خبرونه
د حزباسلامي یو پلاوی امریکا ته ځي

ټاکل شوې د حزباسلامي یو پلاوی امریکا ته ولاړ شي.
د حزباسلامي ډلې د مرکچي پلاوي یوه غړي عتیقالله صافي نن ازادي راډيو ته وویل چې دغه څلور کسیزه پلاوی به د حزباسلامي د سیاسي چارو د مسؤل غیرت بهیر په مشرۍ امریکا ته ولاړ شي خو د سفر د وخت او اجنډا په اړهیې جزئیات ورنهکړل.
ښاغلي صافي همدارنګه وویل چې ښایي دغه ډله یو شمېر نورو هېوادونو ته هم سفرونه ولري.
صافی وايي:
"د حزباسلامي پلاوی کابل کې تقریباً د اکثرو هېوادونو لهخوا دعوت شوی او د هغوی څخهیې ډېر استقبال کړی دی. کېدای شي راتلونکي کې حزباسلامي زیاتو هېوادونو ته د هغوی په غوښتنه سفر وکړي."
د سولې عالي شورا که څه هم د حزباسلامي د پلاوي د سفر په اړه معلومات نهلري خو وایي چې پر دغې ډلې د بندیزونو لیرې کول د حکومت مکلفیت دی.
د ورځې تازه خبرونه دلته ولولئ
ګروسي؛ ایران د اټومي وسلو د جوړولو اراده نه لرله

د اټومي انرژۍ د نړیوال ادارې مشر رافایل ګروسي وايي، ایران د اټومي وسلو د جوړولو اداره نه لرله.
ګروسي امریکايي تلویزوني شبکې سي ان ان سره په ځانګړې مرکه کې ویلي، "هیڅ داسې اسناد په لاس کې نه لري چې وښيۍ ایران په سیستماتیک ډول هڅه کوله اټومي وسلو ته لاسرسی ومومي".
پر ایران د اسراییلو له بریدونو دوه ورځې مخکې لوړو اسراییلي امنیتي چارواکو ادعا کړې وه چې د دوی استخباراتي معلومات ښيئ چې د "ایران د اټومي وسلو کارپوهانو د اټومي وسلو بریالۍ ازموینه درلوده".
ګروسي سي ان ان ته ویلي، "ایران لا کلونو ته اړتیا لري چې اټومي وسلې جوړې کړي".
بل پلو، په ملګروملتونو کې د ایران استازی علي بحریني وايي، " که چیرته امریکا په مستقیم ډول د اسراییلو له پوځي عملیاتو سره ښکیله شي، دوی به يې پیاوړی ځواب ورکړي".
رویترز خبري اژانس لیکلي چې بحریني دا څرګندونې نن چهارشنبې په جینوا کې کړي دي.
د راپورونو له مخې ښايي امریکا له اسراییلو سره د ایران پرضد په پوځي عملیاتو کې ښکیله شي.
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ پرون د جي ۷ غونډې له ستنیدو وروسته خبریالانو ته ویلي و، غواړي چې ایران په "بشپړه توګه تسلیم" شي.
د ایران او اسراییلو ترمنځ جګړه نن شپږمې ورځې ته داخله شوه.
د راپورونو له مخې په ایران کې نژدې ۶سوه کسان وژل شوي او تر زرو ډیر نور ټپیان دي.
بل پلو، په پر اسراییلو د ایران په بریدونو بریدونو کې ۳۴ کسان وژل شوي او په لسهاوو نور ټپیان دي.
طالبان؛ له ترکمنستان سره ټراسپورټي او ټرانزیټي اړیکو پراخوو

