د خوست په یوه هوټل کې تېره شپه د ګازونیولو له کبله د یوې کورنۍ ۵ غړي مړه شوي دي.

د خوست لپاره د طالبانو د امنیې قوماندانۍ ویاند محمدطاهر احرار د ازادۍ رادیو مشال څانګې ته ویلي، دغه کسان د پکتیکا ولایت د سروبي ولسوالۍ اوسېدونکي دي، چې د یوه ناروغ د درملنې لپاره خوست ته ورغلي وو.

لس ورځې مخکې بیا په خوست کې د ګازو ډبې د چاودنې له کبله د یوې کورنۍ څلور غړي مړه شوي وو، چې درې تنه یې ماشومان وو.

د افغانستان او پاکستان په زیاتو برخو کې خلک د پخلي او په ژمي کې د کوټو د تودولو لپاره ګاز کاروي، چې ځینې وخت یې ډبې منفجر کېږي او یا هم د ګازونیولو په نتیجه کې خلک مړه کېږي.

«د افغانستان د خبریالانو د ملاتړ سازمان» په پاکستان کې له دېره افغان کډوالو په ځانګړي ډول خبریالانو سره د پاکستاني پولیسو پر ناوړه چلند اعتراض وکړ.

دغه سازمان نن په یوه اعلامیه کې ویلي: «هغه افغان خبریالان چې پر افغانستان د طالبانو له بیاواکمنۍ وروسته پاکستان ته تللي، د بېلابېلو ناقانونه پلمو له مخې نیول کېږي، ځورول کېږي او ان د ویزې د نه لرلو په تور شړلو ته اړ کېږي.»

د افغانستان د خبریالانو د ملاتړ سازمان له پاکستان غوښتنه کړې، چې د افغان خبریالانو د حقونو او ازادیو ساتنه وکړي. پاکستان د دې موضوع په باب رسماً څه نه دي ویلي.

د افغانستان د خبریالانو د ملاتړ سازمان په خپله اعلامیه کې له هغو ټولو سفارتونو چې د افغان خبریالانو د کډوالۍ او بشردوستانه ویزو قضیې مخته بیايي، د ویزو د ورکړې بهیر د چټکتیا غوښتنه هم کړې ده.

په پاکستان کې دېره افغان کډوالو ویلي، چې له تېرې سې شنبې د پلازمېنې اسلام اباد له ځینو برخو د بې اسناده افغان کډوالو د نیولو لړۍ روانه ده او راپورونه وايي ځینې افغان کډوال د اسنادو له لرلو سره- سره افغانستان ته اخراج شوي دي.

د ۲۰۲۴م کال په وروستیو کې د پاکستان د کورنیو چارو وزیر محسن نقوي ویلي وو، چې د ۲۰۲۴م کال د ډسمبر له ۳۱ مې وروسته افغان وګړي، د پولیسو له اجازه لیک پرته په اسلام اباد کې نه شي اوسېدلای

د طالبانو ټولګټو وزارت خبر ورکړی، چې د سالنګونو لویې لارې د پاکولو چارې بشپړې شوې او نن سهار اووه بجې د هر ډول مسافروړونکو موټرو پرمخ پرانیستل شوه.

دغه لار د درنې واورې اورېدو او توفان له کبله تېره جمعه د هر ډول وسایطو پرمخ تړل شوې وه.

د طالبانو د ټولګټو وزارت ویاند محمد اشرف حق شناس نن دوشنبه پر خپله ایکسپاڼه لیکلي، دغه لاره سهار اووه بجې د لویو او کوچنیو مسافروړونکو موټرو پرمخ پرانیستل شوې ده.

هغه وړاندې ویلي، چې د دې لارې په بېلابېلو ساحو کې د شګو او مالګې د شیندلو چارې روانې دي.

د پاکستان د ملي جمهوري غورځنګ رهبر او د پښتون ژغورنې له بنسټګرو مشرانو محسن داوړ د افغانانو په جبري ایستلو نیوکه کړې او هغه یې د بشري حقونو نقض بللی.

