د سویس په جنوا ښار کې د پولیسو او لاریونوالو تر منځ نښتو کې لږ تر لږه ۵ پولیس ټپيان شوي دي.

پولیسو ویلي اړ شول چې په لاریونوالو یې اوښکی بهوونکی ګاز او اوبه وشیندي.

لاریونوال د غزې د بحري کاروان په ملاتړ راوتلي وو خو وروسته له هغه په تاوتریخوالي واوښتل چې په جنوا کې یې د ټرافیکو بهیر په ټپه ودراوه. پولیسو ادعا کړې چې لاریونوالو شیان غورځول او ملکیتونو ته یې زیان رساوه.

د لاریون کوونکو شمېر شاوخوا ۳۰۰۰ کسانو ته رسېده.

اسراییلي ځواکونو پرون سلګونه هغه فعالان ونیول چې په شاوخوا ۴۰ کښتیو کې د غزې د محاصرې د ماتولو په هدف غزې تړانګې ته نږدې شوي وو.

په نیول شویو کې مشهوره فعاله ګریتا تونبرګ هم شامله ده.

د بریتانیا پولیس وایي، منچسټر کې د یهودانو پر یوه عبادتځای برید کوونکی سوریایي الاصله بریتانوی دی.

دغه کس پرون پنجشنبه پر دغه عبادتځای برید کې لږ تر لږه دوه تنه ووژل.

برید کوونکي، چې د پولیسو له خوا وژل شوی، د عبادتځای مخې ته پر عبادت کوونکو موټر وخيژوه او وروسته یې پر یوه امنیتي ساتونکي د چړې ګزار کړی دی.

پولیس وایي، پيښه ترهګریزه وه او په تړاو یې لږ تر لږه دوه تنه مشکوک کسان نیول شوي دي.

د برتانیا صدراعظم کایر سټارمر ویلي دي چې د برتانیا ټولو کنیسو ته اضافي ځواکونه استول شوي څو د یهودانو ټولنه د امنیت احساس وکړي.

اروپایي ټولنې دغه برید غندلی دی.

د برتانیا په مانچسټر ښار کې د یهودانو د یوه عبادتځای (کنیسې) مخې ته په ډزو درې کسان وژل شوي او یوشمېر نور ټپیان دي. ویل کېږي چې په وژل شویو کې مشکوک بریدګر هم شامل دی چې پولیسو په ډزو ویشتلی.

د برتانیا پولیسو ویلي چې بریدګر لومړی یوشمېر پلي کسان تر موټر لاندې کړل او بیا یې یو امنیتي ګارډ په چاړه وواهه.

دا پېښه د “کیپور په ورځ” چې د یهودانو په کلیز کې له ډېرو مهمو جشنونو څخه دی شوې ده.

د برتانیا صدراعظم کایر سټارمر ویلي دي چې د برتانیا ټولو کنیسو ته اضافي ځواکونه استول شوي څو د یهودانو ټولنه د امنیت احساس وکړي.

د اسراییل سفارت په یوه بیان کې د دې پېښې له کبله اندېښنه ښودلې او ویلي یې دي چې د مانچسټر له یهودي ټولنو او برتانوي چارواکو سره په تماس کې دی او وضعیت له نژدې څاري.

د اوکراین ولسمشر نن اروپايي مشرانو ته خبرداری ورکړی چې روسیه دا توان لري چې د دې لویې وچې د هر هېواد هوايي حریم تر پښو لاندې کړي.

ولودیمیر زیلینسکي د ډنمارک په پلازمېنه کوپنهاګن کې د اروپايي ټولنې د مشرانو غونډې ته په وینا کې وویل، د جګړه ځپلي اوکراین کارپوهان د روسیې د احتمالي سرغړونو د مخنیوي لپاره له اروپايي هېوادونو سره مرستې ته چمتو دي.

ښاغلي زیلینسکي وویل چې که روسیه دا جرات لري چې پر پولنډ توغندويي برید وکړي یا د شمالي اروپا د هېوادو هوايي حریم ته ننوځي، دا کار په بل هر هېواد کې هم کولای شي.

د اوکراین ولسمشر زیاته کړه چې اروپايي مشران که په لویدیځ کې دي که جنوب کې، یوه چټک او اغیزمن غبرګون او داسې یوه دفاعي ځواک ته اړتیا لري چې د بې پیلوټه الوتکو د حملو مخه ونیولای شي.