د طالبانو د حکومت د ترانسپورت او هوايي چلند وزارت وايي، له ترکمنستان سره ټرانسپورټي او ټرانزیټي همکارۍ پراخوي.
دغه وزارت نن چهارشنبې پر خپلې ایکس پاڼې/پخواني ټویټر لیکلي،"د ټرانسپورت سرپرست وزیر حمیدالله اخندزاده په کابل کې د ترکمنستان له سفیر خواجه عوضوف سره په کتنه کې د دواړو هېوادونو ترمنځ د ټرانسپورټي اړیکو پر پراختیا، د سوداګریزو توکو په لیږد رالیږد او افغان موټرچلوونکو ته د ویزو د ورکړې پر اسانتیاوو خبرې کړې دي".
وړاندې د اخندزاده په حواله راغلي چې تر بل هر وخت اوسمهال د کابل او عشق اباد ترمنځ د همکارۍ د پراختیا لپاره زمنیه برابره ده.
د کابل او ترکمنستان ترمنځ د اړیکو د پراختیا خبره په داسې حال کیږي چې د ایران او اسراییلو ترمنځ د جګړې له کبله په افغانستان کې د تیلو په ګډون له ایرانه د واردونکو توکو بیې لوړې شوي دي.
په ایران کې داسراییلو د بریدونو تلفات څه کم ۶۰۰ کسانو ته ورسیدل

د "فعالان حقوق بشر" په نوم یو سازمان د چهارشنبې په ورځ وویل چې په ایران کې د اسراییل دبریدونو دقربانیانو شمیر ۵۸۵ مړو او ۱۳۲۶ ټپیانو ته ورسید.
دغه سازمان چې مرکزي دفتر یې واشنګتن کې دی او په ایران کې پیښې څاري وویل چې په وژل شویو کسانو کې ۲۳۹ تنه پوځیان او ۱۲۶ تنه د امنیتي ځواکونو غړي دي.
ددغه سازمان پخواني ارقام چې دوه ورځې مخکې یې خپاره کړل د قربانیانو شمیر ۴۰۶ مړي او ۶۵۴ ټپيان اعلان کړی وو .
ایراني چارواکو تراوسه ددغو ارقامو په هکله څه نه دي ویلي.
دایران دروغتیا وزیر حسین کرمانپور درې مخکې ویلي وو چې دملکی روغتونو ارقام ښیي چې تراوسه ۲۲۴ کسان وژل شوي دي او د پوځي شفاخانو ارقام نه دي ترلاسه شوي دي .
د ایران او اسراییل ترمینځ جنګ نن شپږمې ورځې ته داخل شو.
په اوکراین دروسیې د پروني برید تلفات ۱۸ ته اوچت شول

روسیې د وړمې شپې په اوږدو کې په کیف او نورو اوکرایني ښارونو باندې د توغندیو او ډرون لوی برید وکړ، دچارواکو په وینا په پلازمېنه کې یې ۱۶ او په اودیسه کې ۲ کسان ووژل او له ۱۰۰ څخه زیات یې ټپیان کړل.
مخکې له دې، د مختلفو ادارو چارواکو په کیف کې د مړو شمېر ۱۴ یا ۱۵ ښودلی و.
دا ۲۰۲۲ کال د فبروري په میاشت کې په اوکراین باندې دروسیې د پراخ یرغل له پیل راهیسې یو له خونړیو بریدونو څخه دی.
دا بریدونه په داسې مهال وشول چې د اوکراین ولسمشر ولادیمیر زیلینسکي تیاري نیولې وه ترڅو د سه شنبې په ورځ په کاناډا کې د (G7)، یا اوو لویو صنعتي هیوادونو په سرمشریزه غونډه کې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ او نورو مشرانو سره د روسیې په وړاندې دلا سختو اقداماتو د غوښتنې لپاره وګوري . خو ټرمپ د زیلینسکي ترلیدو مخکې غونډه په داسې حال کې پریښوده او واشنګتن ته ستون شو چې د اسراییل او ایران ترمنځ خونړی جنګ دوام لري.
په کیف کې، د توغندیو د برید په جریان کې د اپارتمانو یوه نهه پوړیزه ودانۍ په داسې مهال بشپړه ویجاړه شوه چې ډیری اوسیدونکي په خپلو کورونو کې ویده وو.
زیلینسکي د G7 دمشرانو غونډې ته وویل: "زموږ کورنیو یوه ډېره سخته شپه تېره کړه، او دا د جګړې د پیل راهیسې یو له سترو بریدونو څخه وو."
د برتانیا حکومت د زیلینسکي او صدراعظم کیر سټارمر له لیدنې وروسته اعلان وکړ چې دواړو مشرانو موافقه وکړه چې په راتلونکو اونیو کې د ایتلاف غونډه دایروي.
سټارمر دایتلاف دا نظر هم وړاندې کړ چې د اوربند له رامینځ ته کیدو وروسته اوکراین سوله ساتې ځواکونه واستول شي.
زیلینسکي وویل چې په مجموع کې، روسیې د جون په ۱۷مه د شپې په برید کې له ۴۴۰ څخه ډیر ډرونونه او ۳۲ توغندي وویشتل، چې د چرنیهیف، ژیتومیر، کیرووهراډ او میکولایف سیمې یې هم په نښه کړې. د اوکراین هوايي ځواک وویل چې دوی ۴۰۲ ډرونونه او ۲۶ توغندي نسکور کړي دي.
د افغانستان په دوو ولایتونو کې نهه کسان په دُرو ووهل شول

