خبرونه
کانګرس کې د چین له شینجن څخه پر وارداتو د بندیز لایحه

د امریکا کانګرس ګډ کمېسیون یو قانوني لایحه وړاندې کړې چې د چین له شمال لوېدیځې سیمې شینجن څخه پر وارداتو بندیز لګوي.
د کانګرس غړي وایي چې په دې سیمه کې ډېری مسلمانان د خپلې خوښې خلاف توقیف ځایونو او فابریکو کې کار کولو ته اړ کړای شوي دي.
جمهوري غوښتونکي سناتور مارکو روبیو چې د دغې لایحې یو ملاتړی دی، نن خبریالانو ته وویل چې په شینجن کې دغه وضعیت د نړۍ یوه تر ټولو لویه غمیزه ده.
هغه زیاته کړه دا له تصوره لیرې ده چې په ۲۰۲۰ کال کې دې داسې څه پېښ شي.
د چین د بهرنیو چارو وزارت د متحده ایالاتو دغه اقدام غندلی او ویلي یې دي چې دا هېواد دې د بشري حقونو له موضوع څخه په استفادې د چین په کورنیو چارو کې له مداخلې لاس واخلي.
ملګرو ملتونو تېر کال اټکل کړی و چې یو میلیون اویغوریان او نور ترک ټبره اقلیت مسلمانان په شینجن کې په کمپونو کې چې پیکنګیې د سختدریځۍ ضد مرکزونه بولي، ساتل کېږي.
ملګرو ملتونو دغهراز ویلي چې نور یو میلیون وګړي په چین کې په نورو کمپونو کې چې چارواکي یې د حرفوي زدهکړو مرکزونه بولي، ساتل کېږي.
چینایي چارواکي وایي، له دې کارهیې هدف دا دی چې له دغو کسانو سره د ترورېزم د افکارو په لهمنځه وړلو کې مرسته وکړي ترڅو هغوی بېرته په ټولنه کې مدغم شي.
د ورځې تازه خبرونه دلته ولولئ
د امریکا د ولسمشر ځانګړی استازی نن په ناببره سفر روسیې ته ولاړ

د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ یو لوړ پوړی سلاکار سټیف ویتکوف روسیې ته تللی دی.
د ازادې اروپا /ازادي راډیو د خبر د مرکز په وینا، ښاغلی ویتکوف په داسې وخت کې دا سفر کوي چې د امریکا اواکراین ترمنځ په واشنګتن کې خبرې روانې دي او بریتانیا او جرمني په بروکسل کې د اوکراین په اړه غونډې لري.
د کرملین ویاند دیمیتري پیسکوف د روسیې دولتي رسنیو ته وویل چې د امریکا ځانګړی استازی سټیف ویټکوف نن (د اپریل په ۱۱مه) روسیې ته ورسید.
ښاغلی ویتکوف به د شنبې په ورځ په عمان کې له ایراني چارواکو سره خبرې وکړي او د دې سفر په درشل کې دی په روسیې کې تم شوی دی.
واشنګتن په ممبۍ کې د ۲۰۰۸ کال د ترورستي بریدونو طراح هند ته وسپاره

د امریکا متحد ایالتونو طهور حسین رانا هند ته وسپاره. دی پاکستاني الاصله کاناډایی دی او هغه کس دی چې په ممبۍ کې د ۲۰۰۸ کال د ترورستي بریدونو طراح بلل کیږي.
د دې بریدونو له امله یوسل او شپږ شپیته کسان ووژل شول چې په دوی کې شپږ تنه امریکایان وو.
د امریکا د متحد ایالتونو د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو د پنجشنبې په ورځ وویل چې متحد ایالتونو د هند د هغو هڅو ملاتړ کړی دی چې د دې بریدونو مسوولین عدالت ته راکاږي.
ښاغلي روبیو زیاته کړه چې ولسمشر ډونالډ ټرمپ ژمنه کړې چې واشنګتن او نوی ډیلی به د ترهګرۍ له نړیوالې بلا سره د مبارزې لپاره ګډو هڅو ته دوام ورکړي.
هند پخوا هم له واشنګتنه د طهور حسین رانا د ورسپارلو غوښتنه کوله، خو دا پلا چې کله ډونالډ ټرمپ ولسمشر شو د هند له صدراعظم نریندرا مودي سره یې د رانا د ورسپارلو ژمنه وکړه.
د بښنې نړیوال سازمان په افغانستان کې د څلورو کسانو اعدام له بشري حقونو څخه د سرغړونو ادامه وبلله

