د طالبانو د ترانسپورت او هوايي چلن وزارت د هواپېژندنې اداره وايي، نن جمعه د افغانستان په ۲۳ ولایتونو کې د باران او سېلابونو اټکل شوی دی.

دغه رياست د پنج‌شنبې په ورځ په يوه خبرپاڼه کې ويلي، چې بدخشان، نورستان، کونړ، ننگرهار، لغمان، کاپیسا، پروان، کابل، لوگر، پکتیا، خوست، پنجشېر، تخار، بغلان، بامیان، سرپل، دایکنډي، غور، غزني، ارزگان، هلمند، کندهار او زابل ولایتونه به نن د سختو بارانونو، تالندې برېښنا او سېلابونو شاهدان وي.

په بېلابېلو سیمو کې د باران اندازه د ۱۵ او ۳۰ ملي مترو ترمنځ اټکل شوې ده.

په بیان کې ویل شوي چې په لوړو او سړو سیمو کې د واورې د اورېدو امکان هم شته.

د افغانستان د نولس‌کلنو ځوانانو ملي لوبډله د درې اړخیزو سیالیو په لړ کې سبا جمعه د نومبر په ۱۵مه نېټه د پاکستان له نولس‌‌کلنې لوبډلې سره سیالي کوي.

افغان کرکټ بورډ وايي، دغه سیالۍ د عربي متحده اماراتو په کوربه‌توب پيليږي چې پر افغانستان او پاکستان سربېره په کې د اماراتو لوبډله هم برخه لري.

سیالي به د کابل پر وخت سهار ۱۰:۰۰ بجې پیل شي.

د دې درې اړخیزو سیالیو په لړ کې به هره لوبډله یو له بل سره دوه-دوه سیالۍ کوي او د نومرو د جدول دوه مخکښې لوبډلې به د نومبر په ۲۶مه نېټه پایلوبه ترسره کوي.

د ویلو ده چې تر دې سیاليو وروسته به افغانستان د نولس‌‌‌کلنو ځوانانو په اسیا کپ کې هم ګډون وکړي، چې د نومبر په ۲۹مه نېټه په عربي متحده اماراتو کې پیليږي.

د طالبانو د حکومت ستره محکمه په ننګرهار ولایت کې پر یوولسو مجرمینو د “تعزیري سزاګانو” د عملي کېدو خبر ورکوي.

دې محکمې نن پنج‌شنبه په خپله وېب‌پاڼه کې لیکلي چې، د دې ولایت د غني‌خېلو او د سرخرود ولسوالیو د ابتدایه محکمو د پرېکړو له‌‌مخې د یوې ښځې په ګډون پر یوولسو مجرمینو چې د زنا، لواطت او نامشروع اړیکو په تور مجرم پېژندل شوي و، روانه اوونۍ د دوشنبې او چهارشنبې په ورځو کې تعزیري سزاګانې عملي شوې.

د بیان له‌‌‌مخې اووه مجرمین له ۳۰ نه تر ۳۹ دُرو او دغه‌راز مجرمه ښځه په ۲۹ او نور درې مجرمین په ۳۹ دُرو وهل شوې دي.

په ننګرهار کې پر مجرمینو دغه "تعزیري سزاګانې" داسې مهال عملي کېږي چې پرون چهارشنبې په پکتیا کې د قتل په جرم پر یوه کس د شریعت له‌مخې د “قصاص” حکم عملي شو.

د راپورونو له‌‌مخې دا له کله چې طالبان پر افغانستان واکمن شوي، د دوی له لوري د "قصاص" شپږمه سزا ده چې عملي کېږي.

په پکتیا کې پرون چهارشنبې د طالبانو له‌خوا په عام محضر کې د یوه کس د اعدامېدو په وړاندې د نړیوالو غبرګونونو په ترڅ کې په جینوا کې د ملګروملتونو دفتر دغه اعدام غندلی او هغه یې له بشري حقونو ښکاره سرغړونه بللې ده.

