د امریکا پولیس نن د هغه کس د نیولو هڅې کوي چې سیاسي فعال او ولسمشر ډونالډ ټرمپ ته نژدې کس یې وواژه.

ټرمپ امر کړی دی چې د دې پیښې په پار د یکشنبې تر ماښام پورې دې د امریکا بیرغونه نیم ځوړند شي.

چارلي کرک د چهارشنبې په ورځ د (یوتا ویلي) په پوهنتون کې د وینا پرمهال په مرمۍ وویشتل شو.

تر اوسه کومې ډلي یا کوم کس د دې قتل مسوولیت نه دی منلی.

د افغانستان د فوټبال د تر ۱۷ کلونو کشره لوبډله د اسیا د ۱۷ کلنو اتلولۍ په غوراوي سیالیو کې د ګډون لپاره چمتووالی نیسي.

د افغانستان د فوټبال فدراسیون په فیسبوک پاڼه کې کې لیکلي چې لوبډله یې د سې شنبې په ورځ میانمار ته د سیالۍ لپاره لاړه.

افغانستان د اسیا د ۱۷ کلنو اتلولۍ د غوراوي سیالیو په جې ګروپ کې له میانمار، عمان، نیپال او سوریې سره دی.

ټاکل شوې ده چې دا سیالۍ د نومبر په ۲۲مه په میانمار کې پیل شي او د نومبر تر ۳۰مې پورې دوام وکړي.

د افغانستان د اولس کلونو د فوټبال ملي لوبډله داسې مهال د دې سیالیو لپاره چمتوالی نیسي چې د افغانستان د ۱۷ کلنو فوټسال ملي لوبډلې شاوخوا دوه اونۍ وړاندې د اسیا د ځوانانو د لوبو په وروستي پړاو کې ایران ته ماتې ورکړه او د دې سیالۍ اتله شوه.

د اوکراین ولسمشر ولودیمرزیلینسکي وایي چې د سپینې ماڼۍ له ځانګړي استازي سره د احتمالي خبرو اترو لپاره ترکیې ته ځي چې په اوکراین کې د روسیې څلورکلنې جګړې د پای ته رسولو لپاره لارې چارې ومومي. ټاکل شوې چې نوموړی به نن چهارشنبې له ترکیې څخه چې د استانبول ښار یې د روان کال په لومړیو کې د سولې د خبرو د څو پړاوونو کوربه و، کتنه ترسره کړي.

زیلینسکي په ټیلګرام چینل کې په یوه بیان کې لیکلي چې"موږ د خبرو اترو د ګړندي کیدو لپاره چمتووالی نیسو او ځینې حل لارې مو موندلي دي چې هغه به خپلو شریکانو ته وړاندې کړو. په ټول ځواک سره د جګړې پای ته رسولو ته نژدې کیدل د اوکراین لومړی لومړیتوب دی."

د ازادي راډیو د خبر د مرکزي څانګې د راپورله مخې زیلینسکي به ترکیې ته په سفرکې د سپینې ماڼۍ له ځانګړې استازي سټیو ویټکوف سره چې د خبرو اترو له لارې په اوکراین کې د جګړې د پای ته رسولو هڅه کوي، وګوري. کریملین ویلي چې هیڅ یو روسي چارواکی به په دې به په دې کتنه کې حاضر نه وي.

د روان کال په جولای په میاشت کې په استانبول کې د دواړو خواوو ترمنځ له خبرو راهیسې چې بې نتیجې پای ته ورسیدې، د کیف او مسکو ترمنځ بیا مخامخ خبرې نه دي شوي.

سپینې ماڼۍ د سې شنبې په ورځ اعلان وکړچې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ له سعودي عربستان سره د یوې دفاعي کڅوړې په اړه موافقه کړې ده چې پر ریاض د F-35 جنګي جټ الوتکو او شاوخوا ۳۰۰ امریکایي ټانکونو پلورل پکې شامل دي.

د ولسمشرټرمپ ادارې وویل چې له سپینې ماڼۍ څخه د سعودي عربستان د ولیعهد محمد بن سلمان د کتنې په ترڅ کې ریاض ژمنه وکړه چې له ۶۰۰ ملیارد ډالرو نیولې تر ۱ ټریلیون ډالرو پورې به په متحدو ایالتونو کې پانګونه وکړي.

سپینې ماڼۍ وویل چې ټرمپ او محمد بن سلمان د امریکا اوسعودي عربستان ترمنځ ستراتیژیک دفاعي تړون SDA لاسلیک کړاو زیاته یې کړه چې دغه تاریخي تړون به زموږ د څه باندې ۸۰ کلونو دفاعي ملګرتیا پیاوړې کړي او په ټول منځني ختیځ کې به د حملو د مخنیوي ځواک پیاوړی کړي.

ټرمپ همدارنګه په راتلونکې کې سعودي عربستان ته د F-35 جنګي جت الوتکو د ورکولو په ګډون د دفاعي وسایلو د پلور یوه لویه کڅوړه هم تصویب کړه چې پرهغه هیواد د نږدې ۳۰۰ امریکایي ټانکونو پلورل هم ډاډمنوي.

