نن د ۱۴۰۰ لمریز کال د ثور ۲۳مه د نېکمرغه کوچني اختر لومړۍ ورځ ده.

تمه ده د افغانستان ولسمشر د اختر تر لمانځه وروسته په دې اړه ملت ته وینا وکړي.

افغانستان د نورې اسلامي نړۍ ترڅنګ دا ورځ داسې مهال لمانځي چې په دې هېواد کې ډېری خلک د جګړو او ناامنیو له کبله له ګڼو ستونزو او ناخوالو سره مخامخ دي.

خو خلک په دې وروستیو کې د طالبانو له‌خوا د اختر په ورځو کې د موقتي اوربند اعلان په نېک فال نیسي.

د طالبانو ویاند ذبیح‌الله مجاهد تېر ماښام ازادي راډیو ته وویل چې دا اوربند به د اختر تر درېیمې ورځې وي.

ښاغلی مجاهد وايي: "دا اوربند د شپې مهال پیل او د درېیمې ورځي د شپې تر ۱۲ پورې به دوام وکړي."

تر دې وړاندې عامو افغانانو، حکومت او هم نړیوالو سربېره پر دې چې د دې ګام هرکلی وکړ، خو ټینګار یې دا وو چې اوربند تر اختر وروسته هم وغځوي او تل‌پاتې سولې ته لار هواره کړي.

نوموړي نن د مالیزیا په کولالمپور کې د کمبوډیا او تایلنډ ترمنځ د سولې هوکړې د لاسلیک په مراسمو کې وویل''دا یوه له ۸ جګړو څخه ده چې زما د ادارې په ۸ میاشتو کې پای ته ورسېدې. په اوسط ډول هره میاشت یوه جګړه درول شوې. یوازې یوه جګړه پاته ده، که څه هم ما اوریدلي چې افغانستان او پاکستان هڅې پیل کړي دي. زه کولای شم ژرتر ژره دا هواره کړم. زه په دې اړه پوهیږم. د پاکستان صدر اعظم او فیلډمارشال یې لوی کسان دي، زه شک نه لرم، دا کار به ژر تر ژره وشي. ''

دا په داسې حال کې ده چې د ترکیې په استانبول کې د طالب او پاکستاني پلاویو ترمنځ د اکتوبر په ۲۵ مه پیل شوې خبرې نن د دوهمې ورځې لپاره هم روانې دي.

سرچینو ویلي چې دا خبرې به درې ورځې جریان ولري.

که څه هم پاکستاني لوري تراوسه په دې ناسته کې د شویو او کېدونکو خبرو په اړه څه نه دي ویلي خو د طالبانو تر واک لاندي ملي راډيو ټلویزیون په یو بیان کې ویلي چې افغان لوري پاکستاني پلاوي ته خپله نهايي شوې مسوده په لیکلي بڼه سپارلې ده.

ملي راډيو ټلویزیون په خپله اېکس پاڼه په یو بیان کې چې نن د اکتوبر په ۲۶ مه یې خپور کړی لیکلي "په دې مسوده کې په دې تمرکز شوی، چې پاکستان د افغانستان ځمکنی او هوايي حريم نقض نه کړي او د افغانستان په ضد هېڅ ډلې يا مخالف ته اجازه ورنکړي چې د پاکستان خاروه زموږ هيواد په ضد وکاروي. همداراز چمتووالی ښودل شوی چې د اوربند د هوکړې د تعقیب په موخه يو څلور اړخيزه چينل جوړ شي څو د سرغړونو ارزونې او معلومات پکې تبادله کړل شي. "

په بیان کې راغلي چې پاکستاني لوري هم خپله مسوده طالب پلاوي ته سپارلې او په ټکو یې هڅه کیږي چې د منځګړو په حضور کې یوې نهايي پایلې ته ورسیږي.

که څه هم په بیان کې نه دي ویل شوي چې د پاکستاني لوري په مسوده کې کومې غوښتنې شوي خو د طالبانو د بهرنیو چارو په وزارت کې یوې باخبره سرچینې چې نه یې غوښتل نوم یې په راپور کې خپور شي ازادي راډيو ته وویل پاکستان د تحریک طالبان پاکستان او د بلوڅ ازادي غوښتونکو پر ضد د عملیاتو غوښتونکی دی، خو د طالبانو حکومت له دې وړاندې په افغانستان کې د دغه وسله والو ډلو شتون رد کړی دی.

سرچینه وايي د دې ترڅنګ پاکستان غوښتنه لري چې د اسلام اباد او کابل ترمنځ باید د استخباراتي معلوماتو د تبادلې او همغږۍ بهیر پیاوړی شي.