ښاغلي داوړ په خپله ایکس پاڼه باندې په یوه بیان کې له پاکستانه د افغان کډوالو په تېره بیا ښځو او ماشومانو جبري ایستل د اندېښنې وړ بللې او د افغانانو پر ضد یې دښمني یاده کړې.

هغه ویلي ان د قانوني اقامې او ویزو لرونکي افغانان هم ایستل کېږي.

په اسلام اباد کې د افغان کډوالو د کورونو تالاشي او نیولو وروسته له هغه زور واخیست د پاکستان د کورنیو چارو وزیر محسن نقوي اعلان وکړ چې د ۲۰۲۴ کال د ډسمبر له ۳۱مې وروسته اسلام اباد کې بې اسناده افغان کډوال نیسي.

په کابل کې د چین سفیر ژاو شینګ ویلي هېواد یې چمتو دی چې د راستنېدونکو افغان کډوالو لپاره په کابل کې د هستوګنې کورونه جوړ کړي.

هغه دا خبره د طالبانو د حکومت د رییس الوزرا له اداري مرستیال مولوي عبدالسلام حنفي سره په لیدنه کې کړې ده.

د طالبانو د حکومت د بیان په اساس ښاغلي شینګ ویلي د هغو کډوالو لپاره کورونه جوړوي چې له ګاونډیو هېوادونو را ایستل شوي.

هغه همدارنګه په ځینو ولایتونو کې د سړو خونو او د روغتیا او کانونو په برخو کې د همکاریو ژمنه کړې ده.

د چین سفیر همداراز ویلي چې تېر یو کال یې افغانانو په تېره بیا سوداګرو ته تر ټولو ډېرې ویزې ورکړي او دا یې د دواړو هېوادونو د اړیکو د پراختیا یوه بېلګه بللې ده.

د طالبانو له بیا واکمنېدو راهیسې چین د افغانستان په بیلابیلو برخو له هغې ډلې کانونو کې پراخې پانګونې کړي دي.

د ایران حکومت ویلي چې شاوخوا ۷۰۰ سوه افغان ډاکتران د ایران په روغتونو کې په کار بوخت دي.

د ایران د کورنیو چارو وزارت د بهرنیو کډوالو د ادارې رییس نادر یاراحمدي په یوه بیان کې ویلي چې دا افغان روغتیاپالان د ایران د هستوګنې قانوني اسناد لري او له خدمتونو برخمن دي.

هغه په عین حال کې ویلي چې په دغو قانوني او تحصیل کړیو افغانانو سربېره یوه لویه برخه افغانان په ناقانونه توګه هلته مېشت دي.

د ایران د کورنیو چارو وزارت د دغه مقام په خبره دوی په تېرو دریو کلونو کې شاوخوا دری میلیونه افغان کډوال له ایران ایستلي وو چې د ده په خبره په افغانستان کې د سختو شرایطو له کبله بېرته ایران ته ورغلي دي.

هغه خبرداری ورکړ چې دا کډوال به بېرته باسي.

د ملګرو ملتونو د ماشومانو وجهي صندوق (یونیسف) وايي، په ۲۰۲۴ کال کې تر ۵۰۰ ډېر ماشومان له جګړو څخه د پاتې شویو ماینونو او مهماتو په چاودنو کې وژل شوي یا هم ټپیان شوي دي.

نن (یکشنبه د مرغومې ۱۶مه) د افغانستان د یونیسف ادارې پر خپله ایکس پاڼه (پخواني ټویټر) کې دا خبر ورکړی دی ، خو دا یې څرګنده نه کړه چې په دغو ماشومانو کې څومره یې وژل شوي او څومره ټپیان دي.

د ملګرو ملتونو دغې ادارې زیاته کړې، چې په ۲۰۲۴ کال کې یې شاوخوا ۳ میلیونه ماشومانو او د هغوی پالنه کوونکو ته د چاودېدونکو توکو د خطرونو په اړه ښوونه کړې، چې په کې د هغوی د پېژندلو، مخنیوي او راپور ورکولو څرنګوالی هم شامل دی.