د فرانسې یوې محکمې د سې شنبې په ورځ اته کسان چې په ۲۰۲۳ کال کې د انګلستان کانال په اوبو کې د کډوالو د یوې کښتۍ د ډوبیدو په پیښه کې د اوو کسانو پرمړینې تورن شوي و، له دریو څخه تر پنځلسو کلونو پورې د بند په سزا محکوم کړل.

دوه عراقیان، شپږ افغانان او د سودان یوتبعه روانه میاشت د کډوالو د قاچاق وړونکو د یوې شبکې د فعالیت او د غیرعمدي وژنو په ګډون د یولړمواردو په تور محاکمه شول. د فرانسپرس آژانس په وینا دې شبکې د فرانسې او بریتانیا ترمنځ فعالیت کاوه او د دې کانال له لارې یې په وړو کشتیو کې خلک بریتانیا ته لیږدول.

د ۴۵ کلونو په عمر دوو عراقیانو ته چې د دغې قاچاق وړونکې شبکې مشران پیژندل شوي، د اوو افغانانو د مړینې په تور د ۱۲ او ۱۵ کلونو د بند ترټولو درنې سزاګانې ورکړل شوې. په دې اړه چې محکوم شویو افغانانو ته د څومره بند سزاوې ورکړل شوي، څه ندي ویل شوي. د سودان تبعه ته له تورونو برائت ورکړل شوی.

څارنوالانو ټولو تورنو کسانو ته چې عمرونه یې د ۲۳ او ۴۵ کلونو ترمنځ دي، د ۱۲ او ۱۵ کلونو ترمنځ د بند سزا غوښتنه کړې وه.

د غیرقانوني کډوالو دغه کوچینۍ کشتۍ چې ۶۷ کسان پکې سپاره و، د ۲۰۲۳ کال په اګسټ میاشت کې وروسته له هغې ډوبه شوه چې ماشین یې له کاره ولوید. د دې پیښې ټول اوه تنه قربانیان افغانان و او نور ۶۰ کسان د فرانسې او بریتانیا د ساحلي ځواکونو له خوا وژغورل شول.

د ازبکستان د انرژۍ وزارت د سې شنبې په ورځ اعلان وکړچې له افغانستان سره یې د بریښنا د لیږد یو قرارداد لاسلیک کړ.

د روسیې د انټرفاکس خبري آژانس د راپورله مخې د دې وزارت مطبوعاتي دفتروویل چې په ۲۰۲۶ کال کې له ازبکستانه افغانستان ته د بریښنا د لیږد قرارداد د ازبکستان د انرژۍ د وزیر جوره بیګ میرزا محمدوف او د افغانستان د بریښنا شرکت د اجرایوي ریس عبدالباري عمرترمنځ له خبرو وروسته د ازبکستان د مرکزي بریښنا د تدارکاتو او پلورشرکت، اوز اینرګوسوتیش Uzenergosotish او د افغانستان بریښنا شرکت ترمنځ لاسلیک شو. داچې د دغه نوي قرارد له مخې به ازبکستان راتلونکي کال څومره بریښنا افغانستان ته ورکوي څه ندي ویل شوي خو د راپورله مخې د هغه قرارداد له مخې چې په ۲۰۱۹ کال کې د افغانستان له بریښنا شرکت سره لاسلیک شوی، ازبکستان ژمنه کړې چې د لسو کلونو لپاره به افغانستان ته په کال کې تر۶ ملیارډ کیلوواټه پورې بریښنا ورکوي.

افغانستان خپله د اړتیا وړ بریښنا له ګاونډیو هیوادونو واردوي او ډیره کمه برخه یې د هیواد دننه له اوبو او نورو سرچینو تولیدیږي.

په پاکستان کې د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمیشنرۍ (UNHCR) د افغان کډوالو د جبري اخراج په اړه اندیښنه څرګنده کړې او په ځانګړي توګه یې د دریو بې سرپرسته افغان ماشومانو جبري ستنولو قضیې ته پام اړولی.

UNHCR د سې شنبې په ورځ په یوه په خپره کړې اعلامیه کې وویل چې دغه ماشومان پرته له دې چې مناسب خوندیتوب یا د زیانونو خطرته یې پام وشي، په دې وروستیو کې له پاکستانه ایستل شوي دي.

د ملګروملتونو د کډوالو عالي کمیشنیرۍ له پاکستان څخه وغوښتل چې هغه کسان دې له خپلې خاورې نه باسي چې افغانستان ته د بیرته ستنولو په صورت کې یې ژوند له خطر سره مخ کیږي. د دې ادارې په وینا په تیره ماشومان او نورو زیانګالو ډلو ته باید پاملرنه وشي.

دغه اندیښنې داسې مهال راپورته کیږي چې پاکستان په دې وروستیو کې له خپلې خاورې د افغانانو د ایستلو لړۍ تیزه کړې ده.