په ډیورنډ کرښه د څارنې زیاتېدل، د ټي ټي پي د مرکزونو په وړاندې سم سلاسي اقدام او د تحریک طالبان پاکستان او بلوچ ازادي غوښتونکو د مشرانو نیول او د پاکستان پرضد د افغان خاورې استعمال ته اجازه نه ورکول نورې هغه غوښتنې دي چې د سرچینې په خبره پاکستاني پلاوي کړي دي.

خو اوس پوښتنه داده چې ایا دا غوښتنې د عملي کېدو وړ دي؟

د سیاسي چارو یو شمېر پوهان وايي په داسې حال کې چې دواړه لوري د یو بل ادعاوې ردوي د دغه ډول غوښتونکو عملي کېدل سخت کار دی، خو دوی وايي بالاخره باید دواړه لوري یوې هوکړې ته ورسیږي.

له ډلې یې سمیع یوسفیزي ازادي راډيو ته وویل''په کومو شرایطو چې دوی غواړي د دواړو لوریو لپاره غوښتنې عملي کول سخت او ان ناممکن دي، البته دواړو لوریو ته پکار دي چې د دستي لپاره د اعتماد د رامنځته کېدو په هدف لارې خلاصې کړي، او اجازه ورکړل شي چې سوداګري او تګ راتګ پیل شي دا به د نورو مسایلو د حل لپاره اعتماد جوړونه وي. ''

دا په داسې حال کې ده چې د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت اعلان کړی چې له افغانستان سره به د سوداګرۍ او ټرانزیټ ټولې لارې تر هغه وخته بندې وي چې د امنیتي وضعیت بشپړه ارزونه نه وي شوي.

د دې وزارت ویاند طاهر حسین اندرابي د اکتوبر په ۲۴ مه په خپل اوونیز کنفرانس کې ویلي وو چې "د پاکستاني وګړو ژوند له هر ډول سوداګرۍ ډېر ارزښت لري."

ویل کیږي چې په ترکیه کې د دواړو لوریو ترمنځ به دا ناسته سبا د اکتوبر په ۲۷ هم دوام وکړي.

د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد طالبانو ته نږدې رسنۍ حریت راډیو ته ویلي له بشپړې هوکړې وروسته به د خبرو پایله له رسنیو سره شریکه شي.

د دې خبرو لومړی پړاو د روانې اکتوبر په ۱۸ مه په دوحه کې پیل شو چې په پایله کې یې په سم لاسي اوربند سلا وشوه.

دا وروسته له هغې ده چې د طالبانو دفاع وزارت د اکتوبر ۱۱مه په یوه اعلامیه کې وویل چې پاکستان د کابل هوايي حریم نقض کړی او په پکتیکا کې یې په ملکي کسانو هوايي حملې کړي دي.

له دې وروسته د ډیورنډ کرښې په اوږدو کې د دواړو لوریو ترمنځ په وقفه یې ډول سختې نښتې وشوې چې طالبانو ورته د انتقامي بریدونو نوم ورکړو او دواړو لوریو ته په کې د درنې مرګ ژوبلې د اړولو ادعاوې هم وشوې.

په دې نښتو کې لسګونه ولسي وګړو ته هم د مرګ ژوبلې د اوښتو راپورونه ورکول شوي دي.

دغه شان د ډیورنډ کرښې په اوږدو کې د دواړو هیوادونو ترمنځ ټولې دروازې نن ( د اکتوبر۲۶ مه ) د پنځلسمې ورځې لپاره لا هم تړلي دي چې له امله یې سوداګرو ته ګڼ مالي زیانونه اوښتي دي.

د افغانستان د اولس کلنو د فوټسال لوبډلې بېګا ناوخته د آسیا د ځوانانو د ۲۰۲۵کال د لوبو په لړۍ کې د بحرین لوبډلې ته اوه صفر ماتې ورکړه او دوهمه بریا یې په خپل نوم ثبت کړه.

افغانستان د لوبو په دې لړۍ کې مخکې ازبکستان هم مات کړی و، او تمه ده چې نن به له چین سره مخامخ شي.

د آسیا د فوټسال د لوبو لړۍ تېره اونۍ په بحرین کې پیل شوه.

د ګډو رزمي لوبو افغان لوبغاړي نصرت حقپرست تېره شپه له خپل اسټرالیايي سیال کویلان سالکیلد څخه بېسارې ماتې وخوړه.

۲۵ کلن سالکیلد په ابوظبي کې د یو اف سي د سازمان په چوکاټ کې د لوبې د لومړي رونډ په ۲ دقیقو او ۳۵ ثانیو کې حقپرست ته د پښې په وسیله پر سر یو کلک ګوزار ورکړ او ناک اوټ یې کړ.

