د افغان ښځو شبکه د بروکسل په جوړېدونکي کنفرانس کې د ښځو له بنسوټونو سره د مرستو په دوام ټینګار کوي.

د دغې شبکې د مشرتابه پلاوي یوې غړې سمیرا حمیدي نن خبریالانو ته وویل چې دوې دا مهال د بودیجې له کمښت سره مخ دي.

اغلې حمیدي زیاته کړه:

"د مرستو د اغېزمنتیا په برخه کې هغه ستره ستونزه چې د ښځو بنسټونه اوس ورسره مخ دي د بودجې کمښت دی، موږ په نړیواله ټولنه د مرستو د دوام ټينګار کوو ځکه اوس هم موږ داسې ښځې لرو چې له عادي حقوقو څخه هم خبرې نه دي."

یاده شبکه وایي، افغان مېرمنو د بروکسل کنفرانس لپاره خپله ځانګړي طرحه د مالیې وزارت ته سپارلې ده.

د افغانستان لپاره د بروکسل نړیوال کنفرانس تر راتلونکو ۱۵ ورځو پورې د بلجیم په مرکز بروکسل کې د اویا هېوادونو او دیرشو نړیوالو سازمانونو په ګډون جوړېږي.

د هېواد د هواپېژندنې اداره په دریو ولایتونو نورستان، کونړ او خوست کې د تېرو بارانونو او سېلابونو د راوتلو اټکل کوي.

د افغانستان ملي راډیو ټلویزیون چې طالبان یې اداره کوي، پر خپله ایکس پاڼه د طالبانو د حکومت د ترانسپورت او هوايي چلند وزارت د هواپېژندنې ادارې په حواله همداراز خبر ورکوي چې د هېواد د مرکز، لویدیځ، ختیځ او جنوب په ځینو سیمو کې د تېزو بادونو احتمال شته.

باختر خبري آژانس چې طالبان یې اداره کوي پرون راپور ورکړ چې په دې ټلفوني خبرو کې ښاغلي متقي ټینګار وکړ چې افغان کډوال باید په تدریجي ډول او په عزت سره خپل هېواد ته ستانه شي.

د باختر آژانس د راپور له مخې ښاغلي عراقچي هم د افغان کډوالو حقونو ته پر درناوي ټینګار وکړ.

د افغان کډوالو د باعزته ستنېدو په اړه خبرې داسې مهال کېږي چې په تېرو څو میاشتو کې سلګونه زره افغان کډوال په جبري ډول له ایرانه ایستل شوي دي.

د ایران ولسمشر مسعود پزشکیان هم ویلي دي چې ده د کورنیوچارو وزارت ته لارښوونه کړې چې د افغان کډوالو د ایستلو په بهیر کې دې له خورا ډېر دقت څخه کار واخلي څو په افغانانو کې د ایران په اړه ناسم ذهنیت جوړ نه شي.

اوچا په یوه راپور کې چې پرون یې خپور کړ ویلي دي چې د راستنېدونکو په شمېر کې دا کمښت د جولای له ۱۹مې څخه پیل شوی او اټکل کېږي چې له پاکستانه د افغان کډوالو د راستنېدو بهیر ښايي د جولای له ۳۰مې وروسته چټک شي.

د اوچا په راپور کې راغلي دي چې د جولای په ۱۹مه نېټه له ایرانه افغانستان ته د راستنېدونکو شمېر شاوخوا ۹ زره و، خو له هغه وروسته کموالی پکې راغلی.

د م. م دا اړونده اداره وايي، پاکستان پرېکړه کړې چې د افغان کډوالو پي او آر کارتونه به نه تمدیدوي نو ښايي د جولای له ۳۰مې څخه له پاکستان خپل هېواد ته د راستنېدونکو افغان کډوالو په شمېر کې زیاتوالی راشي.

په پاکستان کې د دې کارتونو د لرونکو افغانانو شمېر ۱،۴ میلیون ته رسېږي.

دا په داسې حال کې ده چې ایران په وروستیو کې د افغان کډوالو د جبري ایستلو بهیر چټک کړی او د اوچا د ارقامو له مخې یوازې د جولای میاشتې له پیله تر ۱۹مې نېټې پورې ۴۶۰ زره افغانان څه په جبر څه په خپله خوښه له ایرانه خپل هېواد ته راستانه شوي دي.

