په راپور کې راغلي چې په ۲۰۲۴ کال کې، سره صلیب د ماینونو او مهماتو په چاودنو کې د ۵۶۴ کسانو مرګژوبله ثبت کړي چې پکې ۴۳۴ ماشومان دي.
سره صلیب دا هم ویلي چې په تیرو دوو کلونو کې، د افغاني سرې میاشتې رضاکارانو په مرسته، په پنځو هغو سیمو کې چې په ناچاودو توکو ککړې دي، له ۲۴۳۰۰۰ څخه زیاتو خلکو ته د ماینونو د خطرونو په اړه روزنه ورکړل شوې ده.
د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ دفتر (OCHA) تېره میاشت راپور ورکړ چې په افغانستان کې هره میاشت له ۵۵ څخه ډیرو کسانو ته د ماینونو او ناچاودو توکو په چاودنو کې مرګژوبله اوړي.
دې ادارې دا یادونه هم کړې چې اوس مهال په افغانستان کې شاوخوا ۳.۳ میلیونه خلک د هغو سیمو په یوه کیلومترۍ کې ژوند کوي چې په ماینونو او ناچاودو توکو ککړې دي.
اوچا اندېښنه ښوولې چې افغانستان لا هم په شدت له چاودیدونکو توکو ډک دی.
د افغانستان په جنوب کې کندهار،هلمند او زابل او په ختیځ کې کونړ او ننګرهار له هغو ولایتونو دي چې نسبت نورو ته پکې زیات ناچاودي مهمات او ماینونه پاتې دي.
د ملګرو ملتونو د ماین پاکۍ د خدماتو ادارې UNMAS راپور ورکړی چې تېر ۲۰۲۴ کال افغانستان کې د ماینونو په چاودنو کې د مرګژوبلو څه باندې اتیا فیصده ماشومانو په تېره هلکانو ته اوښتې ده.
۲۰۲۴ کال کي ۱۴۰ کسان د ماین په چاودنو کې وژل شوي او ۳۴۳ نور ټپیان دي چې د وژل شویو له ډلې یې ۱۰۵ تنه واړه ماشومان په تېره بیا هلکان دي.
تازه د امریکا د مرستو په بندېدو دا اندېښنه لا دوه چنده شوې چې په افغانستان کې به د ماین پاکۍ پروژې چې واردمخه یې فعالیتونه کمرنګه شوي له سقوط سره مخ شي.
د ناروې د خلکو مرستندویه موسسه چې په بشري چارو او ماین پاکۍ فعالیتونو بوخته وه تېره میاشت اعلان وکړ چې د امریکا د مرستو د بندېدو په سبب یې خپل فعالیتونه ځنډولي دي.
دا اندېښنه مخکې ورځو کې د ام. ډي. سي په نوم د ماین پاکۍ د موسسې رییس شهاب الدین حکیمي هم له ازادي راډیو سره خبرو کې شریکه کړې وه.
هغه خبرداری ورکړی وو چې که د ماین پاکۍ موسسو ته لازمه بودیجه برابره نه شي په افغانستان کې به د ماین او مهماتو په چاودنو کې د مرګژوبلو شمېرې لا پسې لوړې شي.
د ملګرو ملتونو د راپورونو په اساس دا مهال افغانستان کې یو میلیون او دوه سوه زره متر مربع ساحه په ماینونو او نورو ناچاوده مهماتو پوښلې ده.
که څه هم اوس افغانستان کې عملاً جګړه نشته خو د روسانو د یرغل او په تېرو شلو کلونو کې د جمهوري نظام پر مهال د جګړې د ښکېلو لوریو له خوا د ځای پر ځای شویو ماینونو او نورو ناچاوده مهماتو د چاودنو خطر په خپل ځای دی.
د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ ادارې اوچا ویلي چې ۲۰۲۵ کال کې د ماین پاکۍ د فعالیتونو د دوام لپاره ټول ټال ۲۱ میلیون او نهه لکه ډالرو ته اړتیا ده.