حقپرست د دې ضربې په پایله کې د څو شېبو لپاره بېسده شو او ریفري په داسې حال کې چې نوموړی لاهم د قفس پر غولي پروت و، سالکیلد د سیالۍ ګټونکی اعلان کړ.

افغانه فعاله نیلا ابراهیمي د ملګروملتونو له خووا د دوامدار پرمختګ لپاره د اولسو ځوانو رهبرانو په ډله کې نومول شوې ده.

د دې دوه کلن پروګرام لپاره له ۱۵۰ هېوادونو څخه له ۳۳ زرو ډېرو کسانو نوم لیکنه کړې وه.

نیلاابراهیمي چې اوس په کاناډا کې اوسېږي، د شنبې په ورځ پر خپله انسټاګرام پاڼه ولیکل، ډېره خوشاله ده چې کولای شي د دومره ډېرو الهام بښونکو فعالانو په ډله کې د افغان نجونو استازولي وکړي.

نوموړې وايي چې په راتلونکو دوو کلونو کې به له ملګروملتونو او شریکانو سره یې په ګډه د دوامداره پرمختګ لپاره کار وکړي. آغلې ابراهیمي ویلي دي چې دا به به د هِر سټوري HerStory په نوم د بنسټ د ملاتړ له لارې له نادولتي ټولنو سره ګډ کار وکړي او د افغان نجونو او نورو محرومو ټولنو د هیلو لپاره به په نړیوالو سیاسي خبرواترو کې ګډون وکړي.

نیلا ابراهیمي د هرسټوري له موسسانو څخه ده. دا بنسټ د افغان نجونو د زړورتیا، مقاومت او هیلو داستانونه نړیوالو ته بیانوي.

د افغانستان د طالبانو او پاکستان ترمنځ خبرې نن (شنبه) د ترکیې په استانبول کې پیل شوې.

د دواړو خواوو چارواکو د جمعې په ورځ وویل چې دواړه هېوادونه د کړکېچ په اړه د دوهم پړاو بېړنیو خبرو لپاره ترکیې ته روان دي.

د طالبانو د حکومت ویندوی ذبیح الله مجاهد ویلي چې د دوی له خوا د کورنیو چارو وزارت د مرستیال حاجي نجیب په مشرۍ پلاوی ترکیې ته تللی دی.

د مجاهد په وینا، په دې ناسته کې به د پاتې مسائلو په اړه خبرې وشي.

پرون د پاکستان د باندنیو چارو وزارت ویندوی طاهر اندرابي وویل، د استانبول د مذاکراتو هدف د دوحې د خبرو اترو له هدف سره یو دی، او تمرکز به پر دې وي چې د سرحدونو هاخوا د ترهګرو ډلو د فعالیتونو د درولو لپاره یوه څرګنده لاره او میکانیزم رامنځته شي ــ په تېره بیا د پاکستاني طالبانو (TTP) او د بلوچستان د ازادۍ پوځ (BLA) د مخنیوي لپاره.

پاکستان پر افغانستان تور لګوي چې وسله‌والو ډلو ته د تګ راتګ اجازه ورکوي خو د افغانستان د طالبانو حکومت د پاکستان دا تور ردوي. او وايي چې پاکستان خپلې کورنۍ ناکامۍ پړه پر افغانستان اچوي.

تېره اوونۍ د قطر او ترکیې په منځګړتوب د افغانستان او پاکستان ترمنځ اوربند وشو. اوربند تر ډېره دوام کړی، خو د ډیورند کرښې په اوږدو کې لارې لا هم د پاکستان له لوري تړلي دي.

د طالبانو د حکومت د فواید عامې وزارت پرون (جمعه) وویل چې د افغانستان، ایران او ترکیې ترمنځ د رېللارې د پراختیا او د مالونو د ترانزیټ د زیاتوالي لپاره درې‌اړخیزه هوکړه‌ لاسلیک شوې ده.

د دې وزارت ویاند «محمد اشرف حق‌شناس» ویلي، دغه توافق د ترکیې په کوربه‌توب د رېل‌لارې د نړیوالې اتحادیې (UIC) د ۳۶م کانګرس په څنډه کې نهایي شوی دی.

د هغه په وینا، د دې تفاهم پر بنسټ به د خواف–هرات رېللار پروژه تر مزارشریف پورې وغځول شي، او د دریو هېوادونو تخنیکي، مالي او بشري ظرفیتونه به د دې پروژې د پرمخ بیولو لپاره ګډ وکارول شي.

په دې هوکړه کې د پولو په کچه د مالونو د تېرېدو اسانتیا، د رېللارې د ظرفیت لوړول، او د ترانزیت د پیاوړتیا لپاره ګډ کار هم شامل دی.

