خبرونه
د امریکا د پوځ لوی درستیز له طالبانو سره ولیدل
د امریکا د پوځ لوی درستیز جنرال مارک میلي له طالبانو غوښتي چې د تاوتریخوالي کچه ټيټه کړي او په افغانستان کې په چټکۍ سره د سیاسي حل پر لور وخوځيږي. دا خبره د امریکا پوځ د پنجشنبې په ورځ د ډسمبر په ۱۷مه نېټه وکړه.
د راپور له مخې جنرال مارک میلي د سې شنبې په ورځ په قطر کې له طالبانو سره د افغانستان د سولې په اړه ولیدل او د چارشنبې په ورځ له ولسمشر محمد اشرف غني سره د خبرو لپاره کابل ته لاړ.
د رویټرز خبري اژانس د یوه امریکايي چارواکي له قوله راپور ورکړی چې جنرال میلي په جون میاشت کې هم له طالبانو سره لیدلي وو خو د هغې غونډې په اړه علني اعلان نه وو شوی.
تر دې مخکې د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مایک پومپیو او یو شمېر نورو لوړپوړو چارواکو هم له طالبانو سره لیدلي.
د میلي او طالبانو د وروستۍ غونډې په اړه د امریکا د پوځ په اعلامیه کې راغلي:
لوی درستیز په چټکۍ سره د تاوتریخوالي پر کمښت خبرې وکړې او وې ویل چې په افغانستان کې د سیاسي حل پر لور باید پرمختګ چټک شي چې دا اقدام به د سیمېز ثبات په ګټه تمام شي او د امریکا ملي ګټې به خوندي کړي.
سیمې ته د سفر پر مهال مارک میلي له ولسمشر محمد اشرف غني سره هم ولیدل.
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ ویلي چې د جنورۍ میاشتې په نیمايي کې به په افغانستان کې د امریکايي سرتیرو شمېر له 4500 څخه 2500 ته کم کړي.
په همدې حال کې په قطر کې د افغان دولت او طالبانو مذاکرچي پلاویو د جنورۍ میاشتې تر پنځمې په خبرو کې وقفه اعلان کړې او تر هغه وروسته به د اجنډا پر سر خبرو ته دوام ورکړي.
دا په داسي حال کې ده چې په افغانستان کې په تاوتریخوالي کې کمښت نه تر سترګو کیږي او د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مایک پومپیو تېره میاشت وویل چې په افغانستان کې په ځانګړې توګه د طالبانو د حملو له کبله د تاوتریخوالي کچه د نه منلو وړ زیاته ده.
افغان حکومت تل پر اوربند ټینګار کړی خو طالبانو ویلي چې اوربند به د خبرو د اجنډا د برخې په توګه یوه موضوع وي.
د ورځې تازه خبرونه دلته ولولئ
پر لبنان د اسراييل بريدونو کې ۳۳ کسان وژل شوي
د لبنان پر جنوب د اسرايیل د شنبې ورځې په یو لړ حملو کې لږ تر لږه ۳۳ کسان وژل شوي دي.
دا خبره د لبنان روغتیا وزارت کړې ده.
اسرايیل د ایران له ملاتړه د برخمنې حزبالله ډلې خلاف خپله هوايي مبارزه سخته کړې ده.
د لبنان روغتیا وزارت په یوه اعلامیه کې ویلي، د اسرايیل لهخوا پر بعلبك-الهرمل ساحه په هوايي حملو کې ۲۰ کسان وژل شوې، پهدې ډله کې هغه ۱۱ کسان شامل دي، چې په الكنيسه سیمه کې وژل شوي دي.
۱۳ نور کسان د لبنان په جنوب کې چې حزبالله ډله په کې زیات حضور لري، د اسرايیل په نورو حملو کې وژل شوي، چې په هغوی کې ۷ تنه ژغورونکي شامل دي.
د وزارت په وینا ۱۴ نور کسان ټپیان شوي دي.
د لبنان حزبالله یوه پوځي سیاسي ډله ده چې د امریکا متحدایالتونه یې د یوه تروریستي سازمان په توګه پېژني، خو اروپايي ټولنې یې یوازې پوځي څانګه په تور لېست کې شامله کړې ده، نه سیاسي برخه.
