په کونړ کې د فرصت په نوم د وړیا زده کړو له مرکزه ۱۴۵ تنه فارغ شول. دغو کسانو د کمپیوټر، معلوماتي ټکنالوژۍ، انګلیسې او نورو برخو کې زده کړې کړي دي.

یاد کورس د شوکت زماني په نوم د بهر میشتي کونړي سوداګر له خوا څلور کاله وړاندې جوړ شوی دی، اوس مهال په کې په سلګونو کسان په زده کړو بوخت دي.

په کونړ کې د فرصت وړیا زده کړو مرکز مسوول احسان الله احساس ازادي راډیو ته وویل: "څلور کاله کېږي چې د کونړ په مرکز اسعداباد، وټه پور او خاص کونړ ولسوالیو اړوند په درېیو روزنیزو مرکزونو کې په بېلابېلو برخو کې زده کړې ورکوي او نن ترې ۱۴۵ تنه فارغ کړل دغه تول علمي فعالیتونه موږ د بهر میشتي افغان سوداګرو شوکت زمانې د مرستو پر مټ کوو."

د هغه په خبره چې افغانستان کې د راغلي بدلون په وړاندې يې د نجونو لپاره هم د حرفوي زده کړو،کانکور ته د چمتوالي، انګلیسي ژبې او کمپیوټر زده کړو کورسونه درلودل او د حالاتو برابرېدو سره هوډ لري چې هغه به هم بېرته فعاله کړي.

احساس زیاتوي: "اوس مهال موږ د فرصت مرکز کې د کمپیوتر، انګلیسي ژبې، حرفوي زده کړو، ویناوالۍ او خطاطۍ په برخه کې ټولګي لرو. د نجونو لپاره موږ پخوا د حرفوي زده کړو او نورو برخو کې ټولګي لرو، خو هېواد کې د نوي بدلون سره هغه بند شوي او کله چې نجونو ته د زده کړو اجازه ورکړل شي، نو دوی هم چمتو دي چې خپلو مرکزونو کې د نجونو لپاره هم ټولګي بېرته پرانيزي."

د فرصت وړیا زده کړو مرکز څخه فارغ شوي کسان وايي، دا ورته لوي غنیمت و چې په وړیا ډول يې پوره دوه کاله زده کړې وکړې.

د دوی په خبره چې له شخصي کورسونو او د زده کړو له مرکزونو د سوداګرۍ دوکانونه جوړ شوي، فیسونه يې لوړ او درسونه يې په نشت حساب دي.

په کونړ کې د پوهنې ریاست چارواکي وايي چې د شوکت زمانې په مالي مرسته جوړ شوي د فرصت له مرکزه يې شااوخوا ۷۰۰۰ زده کوونکي د کانکور چمتوالي او نورو کورسونو څخه فارغ شوي او دغه مرکز دوی سره د پوهې د پرمختګ په برخه کې ډېره مرسته کړې.

د فرصت وړیا زده کړو کورسونه د کونړ سربېره په ارزګان، کندهار، هلمند او زابل ولایتونو کې هم شتون لري چې په زرګونو غریبو او بې وسو زده کوونکو ته يې د وړیا زده کړو د حصول زمېنه برابره کړې ده .

تمه ده چې نن چهارشنبې د طالبانو، پاکستان او چین د بهرنیو چارو وزیران په کابل کې وګوري.

د طالبانو تر واک لاندې د باختر خبري اژانس د راپور له مخې، د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي، د چین د بهرنیو چارو وزیر وانګ يي او د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر او د صدراعظم مرستیال اسحاق ډار به په کابل کې د ترهګرۍ ضد مبارزې او د چین ـ پاکستان اقتصادي دهلیز د پراختیا په اړه خبرې وکړي.

باختر وړاندې لیکي، وانګ يې به د طالبانو د حکومت له مشرانو سره د دوه اړخیزو اړیکو د پراختیا او اقتصادي همکاریو په اړه هم خبرې وکړي.