د طالبانو حکومت د سې شنبې په ورځ، د جون په ۱۷مه، د افغانستان په دوو ولایتونو کې نهه کسان په دُرو ووهل.
د طالبانو سترې محکمې په ایکس شبکې،یا پخواني ټویټر کې، په دوو جلا اعلامیو کې لیکلي چې اوه تنه یې په کابل کې د "مخدره موادو او الکولي مشروباتو د خرڅلاو او قاچاق" په جرم او دوه نور، چې یوه ښځه هم پکې شامله ده، په سمنګان ولایت کې د زنا او له کوره د تېښتې په جرم په درو وهل شوي دي.
اعلامیې زیاتوي، د دې کسانو هر یو په عام محضر کې ۳۹ دُرې وهل شوي دي.
په ورته وخت کې، په افغانستان کې د بشري حقونو په اړه د ملګرو ملتونو ځانګړي راپور ورکوونکي، ریچارډ بینټ شاوخوا دوه اونۍ وړاندې وویل چې د طالبانو لخوا د عامه سزا کارولو کې سږکال د پام وړ زیاتوالی لیدل کیږي او دغه ډول مجازات باید ودرول شي.
ملګرو ملتونو او د بشري حقونو سازمانونو په وار وار بدني سزا غندلي او دطالبانو په حکومت یې غږ کړی چې دا ډول سزا ودروي.
د امریکا په مېجر کرکټ لیګ کې د نور احمد ټیم بریا خپله کړه

نور احمد په تکزاس سوپرکینګز کې لوبیږي. دغه ټیم سیاټل لوبډلې ته ماته ورکړه. تکزاس ۱۵۳ منډې کړې وې او د سیال ټیم ټول لوبغاړي یې په ۶۰ منډو اوټ شول.
افغان لوبغاړي نور احمد د خپل ټیم په ګټه په دریو اوورنو کې ۱۸ منډې ورکړې او دری مهم لوبغاړي یې اوټ کړل.
په میجر لیګ کې بل افغان لوبغاړي نوین الحق بیا په ممبی نیویارک لوبډله کې لوبیږي. هغه خپله وروستۍ لوبه کې دوه ویکټې واخیستې خو ټیم یې لوبه وبایلوده.
په مېجر لیګ کې سږ کال د افغانستان مشهور لوبغاړی راشد خان نه لوبیږي. راشدخان چې د هند په غوره لیګ کې د تېرو کلونو په نسبت ښه ونه ځلېد د زیاتو تمرینونو په هدف سږ کال مېجر لیګ ته نه دی تللی.
ټرمپ؛ د ایران "بشپړه تسلیمي" غواړم نه اوربند

ټرمپ وایي چې د ایران "بشپړې تسلیمۍ" غوښتونکی دی، نه اوربند
ډونالډ ټرمپ اعلان وکړ چې د اسرائیل او ایران ترمنځ روان جنګ کې هدف یې یوازې اوربند نه، بلکې "یو حقیقي پای" ته رسېدل دي.
د امریکا ولسمشر، چې له کاناډا څخه د جي-۷ غونډې یا د نړۍ د اوو لوی صنعتي هېوادونو کلنۍ سرمشریزه له ګډون وروسته بېرته امریکا ته روان و، خبریالانو ته د ایر فورس ون الوتکې کې وویل: "زه د اوربند په لټه کې نه یم، موږ د اوربند نه هم ښه څه غواړو." ټرمپ زیاته کړه چې هدف یې "پای، یو حقیقي پای دی، نه اوربند"، او ټینګار یې وکړ چې له ایران څخه د "بشپړې تسلیمۍ" غوښتونکی دی.
له دې وړاندې د سپینې ماڼۍ یو چارواکي ویلي و چې ټرمپ د دوشنبې په ورځ، چې د جي-۷ غونډه کې ګډون درلود، په دوامدار ډول له خپل د بهرنیو چارو وزیر مارک روبیو او نورو چارواکو څخه تازه معلومات ترلاسه کول.
پر اوکرایین د روسیې په تازه بریدونو کې ۱۴ کسان وژل شوي او ۵۵ نور ټپیان دي

