د اوکرايین څلور سیمې چې د مسکو تر کنټرول لاندې دي، نن له روسیې سره د یو ځای کېدو لپاره ټولپوښتنه ترسره کوي.

دا ټولپوښتنه له نړیوالو قوانینو او د ملګرو ملتونو له منشور څخه سرغړونه بلل شوې ده.

ټولپوښتنه به د سپتمبر له ۲۳ څخه تر ۲۷ پورې په لوهانسک، دونیتسک، خرسون او زاپوریژیا سیمو کې ترسره شي.

د دې رای ګیري د ترسره کولو پرېکړه په داسې حال کې شوې چې د اوکرایین پوځ د دغه هېواد د خاورې ډېرې برخې ازادې کړي.

لوېدیځ چارواکي او کارپوهان وايي چې پوتین غواړي له دې جعلي رایو څخه په استفادې د روسیې پر خاوره د اوکرایین د برید ادعا وکړي او ګواښ وکړي چې د خپل ځان د دفاع لپاره به له اټومي وسلو کار واخلي.

په همدې حال کې د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلېنکن پرون د سپتمبر په ۲۲مه د ملګرو ملتونو د امنیت شورا له غړو وغوښتل چې یو څرګند پیغام واستوي چې دا "غیر مسؤلانه" اټومي ګواښونه باید سمدستي ودرول شي.

بلېنکن د نړۍ پر هېوادونو غږ وکړ چې د روسیې د ولسمشر ولادیمیر پوتین پر وړاندې ودرېږي او خبرداری یې ورکړ چې پر اوکرايین د کریملین د مشر برید او د اوکرايین د خاورې د زیاتې برخې له روسیې سره د یو ځای کېدو هڅې نړیوال ثبات له ګواښ سره مخ کوي.

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو وايي، د ملګرو ملتونو پر خپلواکې څیړنکې فرانچسکا البانزه چې په فلسطیني سیمو کې يې د بشري حقونو د نقض په اړه راپور چمتو کړی تحریمونه وضعه کوي.

وربیو د چهارشنبې په ورځ پر خپلې ایکس پاڼې ولیکل،" د امریکا او اسراییلو پر وړاندې د البانزه سیاسي او اقتصادي جګړه نوره د زغم نه ده، موږ په ګډه له خپلو مشروعو حقونو دفاع کوو".

د اسوشیټډپرس خبري اژانس د راپور له مخې، امریکا داسې مهال پر البانزه د تحریمونو د وضعه کولو پریکړه کوي چې پر ملګروملتونو د واشنګټن هغوو فشارونو پایله نه ده ورکړې چې غوښتل يې هغه له دندې لیرې کړي.

ایټالیوۍ فرانچسکا البانزه چې د بشري حقونو مدافع وکیله ده، په فلسطین کې يې د اسراییلو جګړه "نسل وژنه" یاده کړې ده.

امریکا او اسراییلو بیا دا تورونه رد کړي دي.

تیره اونۍ په ملګرو ملتونو کې د امریکا استازولۍ یو بیان ورکړ چې په کې د البانزه د لیرې کیدو غوښتنه شوې وه.

په بیان کې البانزه د "یهودیت او اسراییلو ضد" د سیاسي جګړه له کبله تورونه شوې وه.

په بیان کې راغلي وه چې د البانزه تورونه د نسل وژنې په اړه سم نه دي.

د اسراییلو او حماس ترمنځ د ۲۰۲۳کال په اکټوبر میاشت کې جګړه پیل شوه.

تراوسه په دې جګړه کې نژدې ۶۰ زره فلسطینیان وژل شوي او غزه له بشري ناورین سره مخ ده.

روسیې نن سهار د اوکرایین پر پلازمینه کیف د بې پیلوټه الوتکو او توغندیو بریدونه کړي دي.

اوکرایین چارواکي وايي، د بې پیلوټه الوتکو پاتي شونو په څو سیمو کې اور بل کړی دی.

د راپورونو له مخې، دوه کسان ټپیان شوي او د اوکرایین په ډیرو ښارونو کې د خطر زنګونه وهل شوي دي.