دې دفتر په خپله وېب‌پاڼه کې په یوه بیان کې د طالبانو له سرپرست حکومت څخه غوښتي چې دغه ډول سزاګانې سمدستي ودروي.

ملګروملتونو همدارنګه په افغانستان کې د بشري حقونو د مخ په خرابېدونکي وضعیت په اړه ژوره اندېښنه څرګنده کړې ده.

طالبانو پرون چهارشنبه وویل چې د پکتیا د مرکز ګردیز په ورزشي سټډیوم کې یې یو کس چې نوم یې محمد ایاس اسد ښودلی، په عام محضر کې اعدام کړ.

د طالبانو سترې محکمې په یوه خبرپاڼه کې ویلي، پر نوموړي د قتل په جرم د "قصاص" حکم عملي شو.

په افغانستان کې د ملګروملتونو مرستندوی ماموریت یا یوناما هم پرون د دغه اعدام په وړاندې غبرګون کې په عام محضر کې اعدامونه، د بشري حقونو په برخه کې د افغانستان د نړیوالو ژمنو خلاف عمل وباله او د هغو د درېدو غوښتنه یې وکړه.

د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګروملتونو ځانګړي راپور ورکونکي ریچارد بېنيټ هم دغه اعدام "زړه بوږنونکی" وباله او پر طالبانو یې غږ وکړ، چې دا ډول سزاوې سمدستي ودروي.

د افغانستان د خبریالانو مرکز پرون خبر ورکړ چې په ننګرهار کې طالبانو دولتي ادارو ته امر کړی دی چې، نه به عکس اخلي نه به تصویر خپروي.

په ننګرهار کې یوشمېر رسنیو د افغانستان د خبریالانو مرکز ته ویلي دي، د ننګرهار اطلاعات او کلتور ریاست دوی ته د تصویرونو او ویډیوګانو د نه اخیستو او خپرېدو خبر ورکړی دی.

په ننګرهار کې د طالبانو د والي مرستیال مولوي عزیزالله مصطفی دولتي ادارو او ولسوالانو ته ویلي دي، د ملاهبت‌الله اخندزاده د فرمان له‌‌مخې د ژوندي‌سرو د عکس اخیستل او خپرېدل منع دي.

تر اوسه پورې د ملاهبت‌الله اخندزاده دغه فرمان چې د زمري میاشتې په یو دېرشمه صادر شوی دی په کندهار، تخار، بادغیس او هلمند کې عملي شوی دی او په دغو ولایتونو کې دولتي او خصوصي تلوېزیونه تړل شوې دي.

فرانسې په افغانستان کې د خوړو له نړیوال پرګرام سره د درې میلیونه یورو مرسته وکړه.

د خوړو نړیوال پروګرام په خپله ایکس‌پاڼه (پخواني ټویټر) کې پرون د دې مرستې خبر ورکړ.

د راپور له‌‌مخې په‌‌دې مرسته به د افغانستان په لومړنیو ښوونځیو کې له پنځلس زرو څخه زیاتو هلکانو او نجونو ته هره ورځ یوه اندازه صحي خواړه چمتو شي او له پنځه‌دېرش زرو څخه زیات کسان به د خپلې ټولې کورنۍ د تغذیې د ښه کولو لپاره نباتي غوړي ترلاسه کړي.

د خوړو نړیوال پروګرام وایي، سږکال د مالي بحران له امله نه‌دی توانېدلی چې دوه میليونه ښځو او ماشومانو ته د خوارځواکۍ د مخنیوي لپاره خواړه برابر کړي.

د طالبانو د ترانسپورت او هوایي چلند وزارت پرون په خپله ايکس‌پاڼه (پخواني ټویټر) کې د دې الوتنو خبر ورکړ او څرګنده یې کړه چې د کام ایر هوایي شرکت الوتنې به له‌‌دې وروسته په اوونۍ کې یو ځل د خوست له نړیوال هوایي ډګره د سعودي عربستان جدې ته ترسره شي.