د بښنې د نړیوال سازمان نن د افغانستان په دریو ولایتونو کې په عام محضر کې د څلورو کسانو پر اعدام خواشني څرګنده کړه.
د بښني د نړیوال سازمان د جنوبي اسیا د برخې دفتر په ایکس پاڼه کې نن لیکلې دي چې په نیمروز، فراه او بادغیس کې د طالبانو له لورې په عام محضر کې د څلورو کسانو اعدام له بشري حقونو څخه د سرغړونو ادامه ده.
دغه دفتر زیاتوي چې د طالبانو چارواکي د بشري حقونو نړیوال قوانین په بشپړ ډول په بې پروایي سره تر پښو لاندې کوي.
له نژدې څلورو کلونو راهیسې چې طالبانو کابل نیولی دی دا په یوه ورځ کې د اعدام تر ټولو لوړه شمیره ده.
د ۵۱ ډالرو مرستې په تور زنداني شوې میرمن خوشي شوه

روسي الاصله امریکایۍ کسینیا کاریلینا چې په روسیه کې د دې لپاره زنداني شوې وه چې په اکراین کې یې له یوې امریکایۍ مرستندویه موسسې سره یو پنځوس ډالر مرسته کړې وه، د تبادلې په ترڅ کې له بنده خوشې شوه.
کاریلینا له ارتور پیتروف سره چې د جرمني او روسیې دوه ګونی تابعت لري او ادعا کیږي چې حساس مایکرو الکترونیک مواد یې صادر کړې دي، تبادله شوه.
د امریکا د متحد ایالتونو د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو د پنجشنبې په ورځ په خواله رسنیو کې د کاریلینا د خوشي کیدو خبر تایید کړ. د روسیې امنیتي څانګې
FSB هم د پیتروف د خوشي کیدو خبر ورکړی دی.
د کاریلینا الوتکه په سیمه ایز وخت د شپې شاوخوا ۱۱ بجې د واشنګټن ډي سي بهر د انډریوز په هوایي ډګر کې ښکته شوه، چیرې چې هغې ته د هغې د کوژدنې لخوا هرکلی وویل شو.
۳۳ کلنه کاریلینا، چې پخوانۍ بالې نڅاګره وه، په ۲۰۱۵ کال کې متحده ایالاتو ته لاړه او په ۲۰۲۱ کال کې یې د امریکا تابعیت ترلاسه کړ.
د جنوري له شلمې راوروسته چې ډونالډ ټرمپ د امریکا د متحد ایالتونو د ولسمشر په توګه لوړه کړې ده دا دوهم ځل دی چې د روسیې او امریکا ترمنځ زندانیان تبادله کیږي.
څیړونکو داسې ماده موندلی چې کولی شي د پلاستیک ځای ونیسي

د څیړونکو یوې ډلې د یوه شفافه، سپک او د تجزیې وړ پوليمر د موندنې خبر ورکړی چې کولی شي د پلاستیک ځای ونیسي.
د امریکا په سان ډیګو ښار کې د کیمیاوي ټولنې ناستې دا نوې موندنه رسما اعلان کړې ده.
دا ماده په ځانګړې ډول له طبیعي سرچینو، د نشایسته له ترکیب او د نباتاتو له پاتې شونو جوړیږي.
ازموینو ښودلې چې دا ماده په طبیعي چاپیریال یا مرطوبو خاور کې د څو اونیو او میاشتو په موده کې له منځه ځي.
څیړونکي وايي، دا نوې ماده نه یوازې روغتیا ته ګټوره ده، بلکې ارزانه هم تمامیږي.
د څیړونکو له خوا دا نوي ماده په داسې حال کې موندل کیږي چې نن سبا نږدې ټول تولید محصولات له پلاستیکي پوښونو سره بازار ته وړاندې کیږي.
له دې مخکې څیړونو ښودلې وه چې د پلاستیک کوچنۍ زرې د خوړو او څښاک له لارې د انسان بدن ته داخلېدای شي.
افغان اصله بریټانیوۍ فرشته جامي چې په ترهګرۍ تورنه وه، په عمري بند محکومه شوه