اسراییلي ځواکونو په مدیترانې سمندرګي کې د هغو ګڼو کشتیو مخه نیولې ده چې د بشري مرستو د یوه پروګرام په ترڅ کې غزې ته روانې دي.

هغې خیریه ټولنې چې د غزې له اوسېدونکو سره د خواخوږۍ په پار یې دا پلان جوړ کړی د اسراییلو دا کار غیرقانوني بللی دی او د یونان له حکومت څخه یې غوښتي چې د دې کشتیو د مجموعې امنیت تضمین کړي.

د برتانیا حکومت ویلی چې د اسراییلو د دې اقدام له کبله خورا زیاته اندېښنه لري. د برتانیا د بهرنیوچارو وزارت نن په یو بیان کې وویل چې اسراییلو ته یې دا خبره په ډاګه ویلې ده چې دا مسئله باید په سم ډول حل شي.

اسپانیا د دې اقدام په خاطر د اسراییلو استازی احضار کړ او اسټرالیا له ټولو اړخونو غوښتي دي چې په دې مسئله کې ښکېلو کسانو سره سم چلند وکړي.

اسراییلو ویلي دي چې د فلسطینيانو د خواخوږو فعالانو د کشتۍ سورلۍ به د اروپا ته ډیپورټ کړي.

د دې پلان تنظیموونکو چې په کشتیو کې یې غزې ته د مرستې مواد او دارو درمل بار کړي ویلي چې د دوی نورې کشتۍ لاهم د فلسطیني قلمرو پر لور روانې دي.

سپینې ماڼۍ اعلان کړی چې د امریکا متحد ایالتونه به پر قطر هر ډول وسله‌وال برید د واشنګټن پر وړاندې ګواښ وبولي او د خلیج دې هېواد ته به امنیتي تضمینونه ورکړي.

په یوه اجرایي فرمان کې چې د امریکا ولسمشر، ډونالد ټرمپ، د تلې/ میزان په ۷ مه نېټه لاسلیک کړی، راغلي: «د قطر پر وړاندې دوامدارو ګواښونو ته په پام، د امریکا د متحدو ایالتونو تګلاره د هر ډول بهرني برید په وړاندې د دې هېواد د امنیت او مځکنۍ بشپړتیا تضمینول دي.

په فرمان کې ویل شوي: «امریکا به د قطر پر قلمرو، حاکمیت یا حیاتي بنسټونو هر ډول وسله‌وال برید د امریکا د سولې او امنیت پر وړاندې ګواښ وګڼي.»

فرمان زیاتوي: که پر دوحه برید وشي، امریکا به « د دیپلوماتیکو، اقتصادي او که اړتیا وي پوځي اقداماتو په شمول د امریکا او قطر د ګټو د دفاع او د سولې او ثبات د بېرته راوستلو لپاره هر راز قانوني او مناسب اقدامات وکړي.»

دغه اجرایي فرمان وروسته له هغه لاسلیک شو چې د وږي/ سنبلې په ۱۸ مه د اسراییل جنګي الوتکو د قطر په پلازمېنه کې پر یوې ودانۍ برید وکړ او د حماس د توندلارې ډلې د مشرانو استوګنځي او د هغوی د کورنیو غړي یې په نښه کړل.

د ملګرو ملتونو کارپوهانو، د سې شنبې په ورځ وویل چې د ۲۰۲۵ کال په تېرو نهو میاشتو کې په ایران کې تر ۱۰۰۰ ډېر کسان اعدام شوي دي چې لږ تر لږه ۵۸ افغانان هم په کې شامل دي.

هغوی دا لړۍ د «بې‌سارې اعدامونو» په توګه وغندله او ویې ویل چې دا کار د نړیوالو قوانینو ښکاره سرغړونه ده.

کارپوهانو، چې د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګروملتو ځانګړی راپورورکوونکی ریچارډ بینټ هم پکې شامل و، په یوه ګډه اعلامیه کې ویلي: «په ایران کې د اعدامونو پراخوالی حیرانوونکی دی او د ژوند د حق جدي سرغړونه ښيي. یوازې په تېرو اوونیو کې په اوسط ډول هره ورځ نهه کسان په دار ځړول شوي، چې دا ډول اعدامونه د انساني حقونو د منل شویو معیارونو خلاف ترسره کېږي.»

دوی ویلي چې د جنورۍ له لومړۍ نېټې تر اوسه په ثبت شويو اعدامونو کې ۵۷ افغان نارینه او یوه افغان ښځه شامل دي.

