په کابل کې یو شمېر سفارتونو، ملګرو ملتونو او د ازادو رسنیو د ملاتړ بنسټونو د خبریالانو پر وړاندې د طالبانو ګواښ سخت غندلی دی.
طالبانو د چهارشنبې په ورځ د ټویټر له لارې خبرداری ورکړ، که خبریالان په یو اړخیز ډول حکومتي خبرونه خپاره کړي جدي چلند به ورسره وشي.
- امریکا
د امریکا متحد ایالاتونو خبریالانو ته د طالبانو ګواښ وغانده او په افغانستان کې یې د ازادو رسنیو پر ملاتړ ټینګار وکړ.
په کابل کې د امریکا د سفارت شارژدافیر راس وېلسن تېره شپه په یو لړ ټویټونو کې ولیکل چې موږ ټول پوهېږو چې د طالبانو تبلیغاتي ماشین تل په واقعیتونو کې لاس وهنه کوي، څو هغه تورونه چې دې ډلې ته متوجه دي په بله واړوي.
(1/3) Joint Statement by @USEmbassyKabul & @UKinAfghanistan - The Taliban today, two days after #WorldPressFreedomDay, threatened the Afghan media accusing them of being proxies for the Government and ordering them to alter their reporting or they would ‘face the consequences.’
— Chargé d’Affaires Ross Wilson (@USAmbKabul) May 5, 2021
وېلسن په ټویټر کې په سختو ټکیو د افغانستان پر رسنیو تیری او د خبریالانو د غږ د غلي کولو په خاطر د طالبانو اقدام غندلی.
- بریتانیا
په کابل کې د بریتانیا سفارت هم په ټویټونو کې لیکلي دي چې طالبانو د رسنیو د ازادۍ له ورځې دوې ورځې وروسته په افغانستان کې خبریالان تهدید کړي دي.
(1/3) Joint Statement by @USEmbassyKabul & @UKinAfghanistan - The Taliban today, two days after #WorldPressFreedomDay, threatened the Afghan media accusing them of being proxies for the Government and ordering them to alter their reporting or they would ‘face the consequences’.
— UK in Afghanistan (@UKinAfghanistan) May 5, 2021
د دې سفارت په ټویټ کې هم د افغانستان له ازادو رسنیو حمایت شوی دی.
په افغانستان کې د ملګروملتونو مرستندویه پلاوي 'یوناما' بیا ویلي دي چې د رسنیو پر وړاندې هر راز ګواښ غندي.
یوناما په ټویټر کې له ټولو لوریو غوښتي دي چې د خبریالانو لپاره چاپيریال سم کړي، چاپيریال دې نه محدودوي او پرانېستې ټولنې دې نه بندوي.
The UN condemns all intimidation and threats to the media. Time for all actors to give #Afghanistan%27s journalists space, and not to restrict debate and close down open society. #ProtectJournalists https://t.co/g1ozPnPbpk
— UNAMA News (@UNAMAnews) May 5, 2021
طالبانو د چهارشنبې په ورځ یو شمېر رسنیو ته خبرداری ورکړ او ویې ویل چې د حکومت له پلویتوبه دې ډډه وکړي.
د طالبانو ویاند ذبیح الله مجاهد په ټویټر کې ولیکل چې یو شمېر رسنیو یو اړخیز تبلیغات پيل کړي دي او د دوی شاته د افغانستان د ملي امنیت اداره ده.
۲/۱ــ یادونه!له څو ورځو راهیسې موږ د ځينو #رسنیو د پروپاګند او یو لوریزو نشراتو شاهدان یو.د دغو نشراتو تر شا د #کابل ادارې د استخباراتو لاس دی.رسنۍ او #خبریالان باید هوښیارې و اوسي، خپله بې طرفي حفظ کړي او د هیواد په دې حساسو شرائطو کې د کابل ادارې د پروپاګند وسیله ونه ګرځي.
— Zabihullah (..ذبـــــیح الله م ) (@Zabehulah_M33) May 5, 2021
د طالبانو په وینا که د رسنیو له لوري د ناسمو او درواغو خبرونو خپرېدل ادامه پیدا کړي، مسوولیت به یې بیا د دوی د مسوولینو او کار کوونکو په غاړه وي.
بل لور ته د ولسي جرګې یوه غړي عارف رحماني تور پورې کړ چې د ملي امنیت عمومي رئیس د چهارشنبې (د غويي ۱۵مه) په ورځ په یوه سري غونډه کې ویلي دي چې د یو شمېر ټلوېزیونونو تبلیغات د طالبانو لپاره حیراوونکي دي.
په دې اړه نور: د طالبانو تازه تور ته د افغان خبریالانو د خوندیتوب کمېټې غبرګوند رحماني په وینا ښاغلي سراج ویلي چې دا د بیان ازادي نه ده، د بیان له ازادۍ ناسمه استفاده ده او د زغم نه ده، خو د ملي امنیت عمومي ریاست تېره شپه په خبرپاڼه کې څرګنده کړه چې د دې ادارې د رییس ضیا سراج خبرې سمې نه دي رااخیستل شوي، دا له حقیقته لېرې تعبیر شوي او د افغانستان د ملي امنیت ریاست په تیرو شلو کلونو کې رسنیو ته د لاسته راړونو د یوه اصلي ساتونکي په سترګه ګوري.
د خبریالانو د خوندیتوب د کمېټې مسوول صدیق الله توحیدي ازادي راډیو ته وویل، د ملي امنیت اداره چې د رسنیو له لوري د ناوړه ګټه اخېستنې هر راز سند لري باید هغه شریک کړي.
د خبریالانو د خوندیتوب د کمېټې مسوول صدیق الله توحیدي
ده طالبانو ته هم دا پیغام ورکړ چې هغه رسنۍ دې مشخصې کړي چې یو اړخیز راپورونه ورکوي.
ښاغلي توحیدي وویل چې د افغانستان رسنۍ ازادې او خپلواکې دي: "دا اعتراضونه بله مسئله هم څرګندوي چې د افغانستان رسنۍ بې پرې خپرونې لري د دې لپاره چې د شخړو یو اړخ هم ترې خوښ نه دی. د منازعې اطراف هغه وخت خوشاله کېږي چې د دوی په خوښه خپرونه وشي او د دوی لپاره پروپاګند وشي."
په دې ترڅ کې د افغانستان د ازادو رسنیو د ملاتړ بنسټ، نی ویلي دي چې دا خبرداریانې د دې څرګندونه کوي چې هره ورځ په افغانستان کې د بیان ازادي محدودیږي.
دا اندېښنې په داسې وخت کې مطرح کېږي چې تېرکال په افغانستان کې د ازادي راډیو د خبریال الیاس داعي په ګډون ۱۱ خبریالان او د رسنیو کاروونکي ووژل شول.
سږکال تراوسه څلور خبریالان د امنیتي پېښو پرمهال وژل شوي دي.
په دوه زره شلم کال کې افغانستان د خبریالانو لپاره دوهم مرګونی هېواد وبلل شو او په داسې حال کې چې دا ګواښونه ختم شوي نه دي تازه ګواښونه پرې ور زیات شوي دي.