اوکرایین یو ځل بیا د روسیې د هوايي بریدونو پر وړاندې له خپلو لویدیزو متحدانو د دفاعي وسلو غوښتنه کړې ده.

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو له خپل روسي سیال سرګي لاوروف سره د اسیان سرمشریزې په څنډه کې کتلي دي.

دا کتنه په داسې حال کې ده چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په اوکرایین د جګړې له دوامه ناخوښ دی او د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین يې د سولې په اړه په "بې مانا" څرګندونو تورن کړی دی.

ټرمپ په وروستیو کې اوکرایین ته د دفاعي وسلو له ورکړې سره موافقه کړې او پر روسیې د نویو تحریمونو د وضعه کولو په اړه فکر کوي.

خو مسکو بیا د ټرمپ په ځواب کې ویلي، " له واشنګټن سره د خپلو اړیکو رغولو ته دوام ورکوي".

روبیو د اسیان په سرمشریزه کې له مالیزیايي چارواکو سره هم کتلي او په سیمه کې یې د امریکا په ګټو تاکید کړی دی.

د اسیان سرمشریزه چې په کلنې ډول د جنوب خیتځې اسیا د هېوادونو مشرانو له خوا جوړیږي موخه يې د سیاسي همکاریو سربیره، د غړیو هېوادونو ترمنځ د اقتصادي، امنیتي او فرهنګي همکاریوو رامنځته کول دي.

د ترکیې د پي کې کې ګوند بندي مشر عبدالله اوجالان یو ځل بیا له خپلو پلویانو غوښتي چې له وسله والې مبارزې په شا شي.

هغه چې د لومړي ځل لپاره په تیرو ۲۶کالونو کې په یوه ویډيو کنفراس کې راڅرګند شوی وو، له خپلو پلویانو وغوښتل چې وسله واله مبارزه دې پریږدي.

د اوجلان دا خبرې د جون په ۱۹ نیټه ثبت او پرون سه شنبې د ای این اف تلویزیوني شبکې له لارې خپرې شوي.

اوجلان له ۱۹۹۰ کال راهیسې استانبول ته نژدې په یوه ټاپو کې په زندان کې ساتل کیږي.

هغه د فبرورۍ په میاشت کې خپل ګوند منحل کړ او له پلویانو يې وغوښتل چې وسله واله مبارزه پریږدي.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ او د اسراییل صدراعظم بنیامین نتانیاهو په تیرو ۲۴ساعتونو کې دوه ځلې په سپینه ماڼې کې کتلي دي.

په دې کتنه کې چې، چې پرون (سې شنبې وشوه) او یو ساعت يې دوام درلود دواړو خواوو د غزې د وضعیت په اړه خبرې کړي.

ټرمپ له دې وړاندې د غزې وضعیت بحراني بللی و.

د ټرمپ او نتانیاهو په داسې حال کې سره لیدلي چې ویل کیږي د اسراییل او حماس ترمنځ به د امریکا په منځګریتوب دوه میاشتنۍ اوربند وشي.

د هند په لودیز کجرات ایالت کې د یوه پل د نړیدو په پېښه کې لس کسان وژل شوي او پنځه نور ټپیان دي.

رویترز خبري اژانس لیکلي، پېښه پرون سه شنبې هغه مهال رامنځته شوه چې پر پل ګڼه ګوڼه زیاته وه.

تراوسه معلومه نه ده چې پل ولې نړیدلی خو د هندي رسنیو د راپورونو له مخې په اړه يې پلټنې پیل شوي دي.

له دې وړاندې د هند په شمال خیتځ کې د ریل ګاډي لپاره د یو پل د نړیدو په پېښه کې ۲۶کسان وژل شوي وو.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ او د اسراییل صدر اعظم بنیامین نتنیاهو پرون ماښام ( د چنګاښ ۱۷مه) بیا په سپینه ماڼۍ کې سره وکتل.

دا په ۲۴ ساعتونو کې د دواړو مشرانو دویم ځلي لیده کاته و.

رویټرز اژانس لیکلي چې بیګني ملاقات څه باندې یو ساعت وخت اخیستی او داوړه مشران د غزې پر ناورین غږیدلي دي.

