د قطر صدراعظم پرون په دوحه کې د حماس ډلې له یوه پلاوي سره وکتل څو د غزې د جګړې د پای ته رسولو لپاره د یوه واضح او هراړخیز اوربند په اړه خبرې ورسره وکړي.

په دې اړه د قطر د بهرنیوچارو وزارت په بیان کې راغلي دي چې شیخ محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثاني د حماس د مخکښ مشر خلیل الحیا په مشرۍ د دې ډلې له استازو سره وکتل.

د روانې ډسمبر میاشتې په لومړیو کې د قطر شیخ هیله ښودلې وه چې د امریکا په انتخاباتو کې د ډونالډټرمپ له بریا وروسته په مذاکراتو کې بیا تحرک پیلېږي.

دوحې په نوامبر میاشت کې اعلان وکړ چې په خبرو کې خپل منځګړتوب ځنډوي او ویې ویل، کله چې حماس او اسراییل په خبرو کې اراده او جدیت وښيي نو د منځګړتوب هڅې به له سره پیل کړي.

خو دوحه وروسته په روانه میاشت کې یوځل بیا د دواړو خواوو د غیرمستقیمو خبرو کوربه و، چې حماس او اسراییل یې د پرمختګ خبر ورکړ خو وروسته بیا دواړو یوبل په خبرو کې د خنډونو په رامنځ ته کولو تورن کړل.

د امریکا د منتخب ولسمشر ډونالډټرمپ له خوا د تعرفو نویو ګواښونو د اروپا د موټر جوړولو صنعت له نویو ستونزو سره مخامخ کړی دی.

د اروپا د موټر جوړولو صنعت چې هسې هم زیانمن شوی، ځان د ټرمپ د تعرفې د نویو ګواښونو پر وړاندې مقابلې ته چمتو کوي.

ټاکل شوې چې ښاغلی ټرمپ د جنوري په شلمه د امریکا د ولسمشر په توګه یوځل بیا سپینې ماڼۍ ته راستون شي.

ټرمپ ژمنه کړې چې د ولسمشر په توګه د کار له پیل وروسته په خپلو لومړنیو اقداماتو کې به له چین کاناډا او مکسیکو څخه پر وارداتي توکو تعرفې لوړې کړي. دې ژمنې ته د سوداګرۍ د یوې نوې جګړې د پیل په سترګه کتل کېږي.

دا د اروپا د موټر د تولید د شرکتونو لپاره چې مخکې یې هم د امریکا او چین په څېر د نړۍ په لویو بازارونو کې خپل مشتریان له لاسه ورکړي بد خبر دی.

په فاریاب ولایت کې د طالبانو سیمه ایزو چارواکو (د مرغومي اتمه) یوه ښځه په عام محضر کې په درو ووهله.

د طالبانو سترې محکمې پرون په یوه بیان کې وویل، د تعزیری سزا دا حکم پر هغه ښځه چې په غلا تورنه وه، تطبیق شو.

د بیان له مخې دا ښځه د فاریاب ولایت د اندخوی ولسوالۍ د لومړنۍ محکمې له خوا په ۳۹ درو محکومه شوې وه او د سترې محکمې له تایید وروسته حکم پرې تطبیق شو.

د طالبانو د حکومت ستره محکمه وايي چې په تېرو دریو اونیو کې پر شاوخوا ۵۰ کسانو تعزیري سزاګانې تطبیق شوې دي.

د بشري حقونو ډلې پر طالبانو انتقاد کوي چې د بشري حقونو اصولو ته درناوی نه کوي او دا هم وايي چې د تورنو د محاکمې بهیر شفاف نه دی.

د خوست ولایت یوشمېر اوسېدونکو د افغانستان پر خاوره د پاکستان د حملو پر وړاندې د اعتراض په توګه لاریون وکړ.

سلګونه کسان نن (د مرغومي ۸مه) د خوست ښار په سرګردان چوک کې راټول شول او په یوه اعتراضیه غونډ کې یې د پاکستان حملې وغندلې. معترضانو د پاکستان پرضد شعارونه ورکړل.

د تېرې اونۍ د سه شنبې په ماښام د پاکستان پوځ د پکتیکا ولایت پر برمل ولسوالۍ هوايي حملې وکړې چې په نتیجه کې یې له ۵۰ ډېر ملکي وګړي ووژل شول.

د طالبانو چارواکو پرون وویل چې د پکتیا او خوست ولایتونو له اړوندو سیمو څخه د ځوابي حملو په ترڅ کې ۱۹ پاکستاني سرتېري وژلي دي.

د افغانستان او زمبابوې ترمنځ د لومړۍ ټیسټ لوبې درېیمه ورځ بشپړه شوه او افغانستان یوازې د دوه لوبغاړو په سوځېدو سره ۴۲۵ منډې وکړې.

دغه سیالي چې د ډسمبر په ۲۶مه نېټه پیل شوې ده، زمبابوې د خپلې لومړۍ پاڼۍ په بشپړولو سره ۵۸۶ منډې کړې وې چې لا هم افغان لوبډله ترې ۱۶۱ منډې شاته ده.