ازادي راډیو نژدې دوې میاشتې مخکې دا خبر ترلاسه کړی و چې د خوست له هوایي ډګره به د جدې ترڅنګ د سعودي عربستان پلازمېنې ریاض ته هم الوتنې پیل شي.

د خوست نړیوال هوایي ډګر د دوه زره یو ویشتم کال د جولای په میاشت کې د هغه وخت ولسمشر اشرف غني پرانیست.

اټکل شوی دی چې نن د افغانستان په اتلس ولایتونو کې سخت ورښتونه وشي او سېلونه وبهیږي.

د طالبانو د هواپېژندنې ادارې د اټکل له‌‌‌‌مخې د افغانستان په ختیځ، شمال ختیځ، مرکزي او یوشمېر لوېدیځو ولایتونو کې به نن له پنځلسو تر پنځه‌دېرش ملي مترو پورې ورښتونه وشي.

په افغانستان کې سږکال د ورښتونو له امله د بهېدلو سېلونو په ترڅ کې تر درې سوه ډېرو کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړی دی او دې سېلونو ګڼ مالي زیانونه هم اړولي دي.

د طالبانو د حکومت د ټول‌ګټو وزارت د کندهار-هرات لارې په اوږدو کې د دوو جوماتونو د جوړېدو د چارو د پیلېدو خبر ورکوي.

دې وزارت نن چهارشنبې په خپله ایکس‌پاڼه یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې، د دې لارې په اوږدو کې یو جومات د هلمند په نادعلي ولسوالۍ کې او بل د همدې ولایت په واشیر ولسوالۍ کې جوړیږي.

دواړه جوماتونه هر یو د څه کم ۳۴ميلیونه افغانیو په لګښت د دوو خصوصي ودانیزو شرکتونو له‌‌خوا جوړیږي، چې چارې به یې په یوه کال کې بشپړې شي.

د طالبانو د حکومت د ټول‌ګټو وزارت په خبره، د خپل مشر ملاهبت‌الله اخندزاده له‌خوا دې وزارت ته دنده سپارل شوې چې، په افغانستان کې د لویو لارو په اوږدو کې ۷۵ محرابه جوماتونه ورغوي چې، په یوه وخت کې به د درې سوه لمونځ کونکو، ۱۷۰ نارینه‌‌و او ۱۳۰ ښځینه‌و ظرفیت لري او ټول تاسیسات به یې هم پر سولري برېښنا سمبال وي.

د طالبانو د حکومت د مخابراتو او معلوماتي ټکنالوژۍ وزارت په‌دغه هېواد کې د مکالمو او انټرنیټي خدمتونو لپاره نوې بیې اعلان کړي دي.

د دغو بیو د نوم‌لړ له‌‌مخې د یوې واحدې شبکې د سیم‌‌کارتونو ترمنځ خبرې دقیقه په (یو اعشاریه دېرش) افغانۍ او له یوې شبکې بلې ته (یو اعشاریه څلوېښت) افغانۍ ټاکل شوی.

د مکالمې په دغې بیه کې د تېر پرتله دېرش-تر شپږ دېرش فیصدو پورې کموالی راغلی دی.

د مخابراتو او معلوماتي تکنالوژۍ وزیر نجیب‌الله حیات حقاني نن چهارشنبه رسنیو ته ویلي چې د یوه جي بي میاشتني انټرنیټ بیه ۹۵ افغانۍ ټاکل شوې چې د پخوا پرتله ۱۴ فیصده کموالی ښيي.

له یوې شبکې بلې ته د لیکلي پيغام یا اس‌ایم‌‌‌اس بیه هم یوه نیمه افغانۍ ټاکل شوې چې پخوا ته په کتو اته شپیته په سلو کې کموالی راغلی دی.

ټاکل شوې دغه بیې د نوي ۲۰۲۵ کال له پيله عملي شي.

تر دې وړاندې بیا ګڼو افغانانو د انټرنیټ او مخابراتي شبکو له کمزوري فعالیته شکایتونه کړي او ویلې يې دي، بیې یې هم د ګاونډیو هېوادونو پرتله لوړې دي.