بریټانیايي رسنۍ وايي، د لیسټر محکمې د فرشتې جامي په نوم ۳۶کلنې افغانې ښځې ته د عمري بند سزا اورولې.
هغه د بریټانیا د ترهګرۍ ضد د اساسي قانون د پنځمې ماده پر بنسټ، د ترهګریزو اعمالو د ترسره کولو د مقدماتي کړنو په تور په دوو موادو کې مجرمه پیژندل شوې ده.
د بریټانیوي رسنیو د راپورونو له مخې، دغې افغان اصله بریټانیوۍ ښځې تیرکال ځان او خپلو ماشومانو لپاره افغانستان ته یوه طرفه د سفر ټکټونه کړي وو، او غوښتل يې د داعش خراسان څانګې سره په افغانستان کې یوځای شي.
د پولیسو د معلومات له مخې، د هغې له کوره نغدې پیسې هم ترلاسه شوې وې.
د فرشتې جامي له نیولو وروسته پولیسو په یوې اعلامیه کې ویلي و، دا شواهدي يې موندلي چې ښيئ هغې د ۲۰۲۲ او ۲۰۲۴ کلونو ترمنځ پر ټولنیزو رسنیو سخت دریځه او تاوتریخوالي ته هڅونکې متحوا خپره کړې ده.
د بریټانیايې امینتي چارواکو د فرشتې جامي محکومیدل د ترهګرۍ د مخنیوي په برخه کې یو ښه اقدام بللی دی.
د روغتیا نړیوال سازمان؛ په افغانستان او پاکستان کې د پولیو پېښې زیاتې شوي

د روغتیا نړیوال سازمان وايي، په افغانستان او پاکستان کې د پولیو یا ګوزڼ ویروس د وحشي ډول مثبتې پېښې زیاتې شوي دي.
د دې سازمان بیړنۍ کمیټې د پولیو ویروس په اړه له خپلې ۴۱مه ناستې وروسته پرون پنجشنبې یوه اعلامیه خپره کړې چې په کې راغلي، " په ۲۰۲۴ کال کې د پولیو ویروس د وحشي ډول مثبتې پېښې څلور برابره په افغانستان او دولس برابره په پاکستان کې زیاتې شوي دي".
د اعلامیې له مخې، په تیر۲۰۲۴ کال کې په ټوله نړۍ کې د پولیو وحشي ډول ټولټال ۹۹ مثبتې پېښې ثبت شوي چې درې يې په افغانستان او ۳۶ يې په پاکستان کې وې.
په اعلامیه کې تیرکال د افغانستان جنوبي ولایتونه او د پاکستان خیبرپښتونخوا، سند او بلوچستان ایالتونو هغه سیمې یاد شوي چې د پولیو ویروس له جدي ګواښ سره مخ وې.
د روغتیا نړیوال سازمان په افغانستان کې د پولیو لپاره د کور په کور واکسین د کمپاین پر نشتون هم انديښنه ښودل ده.
د دې سازمان په ټکو، د افغانستان او پاکستان ترمنځ د افغان کډوالو تګ راتګ د پولیو ویرووس د خپریدو یو عمده لامل دی.
د طالبانو حکومت د روغتیا نړیول سازمان نویو شمیرو ته غبرګون ښودلی نه دی.
پولیو یا ګوزڼ هغه ویروسي ناروغي ده چې له پنځو کلونو کم عمره ماشومان پرې اخته کېږي.
دا وېروس د انسان رګونو ته له ننوتو وروسته په څو ساعتونو کې په بشپړه توګه د ماشوم فلج کېدو لامل کېدای شي.
د پولیو ویروس د ماشومانو د فلج سربیره د مرګ سبب هم کیږي.
طالبانو په جوزجان، زابل او پروان ولایتونو کې رسنیو ته امر کړی چې د ژوندیو موجوداتو انځورونه خپاره نه کړي