حزبالله د جنوبي لبنان پر پراخې برخې کنټرول لري، چې سیاسي برخې استازي یې د لبنان په پارلمان کې هم څوکۍ لري.
اوکرايني چارواکي: د شمالي کوریا ځواکونه له روسي ځواکونو سره يوځای جګړه کې برخه اخلي
د اوکراین یوه لوړ رتبه قوماندان، اولیکساندر سیرسکي پرون ویلي، داسې راپورونه شته چې د شمالي کوریا ځواکونه د روسیې له ځواکونو سره یوځای د جګړې لپاره چمتووالی نیسي.
سیرسکي د امریکا له جګپوړي قوماندان جنرال کریسټورفر کاولي سره د فېسبوک په یوه بحث کې دا خبره کړې ده.
هغه ویلي: "موږ ډېر راپورونه لرو چې د شمالي کوریا سرتېري چمتو دي چې د روسیې د ځواکونو تر څنګ په جګړه کې برخه واخلي."
جنرال کریسټوفر کاولي د متحدایالاتو د اروپایي قوماندې مشري کوي.
سیرسکي ویلي، چې د روسیې سره د نږدې ۱۰۰۰ ورځنۍ جګړې په لومړۍ کرښه کې وضعیت "سخت پاتې دی او د زیاتوالي نښې یې تر سترګو کېږي."
د امریکا د متحدهایالتونو دفاع وزارت لس ورځې مخکې ویلي وو، د شمالي کوریا د سرتېرو یوه کوچنۍ قطعه د روسیې په کورسک سیمه کې ځای پر ځای شوې ده.
پنټاګون اندېښنه ښودلې وه چې، ښايي لهدې سرتېرو څخه د اوکرایني ځواکونو پر ضد کار واخیستل شي.
راتلونکې اوونۍ د افغانستان په سړو سيموکې د ښوونځيو کلنۍ ازموينې پيليږي
د طالبانو د پوهنې وزارت اعلان وکړ، چې د راتلونکې اوونۍ د شنبې په ورځ به د افغانستان په سړو ولایتونو کې د ښوونځیو کلنۍ ازموینې پیل شي.
دغه وزارت نن یکشنبه په یوه بیان کې وویل چې، له لومړي څخه تر درېیم ټولګي پورې کلنۍ ازموینې به د لړم یا عقرب له ۲۶مې تر ۳۰مې نېټې اخیستل کېږي.
د بیان لهمخې له څلورم ټولګي څخه تر دوولسم ټولګي پورې کلنۍ ازموینې به لیندۍ یا قوس پر لومړۍ نېټه پیل او د لیندۍ تر ۱۵مې دوام وکړي.
طالبانو لا هم له شپږم ټولګي څخه پورته د نجونو پر زدهکړو بندیز نهدی لیرې کړی.
څه باندې درې کاله تېر شول چې طالبانو په افغانستان کې د نجونو منځني او عالي ښوونځي تړلي دي.
طالبانو نجونې د پوهنتون له زدهکړو هم منع کړي دي.
طالبانو په اذربايجان کې د اقليمي بدلون کنفرانس کې د خپل پلاوي د ګډون خبر ورکړی
د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت یوه ویاند ویلي، د طالبانو یو پلاوی به د اذربایجان په پلازمېنه کې د ملګروملتونو په کوربه توب د اقلیمي بدلون په کنفرانس کې ګډون وکړي.
عبدالقهار بلخي د فرانسې خبري اژانس ته ویلي، د طالبانو پلاوی به پهدې غونډه کې چې د دوشنبې په ورځ په باکو کې پیلېږي، ګډون وکړي.
د اژانس د هغه راپور لهمخې چې د شنبې په ورځ خپور شو، دا لا څرګنده نهده چې د طالبانو پلاوی به په کومه کچه ګډون وکړي.
افغانستان د اقلیم د بدلون په وړاندې شپږم زیانګالی هېواد دی.