د افغانستان لپاره په توپوهنه کې رحمت شاه د خپل ټيسټ کرکټ لومړنۍ غبرګه سلیزه ووهله او لا هم په ۲۳۱ منډو ناسوځېدلی ولاړ دی. دغه راز لوبډلمشر حشمت الله شهیدي بیا په ۱۴۱ منډو ناسوځېدلی ولاړ دی.

په دې ټیسټ سیالۍ کې رحمت شاه او حشمت الله ۳۶۱ منډې ملګرتیا کړې ده چې دا د افغانستان د ټيسټ کرکټ په تاریخ کې تر ټولو اوږده ملګرتیا ده.

په روانې پاڼۍ کې یوازې صدیق اتل او عبدالمالک اوټ شوي لوبغاړي دي.

د ویلو ده چې دغه ټیسټ لوبه به د ډسمبر میاشتې تر ۳۰مې نیټې پورې روانه وي.

خو ولادمیر پوتین دا ونه ویل، چې د روسیې د هوايي مدافع دستګاه دې د اذربایجان د هوايي شرکت د الوتکې د سقوط مسوول وي.

د کرملین په وینا، پوتین علییف ته ویلي، چې په همدې شېبه کې پر موزدوک او ولادي وستوک ښارونو د اوکراین حملې روانې وې او د روسیې د هوايي مدافع دستګاه د دغو حملو په دفاع بوخته وه.

تر دې مخکې ګنګوسې وې، چې تېره چهارشنبه د اذربایجان هوايي شرکت د یوې الوتکې په سقوط کې د روسیې د هوايي مدافع دستګاه ښکېله وه.

په هغه الوتکه کې ۶۷ کسان موجود وو، چې د قزاقستان اقتاو ته نږدې نسکوره کړای شوه.

په دې پېښه کې د الوتکې ۳۸ سورلۍ ووژل شوه او ۲۹ نور کسان ټپیان شول.

دغه اژانس خبر ورکړی، چې «پرون د تورخم له لارې ۱۲ کورنۍ، د کندهار د سپین بولدک له لارې ۱۳، د نيمروز د ورېښمو پله له لارې ۳۱ او د هرات د اسلام کلا له لارې ۴۱ کورنۍ هېواد ته راستنې شوې دي.» په خبر کې نه دي ویل شوي، چې دغه کورنۍ په خپله خوښه که په جبري ډول افغانستان ته اخراج کړای شوي دي. پاکستان د ۲۰۲۳م کال د نومبر له لومړۍ نېټې د بې اسناده افغان کډوالو ډله ییز اخراج پیل کړی، ورسره له ایران او نورو هېوادونو هم د افغان کډوالو د اخراج لړۍ روانه ده.

د دې خبر تر لیکلو پورې د دوه افغان لوبغاړو تر سوځېدو وروسته د افغانستان د لومړۍ پاڼۍ ټولې منډې ۱۹۱ دي.

په دې پاڼۍ کې افغان لوبغاړي رحمت شاه سلیزه ووهله، هغه په ۱۰۴ منډو ناسوځېدلی ولاړ دی.

دغه راز حشمت الله شهیدي بیا په ۵۱ منډو ناسوځېدلی ولاړ دی، خو لا هم افغان لوبډله په لومړۍ پاڼۍ کې له زمبابوې څخه ۳۹۵ منډې شاته ده.

نن د لوبې دوه نور پړاوونه هم پاتې دي، که افغان لوبډله د ورځې تر پایه پورې توپوهنه وکړای شي، نو ښايي د زمبابوې د لومړۍ پاڼۍ ۵۸۶ منډو ته ور نېږدې شي.

د ویلو ده چې د دې ټیسټ لوبې دوه نوې ورځې هم پاتې دي.

د روغتیا نړیوال سازمان وايي د اسرائیل دغه چاپه د دې روغتون د خدماتو د ځنډېدو سبب شوی دی. د حماس تر ولکې لاندې د غزې روغتیا په یوه اعلامیه کې ویلي، چې د کمال عدوان روغتون د مشر په ګډون د روغتون لسګونه کارکوونکي د پوښتنو- ګروېږنو لپاره د توقیف یوه مرکز ته لېږدول شوي دي. د امریکا متحد ایالتونه او اروپايي ټولنه حماس ډله یو تروریستي سازمان ګڼي. د غزې د ملکي دفاع بنسټ هم د کمال عدوان روغتون د مشر حسام ابو صفیه د نیولو خبر ورکړی دی. د اسرائیل پوځ پرون جمعه د کمال عدوان روغتون په مربوطاتو کې د عملیاتو خبر ورکړ او ادعا یې وکړه، چې له دغه ځای څخه تروریستي سازمانونو د کلیدي مرکز په توګه کار اخیست.

د دغې محکمې ویاند عبدالرحیم راشد پرون کورنیو رسنیو ته ویلي، چې دغو کسانو ته په خوست، فاریاب، میدان وردګ، کاپیسا، کابل، غزني، پکتیا، کندوز، سمنګان، پکتیکا او پروان ولایتونو کې په عام محضر کې دغه سزاګانې ورکړل شوې دي.

د بشري حقونو ډلو پر طالبانو انتقاد کړی، چې د بشري حقونو اصولو ته درناوی نه کوي او د تورنو کسانو د محاکمې بهیر یې شفاف نه دی.