د افغانستان د خبریالانو مرکز وايي، د طالبانو حکومت په جوزجان، زابل او پروان ولایتونو کې د ژوندیو موجوداتو د انځورونو پر خپرولو بندیز لګولی دی.
د دې مرکز د اعلامیې له مخې، د طالبانو د حکومت د امربالعمروف او نهی النمکر وزارت په دغو دریو ولایتونو کې له رسنیو غوښتي چې د ژوندیو موجوداتو انځورونو دې نور نه خپروي.
د افغانستان د خبریالانو مرکز په اعلامیه کې وړاندې راغلي، دوی پر رسنیو د محدودیتونو زیاتیدو ته انديښمن دي.
د طالبانو حکومت له دې وړاندې په یو شمیر ولایتونو کې رسنیو ته امر کړی و چې د ژوندیو موجوداتو انځورونه دې نه خپروي.
د رسنیو د ملاتړ سازمانونه وايي، د طالبانو دا محدودیتونه دقیقو اطلاعاتو ته د خبریالانو او عام خلکو لاسرسی محدودي.
طالبان؛ نن جمعه په بادغیس او نیمروز کې درې کسان اعداموو

د طالبانو حکومت وايي، نن جمعه په بادغیس او نیمروز ولایتونو کې درې کسان اعداموي.
د طالبانو د سترې محکمې ویاند عبدالرحیم راشد پرون پنجشنبې پر خپلې ایکس پاڼې لیکلي و، "نن جمعه دوه تنه په بادغیس او یو بل تن په نمیروز کې اعدامیږي".
د طالبانو سترې محکمې د دغو دریو کسان د هویت په اړه جزیات خپاره کړي نه دي.
طالبان دا اعدامونه په داسې حال کې کوي چې ملګرو ملتونو او د بشري حقونو بېلابېلو ادارو له طالبانو غوښتي چې په عام محضر کې دغه ډول سزاوې و دروي، خو طالبانو بیا د دې کار ننګه کړې ده.
واک ته د طالبانو له بیا رسېدو وروسته په فراه، غزني، لغمان، پکتیا او څو نورو ولایتونو کې د اعدام علني حکمونه عملي شوي چې پراخ نړیوال غبرګونونه یې پارولي دي.
نړیوال سازمانونه دا ندیښنه هم څرګندوي چې محکوم شوي کسان مدافع وکیل ته لاسرسی نه لري او په قضیو کې يې د بشپړ عدالت ډاډ نشته.
پر اعدام سربیره نژدې هره ورځ د طالبانو محکمې خلکو ته تعزیري علني سزاوې هم ورکوي.
ایران ته د ولسمشر ټرمپ سخت خبرداری

د امریکا ولسمشر ډانلډ ټرمپ یو وارې بیا ګواښ کړی، که ایران خپل اټومي پروګرام ختم نه کړي پر ضد به یې پوځي ځواک وکاروي . نوموړي زیاته کړې چې اسراییل به د دې ممکنه پوځي برید “مشري“ کوي.
ولسمشر ټرمپ د اپرېل پر نهمه په سپینه مانۍ کې خبریالانو ته وویل چې که ضروري وي نو امریکا به د ایران پر ضد له بشپړ پوځي ځواکه استفاده وکړي.
نوموړي دا څرګندونې د هغه پوښتنې په ځواب کې وکړې چې د امریکايي او ایراني چارواکو ترمنځ په عمان کې د شنبې په ورځ پيلیدونکي خبرې به تر کله روانې وي. ولسمشر ټرمپ وویل چې “له موږ سره وخت شته“. نوموړي زیاته کړه چې د خبرو په نتیجه کې یوې حللارې ته د رسېدو لپاره حتمي مهال ویش نه لري.
ولسمشر ټرمپ له ایراني چارواکو سره د خبرو اعلان د اپرېل پر اتمه په واشنګټن کې د اسراییل له صدراعظم بینیامن نتنیاهو سره د غونډې پر مهال کړی و.