د ملګرو ملتونو امنیت شورا نن (دوشنبه، د کب ۲۷مه) د افغانستان د وضعیت په اړه غونډه کوي.

په یوه راپور کې چې پرون د امنیت شورا پر ویبپاڼه خپور شو ویل شوي چې د وړاندیز شوي پریکړه لیک د مسودې له مخې د یوناما ماموریت به د ۲۰۲۶ کال د مارچ تر ۱۷ مې پورې وغځول شي. د راپورله مخې د دې پریکړه لیک د مسودې په متن کې په افغانستان کې د یوناما په دندو او لومړیتونو کې کوم بدلون نه دی راغلی او د دې شورا ټولو غړو یې ملاتړ کړی دی.

بشري حقوق په تېره د ښځو او نجونو حقونه، سوله او امنیت، د افغانستان اقتصادي او بشري وضعیت، تروریزم، مخدر مواد، د سپکو او درنو وسلو قاچاق، د کورنیو بې ځایه شویو او کډوالو او د طبیعي پيښو اغیز هغه موارد دي چې د یوناما ماموریت په افغانستان کې تمرکز پرې کوي. یوناما خپل ماموریت د یوه بل کال لپاره داسې مهال غځوی چې پر افغانستان د طالبانو د واکمنۍ څه باندې درې نیم کاله اوښتي دي خو سرپرست حکومت یې د نړۍ هیڅ هیواد تراوسه په رسمیت نه دی پیژندلی.

له بشري حقونو او په تېره د ښځو له حقونو سرغړونې د طالبانو د حکومت د رسمیت پیژندنې پر وړاندې لوی خنډ بلل کیږي.

پاکستانۍ انګلیسي ژبې ډان ورځپاڼې د جمعې په ورځ د کراچۍ د چارواکو په وینا خبر ورکړ چې د شپاړس زره یوسل او اته دیرش افغانانو د ایستلو بهیر پيل شو.

د راپور له مخې دا هغه افغانان دي چې ( اې سي سي) کارتونه لري او تر اوسه پولیسو څه باندې یونیم سل کسان نیولې دي.

د پاکستان د کورنیو چارو وزارت د مارچ په شپږمه په یوه بیان کې ویلي و چې ټول غیرقانوني بهرنیان او د ( اې سي سي) کارتونو درلودونکي کسان دې د مارچ تر یو دیرشمې له پاکستانه په خپله خوښه ووځي. بیا د اختر په خاطر دا موده د اپریل تر لسمې تمدید شوه.

د ازادي راډیو د راپورونو له مخې په اسلام اباد، راولپنډۍ او د پاکستان په یوشمیر نورو ښارونو کې هم د پولیسو له لورې د افغان کډوالو د نیولو بهیر ګړندی شوی دی.

د اوکراین په شمال ختیځ کې د خارکیف ښار د استوګنې پر ودانیو د روسیې د بې پیلوټه الوتکې د پروني برید له امله لږ تر لږه درې کسان وژل شوي او دوه دیرش نور ټپيان شوې دي.

د سیمې والي اولیه سینیهوبوف په ټیلګرام کې لیکلي دي چې په ټپيانو کې دوه ماشومان دي.

سینیهوبوف زیاته کړه چې د ژغورنې ډلې له برید څو ساعته وروسته هم په کنډوالو کې د ژوندي پاتې شویو کسانو لټه کوي.

چارواکي په دې باور دي چې د جګپوړیو ودانیو تر کنډوالو لاندې به نور خلک هم پاتې وي.

د خارکیف ښاروال ایهور تیریخوف وویل چې روسیي ډرون الوتکو د څلویښت دقیقو په ترڅ کې څه باندې څوارلس حملې وکړې.

د اروپا یوشمیر جګپوړیو دیپلوماتانو د روسیې پر ولسمشر ولادیمیر پوتین انتقاد کړی دی چې د اوکراین د جګړې د پای ته رسولو لپاره د امریکا په مشرۍ د سولې له وړاندیز سره مخالفت کوي.

دا غوښتنه په داسې وخت کې شوې ده چې له څو اونیو خبرواترو وروسته واشنګتن ته هم د کرملین د نیت په اړه اندیښنې پيدا شوې دي.