په پام کې ده چې د آسیايي جام لوبې د سپتمبر په نهمه د افغانستان او هانکانګ ترمنځ په لوبه پیل شي.

د شل اووریزه لوبو په دې لړۍ کې به افغان لوبډله په ب ګروپ کې له بنګلدېش، هانکانګ او سریلانکا سره او په الف ګروپ کې به هند، له عمان، پاکستان او متحده عربي اماراتو سره لوبې کوي.

په ګروپي پړاو کې به د افغانستان دوهمه لوبه د سپټمبر په ۱۶مه له بنګلدېش او دریمه لوبه به یې د سپټمبر په ۱۸مه له سریلانکا سره وي.

د ۲۰۲۵ کال اسیایي جام د متحده عربي اماراتو په کوربه توب ترسره کیږي. د جام تنظیمونکو دا اعلان پرون داسې مهال وکړ چې د پاکستان او هند ترمنځ سیاسي لانجو آسیايي جام له بې برخه لیکه حالت سره مخامخ کړی و.

په دې جام کې د هند او پاکستان لومړۍ لوبه به د سپټمبر په ۱۴مه وي.

د افغانستان لپاره د ملګروملتونو د مرستندوی ماموریت یوناما مرستیال مشر ایندریکا راټواټ وايي، افغانستان باید د انرژۍ د نوي پېر د پیل له غوښتنو سره یوځای شي او د فوسیلي انرژۍ له کارولو ډډه وکړي.

ښاغلي راټواټ په یوه ویډیويي پیغام کې چې نن د ملګروملتونو د افغانستان د څانګې پر ایکس پاڼه خپور شو خبرداری ورکړی چې که په دې برخه کې اقدام ونه شي نو د افغانستان او سیمې د ثبات او په ټوله نړۍ کې د بشري هڅو لپاره به ډېر ناوړه عواقب ولري.

د ملګروملتونو سرمنشي انتونیو ګوتیریش له نړیوالو غوښتي دي چې د انرژۍ د لګښت نوی پېر پیل کړي. ښاغلي ګوتیریش د فوسیلي انرژۍ پرځای د نوي کېدو وړ انرژۍ د لګښت لپاره غږ کړی.

د یوناما مرستیال د م. م د سرمنشي دې څرګندونو ته د اشارې په ترڅ کې وویل چې په افغانستان کې د چاپیریال بدلون کوم راروان ګواښ نه دی بلکې دا ناورین همدا اوس روان دی.

د ایران د جمهوري ریاست د رسمي ویبپاڼې د خبر له مخې ښاغلي پزشکیان پرون (د زمري- اسد په څلورمه) د بهرنیوچارو وزارت له کارکوونکو سره په غونډه کې وویل چې له اسراییل سره تر ۱۲ ورځنۍ جګړې وروسته ایران باید نړیوالو ته وښيي چې سوله او له ټولو هېوادونو سره رغنده اړیکي غواړي.

ښاغلي پزشکیان همداراز له ایرانه د افغان کډوالو جبري ایستلو ته اشاره وکړه او ویې ویل، ده د کورنیو چارو وزیر ته لارښوونه کړې چې دا کار په ډېر دقت ترسره وکړي څو په افغانانو کې د ایران په اړه منفي ذهنیت جوړ نه شي.

پزشکیان وویل ایران له افغانستان سره د اړیکو د پراختیا غوښتونکی دی او د لازمو تیاریو په صورت کې دی چمتو دی چې افغانستان ته سفر وکړي.

د طالبانو د حکومت چارواکو تراوسه د ښاغلي پزشکیان د دې اعلان په اړه څه نه دي ویلي. ایران د طالبانو حکومت په رسمیت نه دی پېژندلی خو په تېرو نژدې څلورو کلونو کې یې ډېر نژدې اړیکي ورسره پاللي دي.

د ایران ولسمشر مسعود پزشکیان وایي، د افغان کډوالو چارو کې باید له پوره دقته کار واخیستل شي چې په خبره یې افغانانو سره منفي ذهنیت پيدا نه شي.

هغه ویلي، په دې اړه یې د بهرنیو چارو وزارت ته لارښونه کړې.

