی شي د هېوادونو د روغتیایي سیستمونو پر پیاوړتیا ولګول شي.

د روغتیا نړیوال سازمان مشر، تیدروس ادهانوم، ویلي چې دغه مالیات به له حکومتونو سره مرسته وکړي چې له «نوې واقعیت» سره ځان عیار کړي او روغتیايي لګښتونه برابر کړي.

د پولنډي چارواکو په وینا، د جرمني پولیسو یو افغان مهاجر د شپې ناوخته سرحد ته وروستی او بې له کوم ملګري ‌یې د پولنډ خوا ته استولی دی.

د پولنډي رسنیو د پروني راپور له مخې، دا پېښه په داسې حال کې شوې چې د جرمني او پولنډ ترمنځ د هغو زرګونو غیرقانوني مهاجرو د بېرته ستنولو پر سر ترینګلتیا زیاته شوې، چې له پولنډ څخه جرمني ته تللي وو. د پولنډ د کورنیو چارو وزارت ویاند ویلي، وروستۍ پېښه د دې پرېکړې لپاره کافي توجیه ده چې پولنډ به له راتلونکې اوونۍ څخه په پوله کنټرول بېرته زبات کړي.

د پنجشنبې په ماسپښین، د پولنډ پوله‌ساتي ځواک یو بیان خپور کړ چې پکې راغلي د دوی مشر، رابرت بګان، د جرمني د فدرالي پولیسو له مشر، دیټر رومَن، سره خبرې کړې دي. دا خبرې د هغې پېښې په اړه وې چې د ګوبین په سرحدي ښار کې رامنځته شوې وه.

په بیان کې راغلي: «د جرمني پولیسو، د دې پر ځای چې د پولنډ د پوله‌ساتو ګزمې ته منتظر پاتې شي، یو افغان وګړی پر پوله پرېښی دی. دا ډول کړنې د جرمني له خوا د منلو نه دي او د دوی د مخکینیو تفاهمونو خلاف دي.»

د پولنډ د کورنیو چارو وزارت ویاند، یاڅیک دوبژینسکي، هم دا بیان شریک کړی او ویلي یې دي چې دا «د منلو او زغملو وړ وضعیت نه دی.» هغه زیاته کړې: «یاده پېښه د پولنډي لوري له خوا د سرحدي کنټرول د بېرته معرفي کولو پوره توجیه برابروي.»

د طالبانو حکومت په کابل کې د ایکو د همکارۍ سازمان د اتلسمې سرمشریزې د کوربه توب لپاره رسمي وړاندیز وکړ.

دا وړاندیز د طالبانو د ريیس الوزرا اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر په اذربایجان کې د ایکو د اوولسمې سرمشریزې په لړ کې وکړ.

اذري رسنیو پرون (جمعه) راپور ورکړ چې ملابرادر د ایکو غړیو ته وویل، په افغانستان کې بهرنۍ پانګونې ته شرایط برابر شوي او که د ایکو سرمشریزه په افغانستان کې جوړه شي، دا به د غړیو هیوادونو ترمنځ د همکاریو لپاره یو نوی باب پرانیزي.

دا په داسي حال کې ده چې د ایکو هیڅ غړی هیواد د طالبانو حکومت په رسمیت نه پېژني.