د جمعې په ورځ، د اپریل په څلورمه، په بروکسل کې د ناټو د بهرنیو چارو وزیرانو د غونډې په دویمه ورځ، یو شمېر لوړ پوړیو اروپايي ډیپلوماتانو په متحدینو غږ وکړ چې پر مسکو فشار زیات کړي چې دې تړون ته غاړه کیږدي.

مسکو تېره میاشت د امریکا د بشپړ ۳۰ ورځني اوربند پلان رد کړ. که څه هم اوکراین او روسیې د یو بل د انرژۍ پر زیربناوو د بریدونو د نه کولو پر سر موافقه کړې وه، خو لاهم دواړه لورې یو بل تورنوي چې له دې تړونه سرغړونې کوي.

د حماس ډلې یو قوماندان حسن فرحات نن د لبان په جنوب کې د هوایي برید پرمهال ووژل شو.

حماس د امریکا متحد ایالتونه او اروپایي ټولنه د ترهګرې ډلې په توګه پيژني.

د رویټرز اژانس د راپور له مخې د حماس د دې قوماندان له وژلو سره په لبنان کې د حزب الله او اسراییل ترمنځ شوی اوربند ممکن اغیزمن کړي.

د اسراییل پوځ وویل چې حسن فرحات پروسږکال د صفد پر ښار د توغندیو د هغه برید مسوول و چې د څو تنو اسراییلي سرتیرو د وژلو او ټپي کیدو سبب شوی و.

د اسراییل پوځ ټینګار کوي چې د حماس غړي چې په هرځای کې فعالیت کوي، په نښه به یې کړي.

په بهرنیو هیوادونو کې د پانګونې او اقتصادي همکاریو په برخو کې د روسیې د ولسمشر ځانګړی استازی وایي، د ماسکو او واشنګتن ترمنځ په اړیکو کې مثبت تحرک لیدل کیږي، خو اختلافات لاهم په خپل ځای دي چې د حل کیدو لپاره یې څو نورو غونډو ته اړتیا شته.

کریل دیمتریف پرون په واشنګتن کې د ولسمشر ډونالډ ټرمپ د ادارې له یوشمیر غړیو سره تر لیدو کتو وروسته ( سي این این) تلویزیون ته وویل چې اوس موږ په دې فکر کوو چې څه کارونه باید ترسره شي چې یوه اوږدمهاله حل لاره ومومو.

د روسیي رسنیو په وینا ښاغلي دمیتریف په واشنګتن کې خبریالانو ته ویلي دي چې له متحده ایالتونو سره په دوه اړخیزو اړیکو کې مثبت بدلون ترسترګو کیږي.

په خپله دیمیتریف په ټیلګرام کې لیکلي دي چې د خبرو اترو رغیدنه ستونزمنه او تدریجي پروسه ده، خو هره ناسته او صادقانه غونډه د دې سبب کیږي چې چارې ښې مخته ولاړې شي.

د اروپایي ټولنې یوشمیر مشران نن په ازبکستان کې دي. دوی به په سمرقند کې د کوربه هیواد ازبکستان، همداراز قزاقستان، قرغزستان، تاجکستان او ترکمنستان له مشرانو سره غونډه وکړي.

په دې غونډه کې د اروپا د اووه ویشت غړیو هیوادو د پلاوي مشري د اروپایي کمیسیون مشره اورزلا ون دیر لین او د اروپایي شورا مسوول انتونیو کاستا کوي.

ون دیرلین تر دې سرمشریزې مخکې وویل چې هیلمنه ده چې د بروکسل او منځنۍ اسیا د هیوادو اړیکي به نوي پړاو ته داخل شي او د ترانسپورټ، طبیعي زیرمو، اوبو او انرژۍ په برخو کې به همکارۍ پراخې شي.

د منځنۍ اسیا د هیوادو خاوره تقریبا د اروپایي ټولنې د هیوادو په کچه ده خو په دغو پنځو هیوادو کې یوازې اتیا میلیونه خلک ژوند کوي چې د ټولې اروپایي ټولنې په پرتله یې نفوس پنځمه برخه کم دی او دا هیوادونه د بهرنیانو پانګونې ته سترګې په لاره دي.