طالبان تر دې مخکې په مصر او متحده عرب اماراتو کې د ملګروملتونو په نوښت د اقلیمي بدلون غونډو ته نه وو وربلل شوي.
د فرانسې خبري اژانس د سرچینو په حواله ویلي، چې د طالبانو یو پلاوی به د باکو په غونډه کې د څارونکي په توګه ګډون وکړي.
تر اوسه هيڅ هېواد د طالبانو سرپرست حکومت په رسمیت نهدی پېژندلی، خو اذربایجان یو له هغو څو هېوادونو څخه دی، چې له طالبانو سره نږدې اړیکې لري.
اذربایجان د روان کال په فبرورۍ کې په کابل کې خپل سفارت بېرته پرانيست.
طالبان: تر ۳۰۰ ډېر افغان کډوال له ترکيې ايستل شوي او افغانستان ته ستانه شوي
د طالبانو د کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت وايي، تر ۳۰۰ ډېر افغان کډوال له ترکیې څخه ایستل شوي او بېرته افغانستان ته ستانه شوي دي.
دغه وزارت نن یکشنبه پر خپله ایکسپاڼه لیکلي چې، ۳۲۵ افغان کډوال د جمعې او شنبې په ورځو (د لړم پر ۱۸مه او ۱۹مه) له استانبول څخه ایستل شوي او د هوا له لارې افغانستان ته راستانه شوي دي.
وړاندې ویل شوي، چې ځینو افغانانو قانوني اسناد هم لرل، خو ځینې بېاسناده وو.
ترکیې په وروستیو میاشتو کې د بېاسنادو مهاجرو د اخراج لړۍ چټکه کړې ده.
د راپورونو لهمخې د ترکیې پولیسو په وږي/ سنبلې میاشت کې شا و خوا ۶۰۰ افغان کډوال له نیول کېدو وروسته په استانبول کې د اخراج مرکزونو ته انتقال کړل.
ايران د ډونالډټرمپ د وژنې د هڅې دسيسه کې لاس لرل رد کړل
د ایران د بهرنیو چارو وزیر هغه تور رد کړی چې، ګنې د ده هېواد د امریکا د منتخب ولسمشر ډونالډټرمپ د وژنې په دسیسه کې لاس درلود.
عباس عراقچي د امریکا او ایران په اړیکو کې د اعتماد جوړونې غوښتنه هم کړې ده.
عراقچي پرون پر خپله ایکسپاڼه ولیکل چې، یوه نوې جعلي سناریو جوړه شوې ده او پهداسې حال کې چې اصلا قاتل شتون نهلري، لیکوالو یې یوه درېیمه درجه کومیډي ډرامه جوړه کړې ده.
د عراقچي اشاره د هغې دسیسې اړوندې ادعا ته وه چې واشنګټن ویلي، د ایران سپاه پاسداران ځواک غوښتل ټرمپ چې د نوامبر د پنځمې انتخابات یې وګټل او په راروانه جنوري کې به د نوي ولسمشر په توګه لوړه وکړي، ووژني.
ټاکل شوې جوبايډن او ډونالډټرمپ راتلونکې چهارشنبه سپينه ماڼۍ کې سره وګوري
ټاکل شوې چې ولسمشر جوبایډن به د راروانې چهارشنبې په ورځ د متحدایالاتو له منتخب ولسمشر ډونالډټرمپ سره په خپل دفتر کې وګوري.
دا خبر د سپینې ماڼۍ مطبوعاتي دفتر پرون په یوه بیان کې ورکړ.
په امریکا کې له انتخاباتو وروسته د ولسمشر او منتخب ولسمشر ترمنځ دا ډول لیدنې یو پخوانی دود دی، خو جمهوریپال ټرمپ وروسته لهدې چې د ۲۰۲۰ کال په انتخاباتو کې یې ماته وخوړه، بایډن ته د لیدنې بلنه ورنهکړه.
د ۱۸۹۲ کال له انتخاباتو وروسته چې ګروور کلیفلنډ Grover Cleveland له خپلې دندې استعفا وکړه ټرمپ د امریکا یوازینی پخوانی ولسمشر دی چې، له څلور کلنې وقفې وروسته بیا د سپینې ماڼۍ د مشرۍ لپاره غوره کېږي.