دا په داسې حال کې ده، چې په دې وروستیو کې په افغانستان کې د ماین پاکۍ یو شمېر بنسټونه په دې برخه کې د بودیجې کمښت او په روان کال کې له جګړو څخه د پاتې شویو ماینونو او مهماتو د چاودنو له امله د تلفاتو د زیاتوالي په اړه اندېښمن وو.

د ملګرو ملتونو یوې چارواکې په افغانستان کې پر ښځو او نجونو د روانو محدودیتونو په باب اندېښنه وښوده.

د ملګرو ملتونو د سرمنشي مرستیالې امینې محمد پرون پر خپله ایکسپاڼه لیکلي، چې «په افغانستان کې د ښځو او نجونو پر حقونو په پرله پسې ډول تېری کېږي.»

د هغې په لیکنه سږکال نورو شاتګونو دوی نور هم له عزتمن ژوند څخه بې برخې کړي دي. د ملګرو ملتونو د سرمنشي مرستیالې لیکلي، چې نه تسلیمېږو او په اسلام کې د افغان ښځو او نجونو د حقونو د دفاع لپاره د هغې تعهد نه خوځېدونکی دی.

طالبانو په خپله څه کم درې نیم کلنه واکمنۍ کې پر ښځو او نجونو ډول- ډول محدودیتونه لګولي دي.

نجونې تر شپږم ټولګي پورته د نور تعلیم اجازه نه لري، په پوهنتونونو کې یې زده کړې منع شوي او طالبانو په وروستي مورد کې په طبي انستیتیوتونو کې هم د ښځو او نجونو زده کړې منع اعلان کړې.

طالبانو ښځې په ډېری دولتي او ټولو نادولتي ادارو کې له کار کولو هم منع کړې دي.

د طالبانو ټولګټو وزارت وايي، چې د سالنګونو د لویې لارې د پاکولو چارې لا هم روانې دي او دغه لار له پرون د ټولو موټرو پرمخ تړلې ده.

د دغه وزارت ویاند محمد اشرف حق شناس تېره شپه پر خپله ایکسپاڼه لیکلي، چې جنوبي سالنګ په ځینو برخو کې د واورې اندازه ۲ متره او ۳۰ سانتي ته رسېدلې او په شمالي سالنګ کې څه کم درې متره واوره اورېدلې ده.

حق شناس لیکلي، چې د واورې له پاکولو وروسته که د واورې ښویېدو خطر نه وي، دغه لار د ټرافیکو پرمخ پرانیستل کېږي. هغه له خلکو او چلوونکو غوښتنه کړې، چې د دغې لارې د وضعیت په اړه د ټولګټو وزارت له رسمي سرچینو اطلاعات تعقیب کړي، لازمې سپارښتنې په پام کې وساتي او له غیرضروري سفرونو ډډه وکړي.

د طالبانو د ټولګټو وزارت ویاند ویلي، خلک دې د سفر پر مهال د ژمي لازم تجهیزات له ځان سره ولري.

د افغانستان او زیمبابوې د کرکټ د ملي لوبډلو ترمنځ د دوهمې ټسټ لوبې دوهمه ورځ پرون داسې مهال پای ته ورسېده چې افغانستان له سیال زیمبابوې څخه ۲۰۵ منډې مخکې دی.

افغانستان د لوبې په دوهمه پاڼۍ کې د رحمت شاه د ۱۳۹ او د عصمت علم د ۶۴ ناسوځېدلو منډو په مټ د ۷ لوبغاړو په زیان ۲۹۱ منډې وکړې او نن به د دوهمې پاڼۍ په بشپړولو سره د زیمبابوې سیالې لوبډلې ته د منډو هدف ټاکي.

د دې لوبې په لومړۍ پاڼۍ کې افغانستان ۱۵۷ او زیمبابوې ۲۴۳ منډې کړې وې.

د افغانستان او زبمبابوې ترمنځ لومړۍ ټسټ لوبه مساوي شوه.