د طالبانو د ترافیک عمومي ریاست نن په یوه بیان کې ویلي دي چې د روژې مبارکې په وروستۍ ورځ او د اختر په دریو ورځو کې اتیا ترافیکي پیښې رامنځته شوې دي چې له امله یې دیرش کسان وژل شوي او یوسل او پنځه پنځوس نور ټپيان شوې دي.

د اختر په ورځو شپو کې یوشمیر کسان بیلابیلو ولایتونو او تفریحي ځایونو ته په چکر ځي چې له امله یې تیرکال هم د اختر په ورځو کې شاوخوا پنځوسو کسانو د ترافیکي پيښو له امله خپل ژوند له لاسه ورکړی وو او نژدې یوسل او پنځه اتیا نور ټپيان شوي وو.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي په کابل کې د ایران د بهرنیو چارو وزارت له یوه لوړپوړي چارواکي سره د حقابې او د افغان کډوالو په اړه خبرې کړي دي.

په کابل کې د ایران سفارت په خپله ایکس پاڼه په یوه بیان کې لیکلي چې د ایران د بهرنیو چارو وزارت سلاکار او د جنوبي اسیا د برخې مشر محمدرضا بهرامي له ښاغلي متقي سره لیدلي.

دغه سفارت زیاته کړې چې متقي د افغانستان او ایران ترمنځ اړیکې مثبتې ارزولي او د شته فرصتونو څخه د ګټې اخیستنې پر اهمیت یې ټینګار کړی دی.

د سفارت په اعلامیه کې ویل شوي چې د غونډې په جریان کې، بهرامي "د ګاونډیتوب پالیسۍ ته غاړه ایښودل د بهرني سیاست لومړیتوب وګاڼه."

همدارنګه، د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت مرستیال ویاند حافظ ضیا احمد په یوه مطبوعاتي کنفرانس کې اعلان وکړ چې دواړو خواوو د نویو پرمختګونو، دوه اړخیزو اړیکو، د اوبو موضوع او په ایران کې د افغان کډوالو د وضعیت په اړه خبرې کړې دي.

دا په داسې حال کې ده چې ایران او طالبان پخوا له هلمنده د ایران د حقابې په اړه له سختو کړکیچونو سره مخ وو.

دې ادارې د پنجشنبې په ورځ په خپل ایکس پاڼه کې لیکلي چې له پاکستان څخه راستنیدونکې کورنۍ باید په پوله کې خپلو ماشومانو ته واکسین ورکړي ترڅو د ناروغۍ د خپریدو مخه ونیسي.

په ۲۰۲۵ کال کې، په بادغیس ولایت کې د پولیو یوه مثبته پېښه ثبت شوې ده. که څه هم د طالبانو حکومت تېر کال مثبتې پېښې نه وې تایید کړې، خو د روغتیا نړیوال سازمان اعلان کړی چې ۲۰۲۴ کال په افغانستان کې د پولیو ۲۵ مثبتې پېښې ثبت شوي دي.

افغانستان او پاکستان په نړۍ کې یوازیني هیوادونه دي چې پولیو په بشپړه توګه له منځه نه ده وړل شوې.

روبیو دا خبره پرون د ناټو یا شمالي اتلانتیک پوځي تړون د بهرنیو چارو وزیرانو په ناسته کې چې په بروکسل کې جوړه شوې وه وکړه.

هغه چې د ناټو د بهرنیو چارو وزیرانو په کنفرانس کې د لومړي وار لپاره ګډون کړی وویل زیاته کړه چې ولسمشر ټرمپ په ښکاره اعلان کړی چې له ناټو ملاتړ کوي او موږ په ناټو کې پاتې کېږو.

اروپايي هېوادونو بیا ویلي چې خپله پوځي بودیجه د پام وړ لوړوي.

د ناټو سرمنشي مارک روت هم تایید کړې چې تېرو څو میاشتو کې دې برخه کې د پام وړ بدلونونه رامنځته شوي دي.