د ایران د دولتي رېل‌لارې مطبوعاتي دفتر هم اعلان کړی چې دا یادښت د ایران د رېل‌لارې د ادارې له لوري «ډاکټر ذاکري»، د ترکیې د دولتي رېل‌لارې له لوري «وېسي کورت» او د افغانستان د رېل‌لارې د ادارې له لوري «محمد اسحاق صاحب‌زاده» لاسلیک کړی دی.

دا پنځه کلن تفاهم‌لیک په بېلابېلو برخو کې د همکارۍ په اړه دی، چې پکې د رېل‌پټلیو ساتنه او ترمیم، ډیجیټلي کول، د زیربناوو پراختیا او د بشري ځواک روزنه شامله ده. د دې درې‌اړخیزې همکارۍ اساسي هدف د موجودو رېل‌لارو د ګټې اخیستنې لوړول او د درې هېوادونو ترمنځ د یو دوامدار ټرانزیټي دهلېز رامنځته کول بلل شوي دي.

نصرت حقپرست د رزمي لوبو په تر ټولو معتبره سازمان کې له یوه اسټرالیايي لوبغاړي سره چې کیلیان سالکلېد نومیږي مخ شوی.

دا لوبه د یو اف سي په ۳۲۱مه دوره کې د ابوظبۍ په اتحاد سټډیوم کې ترسره کېږي.

نصرت حقپرست تر دې دمه اتلس لوبې ګټلي او پنځه یې بایللي دي.

د نصرت حقپرست سیال بیا نهې لوبې ګټلي او یوه یې بایللې ده.

نصرت حقپرست وروستی وار په یو اف سي کې د شپې تر ټولو غوره لوبې جایزې هم ګټلې.

نصرت که څه هم د یو اف سي د ۳۲۱مې دورې په اصلي کارډ کې نشته خو د مقدماتي لوبو مرکزي سیالي یې ده چې تمه ده د شنبې په ماښام د افغانستان په وخت شاوخوا شپږنیمې بجې پيل شي.

نصرت حقپرست وروستۍ څلور لوبې سر په سر ګټلي او وایي چې په یو اف سي کې له غوره ۱۵ لوبغاړو سره د لوبو مستحقه دی.

حقپرست په جرمني کې اوسیږي خو د دې او ګڼو نورو لوبو لپاره یې په بیلابیلو هېوادونو له هغې ډلې امریکا، مراکش او متحده عربي اماراتو کې تمریني کمپونو ترسره کړي دي.

د ترکيې چارواکي وايي چې د دې هېواد په جنوب کې، په سمندر کې د یوې ربړي کشتۍ د ډوبېدو په پېښه کې څوارلس کسان مړه شوي.

د موغله ولایت د والي دفتر نن وویل چې په دې کشتۍ کې ټول اتلس کسان سپاره وو. چارواکي وايي، د کشتۍ دوه سپرلۍ ژغورل شوي چې یو افغان هم پکې دی. د چارواکو په وینا دې افغان ځان په لامبو لامبو نژدې ټاپو ته رسولی و.

ویل شوي چې د پاتې کسانو د موندلو لپاره د ژغورنې عملیات روان دي.

د طالبانو او پاکستان د اوربند د هوکړې په اړه دویم دور ناسته سبا په استانبول کې ترسره کېږي.

دواړو خواوو د اکتوبر په اتلسمه په دوحه کې د قطر او ترکیې په منځګړیتوب په اوربند سلا کړې وه.

د طالبانو دفاع وزیر چې د افغانستان په استازولۍ د پاکستان له دفاع وزیر سره د اوربند هوکړه لاسلیک کړه وايي چې په استانبول کې به د اوربند د پلي کېدو په لارو چارو او داسې میکانیزم خبرې کیږي نه یواځې افغانستان او پاکستان بلکې سیمه کې دوامداره سوله او ټیکاو رامنځته کړي.

د دوحې په هوکړه کې په سمدستي اوربند ژمنه شوې وه چې ورسره د ډیورنډ کرښې په اوږدو کې د دواړو خواوو تر منځ سختې نښتې ودرېدې که څه هم له ځینو سیمو د پاکستان د توغندیزو بریدونو راپورونه خپاره شول.

هلته طالبانو هوکړه کړې وه چې د پاکستان ضد ډلو څخه ملاتړ ونه شي.

د رزمي لوبو افغان لوبغاړي احمد ولي هوتک په بلاروس کې د اتلولۍ کمربند وګاټه.

احمد ولي هوتک په WKTF سازمان کې چې لوبې یې په مینسک کې وشوې مرکزي لوبه درلوده.

هغه وتوانېد خپل روسی سیال د سبمیشن په مټ مات او د اتلولۍ کمربند وګټي.

د دوی لوبه په اویا کیلو وزن کې ترسره شوه.

دا په حرفه يي لوبو کې د احمد ولي هوتک ۱۲مه بریا وه.