دا په داسې حال کې ده چې ایران په دې وروستیو کې د افغان کډوالو ایستل ګړندي کړي او هلته د پولیسو له خوا له کډوالو سره د ناوړه چلند شکایتونه هم شوي دي.

په کابل کې د ایران سفارت پرون شنبه ( د زمري ۴مه) ویلي چې پزشکیان د بهرنیو چارو وزارت له کارکوونکو سره په خبرو کې افغانستان یو " ملګری ګاونډی" یاد کړی.

هغه ویلي، که فرصت ورته برابر شي افغانستان ته سفر کوي چې د اړیکو په تاریخ کې نوی فصل پرانیزي.

ایران تراوسه د طالبانو حکومت په رسمیت نه دی پیژندلی، خو تعامل ورسره لري او تهران کې یې د طالبانو ډيپلوماتان منلي دي.

د کریکټ د ۲۰۲۵ کال اسیایي جام د متحده عربي اماراتو په کوربه توب ترسره کیږي.

فرانس پریس ویلي، د جام تنظیمونکو پرون شنبه ( د زمري ۴مه) دغه اعلان داسې مهال وکړ چې د پاکستان او هند ترمنځ سیاسي لانجو دغه جام له بې برخه لیکۍ سره مخامخ کړی و.

دغه جام کې چې د راتلونکې سپټمبر له ۹مې تر ۲۸مې دوام کوي، دوه سیال هېوادونه هند او پاکستان هم سره مخامخیږي او دغه هېوادونه په ( اې ګروپ) کې له کوربه اماراتو او عمان سره په یوه ډله کې دي.

د افغانستان د کریکټ ملي لوبډله هم دغه جام کې لوبېږي.

د اسلامي نړۍ د همغږۍ ټولنې یوه پلاوي کابل ته د خپل سفر په ترڅ کې له طالب چارواکو سره د " مسلمانانو لپاره پر ارزښتمنو" مسلو خبرې کړې دي.

دوی دا مسلې د دیني علماو ترمنځ متقابل تعامل، د دوی ترمنځ د علمي بحثونو پیاوړتیا او د مسلمانانو ترمنځ د همغږي زیاتول یاد کړي دي.

د دغه پلاوي مشر محمد بن عدالکریم العیسی نن شنبه تر خپلو لیدو کتو وروسته د طالبانو له بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي سره په یوه ګډ ویډیویي پیغام کې د دې ډول لیدو کتو پر دوام ټینګار کړی دی.

په دغه څه باندې شپږ دقیقه یي ویډیویي پيغام کې که څه هم د نجونو د تعلیم مسلې ته اشاره نه ده شوې، خو وړاندې تر دې د اسلامي همکاریو سازمان یو پلاوي کابل ته د سفر پر مهال له طالبانو غوښتي چې د نجونو د تعلیم او تحصیل حق ورکړي.

طالبانو واک ته له رسیدو وروسته تر شپږم ټولګي پورته د نجونو ښونځي بندل کړ او وروسته یې د هغوی پر لوړو زده کړو هم بندیز ولګوه.

د بریتانیا صدر اعظم کایر سټارمر وایي، دوی به د هوا له لارې غزې ته د مرستې رسونې په چارو کې برخه واخلي.

دا وروسته تر دې چې اسراییل د جمعې په ورځ وویل، دوی اجازه ورکوي چې هېوادونه جګړه ځپلې غزې ته د هوا له لارې خوراکي مواد واچوي.

بریتانوي چارواکو ویلي، دوی له مخکې له اردوني چارواکو سره په تماس کې شوي چې غزې ته د خوراکي موادو رسول اسانه کړي.
بریتانیا ویلي، دوی د هغو فلسطیني ماشومانو درملنې ته هم چمتو دي چې جګړه کې ټپیان شوي دي.

د بریتانیا پر صدر اعظم د پارلمان د ۲۲۱ غړو له خوا فشار دی چې فلسطین د یوه دولت په توګه په رسمیت وپیژني.

دا په داسې حال کې ده چې د فرانسې ولسمشر امانویل مکرون وویل، هېواد به یې د امنیت شورا د لومړني غربي غړي په توګه په سپټمبر میاشت کې فلسطین د یوه دولت په توګه په رسمیت وپیژني.

غزه کې بشري ناورین حاکم دی او ملګرو ملتونو ویلي، لوږه تر هرې دروازې پورې رسیدلې ده.