د طالبانو د کډوالو او بیرته راستنیدونکو چارو وزارت په وینا پاکستان یوازې د دوشنبې په ورځ نژدې اته زره افغانان له خپلې خاورې ایستلي او افغانستان ته یې ستانه کړي دي. تردې یوه ورځ مخکې هم هغه هیواد له ۷۷۰۰ زیات افغانان ایستلي و.

د غزې په اړه د ملګروملتونو د امنیت شورا د پریکړه لیک په اړه د نړیوالو غبرګونو په ترڅ کې فلسطینې ادارې او جرمني هم د دغه پریکړه لیک هرکلی وکړ.

د فلسطیني ادارې د بهرنیو چارو وزارت په ایکسپاڼه کې لیکلي چې فلسطیني اداره د ملګرو ملتونود پریکړه لیک د تصویب د هرګلي ترڅنګ د غزې لپاره د د امریکا د سولې د پلان د سملاسي پلي کولو پر اړتیا ټینګار کوي.

بلخوا د جرمني بهرنیو چارو وزیر د امنیت شورا لخوا په غزه کې د سولې لپاره د امریکا د پلان تصویب یو "ښه خبر" وباله او هرکلی یې وکړ.

له پلان سره سم په غزه کې یوسوله ساتی نړیوال ځواک ځای پرځای کیږي او په راتلونکې کې د فلسطینیانو د یوه خپلواکه دولت جوړیدو ته لار پرانیستل کیږي.

روسیې او چین دغه پریکړه لیک ته له رایې ورکولو ډډه وکړه، خو د امنیت شورا نورو ټولو ۱۳ غړیو یې ملاتړوکړ.

د قزاقستان په جنوب کې تیره شپه په یوه کورکې د اورلګیدنې په پيښه کې دولس کسان مړه شوي چې نهه یې ماشومان دي.

دا پیښه په ایلګابس کلي کې رامنځته شوه. د بیړنیو خدماتو مسولینو ویلي چې درې کسه نورد بې هوښۍ په حالت کې ژغورل شوي دي. تراوسه د دغې اورلګیدنې لامل ندی څرګند شوی.

د قزاقستان ولسمشر قاسم جومارت توقایف د قربانیانو له کورنیو سره د مرستې د ژمنې ترڅنګ د اورلګېدنې د لامل په اړه د پلټنې امر وکړ.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت وایي چې د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي د ایران د بهرنیو چارو له وزیر عباس عراقچي سره د دوه اړخیزو اړیکو او په سیمه کې د وروستیو تحولاتو په اړه خبرې وکړې.

دې وزارت نن سې شنبې پرخپله ایکسپاڼه په یوه بیان کې لیکلي چې ښاغلي متقي ټینګار وکړچې په سیمه کې ثبات او د همکارۍ پراخوالی د افغانستان لومړیتوب دی. همدارنګه ویل شوي چې د ایران د بهرنیو چارو وزیر د سیمه ییزې همکارۍ د پراختیا لپاره د خپل هیواد د هڅو په لړکې د سیمې د هیوادونو ترمنځ د خبرو اترو پردوام ټینګاروکړ.

د دغو ټیلفوني خبرو په اړه د ایران د بهرنیو چارو وزارت هم پرخپلې ایکسپاڼې په یوه بیان کې لیکلي چې ښاغلي عراقچي ټینګاروکړچې ایران چمتو دی چې په سیمه کې د سولې او ثبات د ټینګښت لپاره خپلې هڅې مخ ته یوسي او دې هدف ته د رسیدو لپاره د سیمې د هیوادونو ترمنځ د مشورو د پیاوړتیا پراهمیت ټینګارکوي.

تردې مخکې د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت د یکشنبې په ورځ تایید کړه چې ایران د افغانستان او پاکستان ترمنځ د لانجې د هواري لپاره ورته د منځګړیتوب وړاندیز کړی چې دوی هم ورته لبیک وایي.

د اوکراین ولسمشرولودمیرزیلینسکي وایي چې د چهارشنبې په ورځ به ترکیې ته ولاړشي او هڅه به وکړي چې د سولې خبرې او له روسیې سره د جګړې د بندیانو تبادله بیرته پیل شي.

استانبول د روان کال په پیل کې د روسیې او اوکراین ترمنځ د مستقیمو خبرو د درې پړاوونو کوربه وچې بې نتیجې پای ته ورسید. مسکو چې وړاندیز شوی اوربند یې ردکړ، له هغې راهیسې د اوکراین پرښارونو بریدونو ته زور ورکړی دی.

زیلینسکي د سه شنبې په ورځ وویل: "موږ د خبرو اترو د بیا پیلولو لپاره چمتووالی نیسو، او د حل لارې لپاره وړاندیزونه به له خپلو شریکانوسره شریک کړو." هغه ندي ویلي چې ترکیې ته په سفرکې به له کومو چارواکو سره ګوري.

په می او جولای میاشتو کې دواړه لوري یوازې یوبل ته د بندیانو او په جګړو کې د وژل شویو سرتیرو پر سپارلو موافقه وکړه چې د وروستۍ تبادلې په ترڅ کې یې چې د اکتوبر په لومړیو کې ترسره شوه، مسکو او کییف هر یو ۱۸۵ بندیان سره تبادله کړل.