د هغو اکثره د مخدرو موادو اړوند جرمونو او وژنو په تورونو او ورپسې د امنیتي تورونو او جنسي تیریو په قضیو کې د لاس لرلو له کبله اعدام شوي دي. یوازې د نشه‌يي موادو د جرمونو له امله لږ تر لږه ۴۹۹ کسان اعدام شوي دي، چې دا شمېر د ۲۰۱۸ او ۲۰۲۰ ترمنځ د کلنیو ۲۴ تر ۳۰ قضیو پرتله خورا لوړ دی.

په اعلامیه کې ټینګار شوی: «د نشه‌يي موادو اړوند جرمونو لپاره په پراخه کچه د مرګ سزا خورا د اندېښنې وړ ده.»

کارپوهانو زیاته کړه چې د نړیوالو قوانینو له مخې د مرګ سزا باید یوازې «تر ټولو جدي جرمونو» لپاره وکارول شي، چې مانا یې د قصدي فتل قضیې دي. «د نشه‌يي موادو جرمونه دې کچې ته نه رسېږي.»

کارپوهانو همداراز وویل چې د ایران اعدامونه زیاتره پر حاشیه‌يي ټولنو اغېز کوي، په ځانګړي ډول د قومي لږکیو پر کورنیو، چې د خپلو عزیزانو له اعدام وروسته خپلې محدودې شتمنۍ لکه کورونه او کرنیزې ځمکې له لاسه ورکوي.

د فیلپین له طبیعي پیښو سره د مبارزې دولتي ادارې نن چهارشنبې وویل چې په دې هیواد کې د وروستۍ زورورې زلزلې له امله د مړو شویو شمیر۲۶ ته لوړشوی. دې ادارې په یوه بیان کې ویلي چې د دغې زلزلې له امله چې د سې شنبې د ورځې ناوخته د سیبوټاپوته نژدې وشوه او قدرت یې د ریښتر په کچه ۶،۹ ثبت شوی، ۱۴۷ کسان ټپیان شوي او په تول فیلپین کې لږترلږه ۲۲ ودانۍ ویجاړې یا زیانمنې شوې دي.

اسوشیتید پرس آژانس د یوشمیرچارواکو له قوله د وژل شویو کسان شمیر۳۱ ښیي او وایي فیلیپن چې د آرام سمندرپه خواکې پروت دی، یو د نړۍ له هغو هیوادونو دی چې اکثره وختونه پکې د زلزلې په ګډون نورې طبیعي پیښې ډیرزیانونه اړوي.

د امریکا په سناجرګه کې ډیموکراټانو د فدرالي بودیجې د غزیدو لایحې ته منفي رایه ورکړه چې په دې سره یې دولت د بندیدو لارې ته سیخ کړ. د سې شنبې په ورځ د سناجرګې غړیو د فدرالي بودیجې هغه لایحه د ۵۵ مثبتو او ۴۵ منفي رایو سره ردکړه چې د ۲۰۲۴ او ۲۰۲۵ مالي کال بودیجه یې د څو نورو اونیو لپاره غزوله. د امریکا مالي کال پرون سې شنبې د سپټمبرپه دیرشمه پای ته ورسید. د دې لپاره چې دغه لایحه په سناجرګه کې تصویب شي، د دې جرګې د ۶۰ غړیو مثبتو رایو ته یې اړتیا درلوده. دغه اقدام داسې مهال کیږي چې ډیموکراټانو ګواښ کړی چې که جمهوریپال ولسمشرډونالډ ټرمپ د روغتیا پالنې په برخه کې د دوی غوښتنو ته غاړه کښینږدي نو دولت به له دیوالي کیدو سره مخ کړي.

د بلوچستان په مرکز کوټه کې نن د امنیتي سرتیرو پر مرکز په ځانمرګي برید کې لږ تر لږه لس تنه وژل شوې دي.

د بلوچستان اعلی وزیر سرفراز بګټي وویل چې لومړی د موټر بم چاودنه د پوځ له مرکز سره وشوه بیا یوشمیر وسله والو تر دې چاودنې وروسته پر پوځي اډې برید وکړ.

د بلوچستان روغتیا وزیر بخت کاکړ رویټرز اژانس ته وویل چې په لسو وژل شویو کسانو کې د پوځیانو ترڅنګ ملکیان هم شته او درې دیرش تنه نور ټپيان شوې دي.