ټاکل شوې وه چې د اګست په لومړیو کې امیرخان متقي پاکستان ته د سفر پر مهال له خپل پاکستاني او چینایي سیالانو سره وګوري، خو دا ناسته وروسته له هغه وځنډېده چې ملګرو ملتونو امیرخان متقي چې د دې سازمان د بندیزونو په لېست کې شامل دی د سفر اجازه ور نه کړه.

په هرات ولایت کې د یوه مسافر وړونکي بس د ټکر په پېښه کې ۷۱کسان وژل شوي.

دغه پېښه پرون شپه ناوخته هغه مهال رامنځته شوه چې له ایرانه د راستنو شویو کډوالو بس د هرات په اسلام قلعه کې له یوې لارۍ سره ټکر وکړ او اور يې واخیست.

د هرات لپاره د طالبانو د والي ویاند احمدالله متقي وايي، په وژل شویو کې ۱۷ماشومان دي.

له دې وړاندې په ځینو راپورونو کې د وژل شویو کسانو شمیر ۶۰یاد شوی وو.

په هرات ولایت کې د طالبانو یو سیمه ییز چارواکي د فرانسي خبري اژانس ته ویلي، "په دې بس کې هغه افغانان سپاره وو چې ایرانه اخراج او د کابل په لور روان وو".

د هغه په ټکو، دغه مسافر په اسلام قلعه کې بس کې سپاره شوي وو.

د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد د جرمني خبري اژانس ته د دغې پېښې په تایید سره ویلي چې د پېښې قربانیان له ایرانه اخراج شوي کډوال دي.

په اسلام قلعه کې چیرته چې پېښې رامنځته شوي، د طالبانو پولیسو ویلي چې په سیمه کې یو موټرسیکل هم د دې کډوالو له بس سره ټکر کړی دی.

د قربانیانو ډیر شمیر په بس کې سپاره کسان دي، خو په لارۍ کې دوه او پر موټرسیکل سپاره دوه کسان هم په پېښه کې وژل شوي دي.

د طالبانو د حکومت پولیسو په یوه خبرپاڼه کې د دغې پېښه علت د بس چلوونکي ډیر سرعت او بې احتیاطي یاده کړی دی.

د طالبانو د حکومت پېښو سره د مبارزې د ملي ادارې چارواکي وايي، د شدیدو بارانونو او ناڅاپي سیلابونو له کبله په اتو ولایتونو کې څلور کسان مړه او یو تنه ټپي شوی دی.

د دغې ادارې په ټکو، سیلابونو په زرهاوو کورونه او کرنیزې ځمکې هم ویجاړې کړي دي.

د دې ادارې د اطلاعاتو مسول محمد یوسف حمد وايي، دغه سیلابونه په کابل، کاپیسا، پروان، پکتیکا، لوګر، ننګرهار، لغمان او کونړ ولایتونو کې راوتي، خو دا یادونه يې نه ده کړې چې ډیر زیان د کوم ولایت اوسیدنکو ته رسیدلی دی.

د سیلابونو له کبله دا زیانمونه په داسې حال کې دي چې د همدې میاشتې په پیل کې په جوزجان، لغمان، کنر او خوست ولایتونو کې سیلابونو پنځه کسان مړه کړي وو.

ملګرو ملتونو په افغانستان ناڅاپي سیلابونه د اقلیمي بدلون نښې بللي او له نړیوالو يې د اړمنو خلکو لپاره د مرستو غوښتنه کړې ده.

ټاکل شوې ده چې د طالبانو، پاکستان او چین د بهرنیو چارو وزیران سبا په کابل کې سره وګوري.

د پاکستان جیو نیوز د راپور له مخې د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیر خان متقي، د چین د بهرنیو چارو وزیر وانګ یی او د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر او مرستیال صدراعظم اسحاق ډار به د ترهګرۍ پر وړاندې د مبارزې او د چین-پاکستان د اقتصادي دهلیز ( سپک) پروژې د پراختیا په لارو چارو بحث وکړي.