تر دغه ملاقات وړاندې ډونالډ ټرمپ خبریالانو سره خبرو کې د غزې وضعیت یو " ناورین" بللی او په خبره یې دی او نتنیاهو دواړه غواړي چې حل شي.

دغه لیده کاته داسې مهال ترسره کیږي چې د راپورونو له مخې د غزې د جګړې دواړه لوري د امریکا په منځګړیتوب د غزې د دوه میاشتني اوربند د وړاندیز شوې طرحې پر ارزونه بوخت دي.

د اسراییل پوځ وایي، پنځه سرتیري یې تیره شپه د غزې په شمال کې وژل شوي او دوه نور ټپیان شوي دي.

لویدیځو اژانسونو د اسراییلي رسنیو په حواله لیکلي، دغه سرتیري په ګزمه وتلي وو چې ماین پرې وچاودېد.

بل لورته د غزې روغتیایي چارواکو ویلي چې پر دو سیمو د اسراییلو په بریدونو کې لږ تر لږه ۱۸ تنه وژل شوي دي.

دا په داسې حال کې ده چې د غزې د جګړې دواړه لوري دا مهال د امریکا په منځګړیتوب د دوه میاشتني اوربند د طرحې په ارزونه بوخت دي.

د امریکا حکومت د سوریې هیئت تحریر الشام د خپلو بهرنیو ترهګرو سازمانونو له لست څخه وایست.

د ډونالډ ټرمپ د حکومت له لوري د دې ګام پورته کېدا ښايي د سوریې له نوي حکومت سره د پراخې همکارۍ نښه وي.

د اسوشیتید پرېس خبري آژانس د راپور له مخې، دا پرېکړه شاوخوا دوې اوونۍ مخکې شوې، خو تمه ده چې له راتلونکې سې شنبې (۱۷م چنګاښ) څخه عملي شي.

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر، مارکو روبیو، په یوه رسمي بیان کې ویلي چې دا پرېکړه یې د امریکا له لوی څارنوال او د خزانې وزیر سره تر مشورې وروسته کړې ده.

د «جبهه النصره» نومې ډلې، چې پخوا یې له القاعدې سره تړاو درلود، وروسته خپل نوم بدل کړ او «هیئت تحریر الشام» شو.

د سوریې په نوي حکومت کې ډېری مهم سیاسي او امنیتي چارواکي، پخوا د دې ډلې فعال غړي پاتې شوي دي.

د امریکا ولسمشر، ډونالډ ټرمپ، د روان کال د مې میاشتې په منځنیو کې، په ریاض کې د سوریې له نوي ولسمشر احمد الشرع سره ولیدل، او د سوریې پر وړاندې یې د امریکا بندیزونه نرم کړل.

په سوریه کې د ۱۴ کلنې کورنۍ جګړې (چې په ۲۰۱۱ کې پیل شوه) په لړ کې، سلګونه زره کسان ووژل شول، میلیونونه دننه او بهر ته کډوال شول، او لوېدیځو هیوادونو د بشار اسد د حکومت پر ضد فشارونه زیات کړل، خو هغه د ایران او روسیې په ملاتړ واک ته دوام ورکړ.

د اسد حکومت بالاخره د ۱۴۰۳ کال د قوس په میاشت کې، د احمد الشرع په مشرۍ د اسلامي هیئت تحریر الشام ډلې د ناڅاپي برید په پایله کې، له واکه لیرې شو.

اسراییل نن سهار د حوثیانو د بریدونو په غبرګون کې د یمن درې بندرونه، یو برښنا کوټ او د حوثیانو پټن ځایونه په نښه کړل.

د اسراییل پوځ په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې تېر ماښام یې یوه بل برید کې د " ګلکسي لیډر" په نوم هغه بیړۍ هم ویشتلې چې حوثیانو ۲۰۲۳ کال کې برمته کړې وه.

دا بریدونه وروسته تر هغه وشول چې حوثیانو حدیده بندر ته نژدې پر یوه بیړۍ برید وکړ.

د غزې د جګړې له پيله حوثیانو تل د فلسطین په دفاع کې پر اسراییل او سره سمندرګي کې پر سوداګریزو بیړیو بریدونه کړي دي.