په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندویه دفتر یوناما وايي، د روان میلادي کال په لومړیو دریو میاشتو کې د جګړو له امله په دغه هېواد کې له ۵۳۰ زیات ملکیان وژل شوي دي.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندویه دفتر یوناما وايي، د روان میلادي کال په لومړیو دریوو میاشتو کې په افغانستان کې په وژل شویو ۱۵۰ ماشومان هم شامل دي.
یوناما د دوشنبې په ورځ په خپل یو خبرپاڼه کې ویلي، چې په دغه موده کې په افغانستان کې د جګړو له امله ټول ۵۳۰ زیات ملکیان وژل شوي او ۷۶۰ نور ټپیان شوي دي.
د افغانستان د بشر د حقونو خپلواک کمېسیون د ملکیانو د تلفاتو دې لوړ رقم ته په پام سره اندېښنه ښي او د جګړې له ښکېلو غاړو د اوربند غوښتنه کوي.
د بشر حقونو کمېسیون مرکزي دفتر
د بشر د حقونو د خپلواک کمېسیون د خپرونو او اړیکو د څانګې رییس ذبیح الله فرهنګ په دې ازادي راډیو ته وویل: "د جګړې له ټولو اړخونو غواړو چې د ملکي تلفاتو لوړ شمېر ته په پام سره د اوربند په برخه کې زمونږ او د بشر د حقونو د نورو بنسټونو غوښتنې ته مثبت ځواب ورکړي، مونږ دا موضوع په وار وار مطرح کړې او هیله لرو چې د جګړې لوري ورته درناوی وکړي تر څو مونږ په راتلونکي کې د تاوتریخوالي او د ملکیانو په مرګ ژوبله کې د کمېدو شاهد ووسو."
د یوناما په راپور کې د حکومت ضد وسله والې ډلې د ۵۵ سلنه تلفاتو مسوولې ګڼل شوي.
یوناما وايي، طالبان د ۳۹ سلنه او د اسلامي دولت یا داعش ډله د خراسان څانګه د دغو تلفاتو د ۱۳ سلنې مسووله ده.
د راپور پر بنسټ حکومت بیا د دې شمېر د تلفاتو ۳۲ سلنه مسوول ګڼل شوی دی.
د افغانستان دفاع وزارت د دغه راپور په اړه د نظر څرګندونه د امنیت شورا د دفتر مسوولیت ګڼي، خو د امنیت شورا دفتر په دې اړه زمونږ اړیکه ځواب نه کړه او نه یې هم تر اوسه په دې اړه کومه تبصره کړې ده.
د طالبانو ویاند ذبیح الله مجاهد ازادي راډیو ته په یو استول شوي پیغام کې د یوناما دا راپور رد کړی او ویلي، دوی د ملکیانو د خوندیتوب په برخه کې جدي دي.
ښاغلی مجاهد وايي، له بده مرغه د یوناما په راپورونو کې د دوی تر واک لاندې سیمو کې چې کومه مرګ ژوبله د افغان او امریکايي ځواکونو په بریدونو کې ملکیانو ته اوړي ځای نه ورکول کېږي.
د ملکي خلکو د خوندیتوب او عدالت غوښتني ډلې مشر عزیز احمد تسل چې اوس دغې دلې خپل فعالیتونه ځنډولي وايي، په تېرو درې میاشتو کې په دې شمېر مرګ ژوبله د اندېښنې وړ مسله ده.
هغه زیاته کړه: "په تېرو درېیو میاشتو کې واقعاً ملکي مرګ ژوبله د اندېښنې وړ ده، له دواړو لورو هم د طالبانو او هم د افغان امنیتي ځواکونو له لوري نه ملکي تلفات په مختلفو ساحو کې د مختلغو وسلو له وجې واوښتل."
دا په داسې حال کې ده چې د نورو نړیوالو بنسټونو تر څنګ د اسلامي کنفرانس سازمان هم له افغان حکومت او طالبانو غوښتي چې، د روزې په میاشت کې اوربند وکړي.
ښاغلي زلمي خلیلزاد په ټویټ کې لیکلي، روژه طالبانو ته دا فرصت برابروي چې د روان روغتیايي بحران تر پایه د بشري مرستو لپاره د اوربند په منلو سره تاوتریخوالی کم کړي او تهاجمي حملې بندې کړي.
زلمي خلیلزاد
وړاندې، تر دې ولسمشر محمد اشرف غني، د امریکا د دفاع وزیر او ناټو سازمان هم له طالبانو غوښتي چې جګړه کمه او یا هم اوربند وکړي.
یوناما په داسې حال کې دا راپور خپروي چې، د ملګرو ملتونو سرمنشي انټونیو ګوټرش څو اوونۍ مخکې په تولې نړلې کې د اوربند غوښتونکی شو او ویې ویل چې باید ټولې هڅه د کرونا ویروس سره د مبارز په برخه کې وشي.