د اګست په پیل کې، ټاکل شوې وه چې امیرخان متقي په دې درې اړخیزه غونډه کې د ګډون لپاره پاکستان ته سفر وکړي، خو هغه مهال دا غونډه وروسته له دې لغوه شوه چې څرګنده شوه چې ملګرو ملتونو متقي ته، چې نوم یې د بندیزونو په لیست کې دی، د سفر اجازه نه ده ورکړې.

د ناټو عمومي منشي مارک روته وایي، د اوکراین لپاره د داسې امنیتي تضمینونو د ورکړې بحثونه روان دي لکه د ناټو غړیو هیوادونو چې ترلاسه کړې دي.

ښاغلي روته په سپینه ماڼۍ کې د دوشنبې په ورځ د متحده ایالاتو له ولسمشر ډونالډ ټرمپ، د اوکراین له ولسمشر ولادیمیر زیلینسکي او اروپایي مشرانو سره تر غونډې وروسته فاکس نیوز ته وویل چې واشنګتن د اوکراین لپاره په امنیتي تضمینونو کې لیوالتیا ښودلې ده، چې د ناټو د پنځمې مادې په څير به وي.

روته زیاته کړه، په هغه څه چې بحث روان دی د ناټو غړیتوب نه دی، خو د ناټو د غړیو هیوادو په څير به دا تضمین ورکول کیږي چې پنځمه ماده یې روښانوي، یعني د ناټو پر یوه غړي برید د ناټو پر ټولو هیوادونو د برید په معنا دی.

زیلینسکي تر دې مخکې د ناټو تړون د پنځمې مادې پراساس له لویدیځ څخه د مرستې د تضمینونو غوښتنه کړې وه.

د طالبانو د کانونو او پترولیم وزارت د دوشنبې په ورځ وویل چې د لوګر په محمد اغه ولسوالي کې یې د عینک د مسو د کان د اکتشاف او استخراج تړون د پنځلسو نورو کلونو په مخه تمدید کړ.

په دې ډول د دې کان تړون تر پنځه څلویښت کلونو پورې وغځول شو. د وزارت ویاند همایون افغان په کابل کې رسنیو ته وویل چې د تړون له تمدیدو سره په شرایطو کې څه بدلون نه دی راغلی.

دا پروژه اوولس کاله مخکې د ( ایم سي سي) په نوم یو چینایي شرکت ته سپارل شوې وه خو تر دې دمه د دې کان د استخراج په چارو کې د پام وړ پرمختګ نه ترسترګو کیږي.

د جرمني د بهرنیو چارو وزارت د معلوماتو له مخې، ۲۱۱ افغانان چې جرمني یې د کډوالو په توګه د منلو ژمنه کړې وه، په زور له پاکستان څخه افغانستان ته شړل شوي دي.

د دې وزارت یوه ویاند پرون په برلین کې وویل چې ۴۵۰ افغانان په پاکستان کې نیول شوي او د شړلو له خطر سره مخ دي.

جرمني ویلي چې له پاکستاني چارواکو سره په تماس کې دي ترڅو ډاډ ترلاسه شي چې دا کسان له خپلې خاورې څخه نه ایستل کیږي. د جرمني د بهرنیو چارو وزارت تیره اونۍ وویل چې ۲۴۵ افغانان چې د پاکستاني پولیسو لخوا په کمپونو کې ځای پر ځای شوي وو د دې هڅو په پایله کې خوشې شوي دي.

د طالبانو له واکمنۍ وروسته، جرمني لسګونه زره افغانان ومنل او اوس هم شاوخوا ۲۰۰۰ افغانان په پاکستان کې ژوند کوي چې جرمني ته د داخلېدو ژمنې یې ترلاسه کړې دي.

د ایران د کورنیو چارو وزیر اعلان وکړ چې د روان کال به د کب میاشتې تر پایه ۸۰۰،۰۰۰ نور افغان کډوال له دغه هیواده وباسي.