افغانستان د لومړي ځل لپاره د تیکواندو له آیټيايف جام څخه د سپینو زرو مډال ترلاسه کړ
د افغانستان د سپورت او بدني روزنې ریاست پرون په یوه بیان کې وویل چې، د تیکواندو د آیټياف د نړیوال جام لوبې پرون پای ته ورسېدې.
په بيان کې راغلي، پهدې لوبو کې افغان لوبغاړي امیرعليزاده په ۵۹ کیلوګرامه وزن کې د سپینو زرو د مډال او د نړۍ د نایب اتل د مقام په ګټلو بریالی شو.
پهدې لوبو کې چې د ازبکستان په پلازمېنه تاشکنډ کې ترسره شوې، د نړۍ د ۲۰ هېوادونو لوبغاړو برخه اخیستې وه.
په يادو سیالیو کې بل افغان لوبغاړي رحمتالله حبیبي هم ګډون کړی و، خو د مډال په ګټلو بریالی نهشو.
کرکټ؛ سبا د افغانستان او بنګلهدېش ترمنځ پایلوبه ترسره کېږي
ټاکل شوې چې د افغانستان او بنګلهدېش د کرکټ ملي لوبډلې سبا دوشنبې، په خپلو کې د درېیو، یو ورځنیو لوبو په وروستۍ سیالي کې سره مخامخ شي.
د دې لوبې ګټونکی به د ټول سیریز ګټونکی هم وي.
د سبا ورځې لوبه به هم د متحده عربي اماراتو د شارجې په لوبغالي کې وي او د پلان لهمخې د کابل په وخت د ماسپښین په دوه نیمو بجو به پیل شي.
د افغانستان او بنګلهدېش د لوبلړۍ لومړۍ لوبه افغانستان د چهارشنبې په ورځ د ۹۲ منډو په توپیر وګټله، خو په دوهمه لوبه کې پرون بنګلهدېش افغانستان ته د ۶۸ منډو په توپیر ماتې ورکړه.
افغانستان د راروانې ډسمبر میاشتې په ۱۱مه له زیمبابوې سره هم د لوبو یوه لړۍ پیلوي چې درې شل اووریزې، درې یو ورځنۍ او دوه ټېسټ لوبې پهکې شاملې دي.
دا لوبلړۍ به د راروان ۲۰۲۵ کال د جنوري تر ۶مې پورې دوام وکړي.
ملاله يوسفزۍ: نړیوال باید د افغان ښځو د حقونو لپاره د هغوی ترڅنګ ودرېږي
د نوبل د سولې د جایزې ګټونکې او د نجونو د تعلیم د حق فعاله ملاله یوسفزۍ وايي چې، نړیوال باید د افغان ښځو د حقونو لپاره د هغوی ترڅنګ ودرېږي.
ملالې یوسفزۍ پرون له سکای نیوز چینل سره په مرکه کې وویل، دې له نړیوالو قوانینو سره سم په افغانستان کې د ښځو د حقونو د سیستماتیک خونديتوب لپاره هڅې پیل کړې دي.
ملاله وايي، داسې رهبرانو ته اړتیا ده چې د افغان نجونو او ښځو د حقونو لپاره هڅه وکړي.
پر افغانستان د طالبانو له بیا واکمنېدو وروسته دا څووم ځل دی چې ملاله د افغان ښځو په ملاتړ غږ اوچتوي.
طالبانو په تېرو څه باندې درېیو کلونو کې پر ښځو د محدودیتونو کړۍ راتنګه کړې او پهدې ترڅ کې یې د نجونو پر ثانوي او لوړو زدهکړو بندیزونه اعلان کړي دي.
د طالبانو د امربالمعروف او نهي عنالمنکر په هغه نوي قانون کې چې په تېره اګست میاشت کې نافذ شو، په ټولنه کې د ښځو د چلند پر څرنګوالي هم پراخ محدودیتونه وضع شوي دي.