سکندر مومني، چې مشهد ته یې سفر کړی، د دوشنبې په ورځ، د اګست په ۱۷مه ویلي چې ۱.۲ میلیونه افغان کډوال تر اوسه د ایران له پولو وتلي دي.

هغه زیاته کړه چې ایران پلان لري ۲ میلیونه افغان کډوال له دې هیواده وباسي.

هغه زیاته کړه چې دوی هغه کډوال چې په غیرقانوني توګه په ایران کې ژوند کوي، ایستلي دي.

د اسکندر مومني په وینا، له هغو ۱.۲ میلیونه افغانانو چې تر اوسه له ایرانه وتلي دي، تر ۷۰ سلنه زیات یې په خپله خوښه ستانه شوي دي.

د ایران د کورنیو چارو وزیر زیاته کړه چې د دوی ستنېدل به "په عزت سره" وي او دا دریځ د "کډوالۍ ضد" مانا نلري.

دا په داسې حال کې ده چې د ایران او اسراییل ترمنځ تر شخړې وروسته، ایران د افغان کډوالو د شړلو لړۍ ګړندۍ کړې ده.

د افغانستان د ښکلا او فټنس ملي لوبډلې شپږ لوبغاړي د تایلینډ په کوربه توب د آسیا د ښکلا او فټنس په اتلولیو کې د ګډون لپاره بنګکاک ته تللي دي.

د افغانستان د ښکلا او فټنس فدراسیون نن پر خپله فیسبوک پاڼه لیکلي چې د ملي لوبډلې دا لوبغاړي د اسیا د ښکلا او فټنس په ۵۷ دور سیالیو کې د ګډون لپاره تایلیند ته روان شول.

دغه فدراسیون دوې ورځې مخکې ویلي وه چې دا لوبغاړي په خپل لګښت په اتلولیو کې برخه اخلي.

د معلوماتو له مخې دا سیالۍ به په اګست میاشت کې د تایلینډ په کوربه توب ترسره شي.

دا ټیم څو ورځې مخکې په کابل کې له ۵۴ لوبغاړو څخه د سیالیو په نتیجه کې په مختلفو وزنونو کې د ملي ټیم لپاره غوره شو.

د خوړو نړیوال پروګرام (WFP) د افغانستان د څانګې مشر جان ایلیف وايي: وچکالي، د مرستو ډراماتیک کمښت، او له ایران او پاکستانه د ۱.۵ ملیونه افغانانو جبري ایستل کېدو په دې بې وزله هیواد کې "شدیده خوارځواکي" د رامنځته کړې ده.

هغه ازادي راډیو ته وویل:

"موږ باید د قحطۍ څخه د مخنیوي لپاره هر هغه څه وکړو چې موږ یې کولی شو. دا ممکن وضعیت ښايي بې ساری وي ځکه د ژمي پر مهال، ممکن له ۱۰ څخه تر ۱۵ ملیونو پورې خلک د خوړو مرستې ته اړتیا ولري. او اوس مهال، موږ هیڅ تمویل نلرو او دې وضعیت ته به هیڅ رسېدنه ونشي."

د خوړو نړیوال پروګرام (WFP) ویلي چې په افغانستان کې په راتلونکو شپږو میاشتو کې، د ټولو پروګرامونو لپاره نژدې ۵۳۹ ملیونه ډالرو ته اړتیا لري چې په ټول هیواد کې تر ټولو زیان منونکو کورنیو ته ورسیږي.

خو ډیری مرستندویه ادارو خپلې مرستې کمې کړې دي. د خوړو نړیوال پروګرام (WFP) د معلوماتو له مخې، دوی د ۲۰۲۵ کال لپاره، په افغانستان کې یوازي شاوخوا ۱۵۵ ملیون ډالر ترلاسه کړي دي. دا شمېر تیر کال نژدې ۵۶۰ ملیون ډالر او په ۲۰۲۲ کې نژدې ۱.۶ ملیارد ډالر و.