د اوکرایین پلازمینه کییف او نور ښارونه بېګا د روسيې تر پراخو توغندويي او ډرون بریدونو لاندې راغلل.
د راپورونو له مخې دا بریدونه چې تر نن سهاره روان وو لږ تر لږه ۱۴ کسان پکې وژل شوي او ۵۵ نور ټپیان دي.
دا پر اوکرایین د روسیې د یرغل له پیل راهیسې یوه خونړۍ حمله بلل کېږي.
ګڼې هستوګنې ودانۍ په بیګانیو بریدونو کې ورانې شوي. چارواکي اندېښمن دي چې ښايي د مرګژوبلو شمېر لا پسې لوړ شي.
د اوکرایین ولسمشر ولودومیر زیلنسکي ویلي روسیې تېره شپه په ۹ ساعته بریدونو کې پر اوکرایین لږ تر لږه ۴۴۰ ډرون او ۳۲ توغنديز بریدونه کړي.
نږدې ۵ میلیونه افغانان سږکال لومړیو دریو میاشتو کې طبیعي پېښو اغېزمن کړي

د کډوالۍ نړیوال سازمان (IOM) وايي چې نږدې پنځه میلیونه افغانان، یا د هیواد د نفوس لس سلنه، د ۲۰۲۵ کال په لومړیو دریو میاشتو کې له چاپیریالي ناورینونو اغیزمن شوي.
دغه سازمان د دوشنبې په ورځ په یوه نوي راپور کې وویل چې د روان کال په لومړیو دریو میاشتو کې شاوخوا ۱۷۵۰۰۰ افغانان اکثر د طبیعي پېښو له امله له خپلې اصلو مېنو کډې ته اړ شوي.
د راپور له مخې، د افغانستان ډیری برخې د ژمي او پسرلي په لومړیو کې وچکالۍ، درنې واورې او سیلابونه ځپلي دي.
له دې مخکې، د سره صلیب نړیوالې کمېټې (ICRC) ویلي وو چې د طبیعي پیښو په وړاندې د افغانستان زیانګالو او د څلورو لسیزو جګړو له امله د اقلیم بدلون منفي اغیزې په هیواد کې لویې اقتصادي ننګونې رامینځته کړې دي.
د ایران د جګړې جګپوړي قومندان وژل شوی

اسرائیل وایي چې د ایران د خاتمالانبیا مرکزي قرارګاه نوی ټاکل شوی قوماندان یې وژلی دی.
د اسرائیل پوځ وایي، علي شادماني چې د غلامعلي رشید تر وژل کېدو وروسته د خاتمالانبیا مرکزي قرارګاه د قوماندان په توګه ټاکل شوی و، د سه شنبې سهار وختي په یو هوایي برید کې وژل شوی دی.
تر دې وړاندې، علي شادماني د خاتمالانبیا قرارګاه د همغږۍ مرستیال و. خو کله چې غلامعلي رشید په یو هوایي برید کې ووژل شو، علي خامنهیي هغه ته د تورن جنرالۍ رتبه ورکړه او د قرارګاه د قوماندان په توګه یې وټاکه.
وای.نت ادعا کړې چې د اسرائیلي استخباراتي او پوځي ادارو لهخوا د علي شادماني موقعیت معلوم شوی و، او د سه شنبې په سهار د هغه د پټې ناستې ځای د جنګي الوتکو لخوا په نښه شو.
تر دې دمه ایران د دغه راپور په اړه هېڅ غبرګون نهدی ښودلی، او د علي شادماني د وژل کېدو موضوع یې نه تایید کړې او نه هم رد کړې ده.
د خاتمالانبیا مرکزي قرارګاه د ایران تر ټولو لوړه نظامي-عملیاتي اداره ده، چې د جګړې، بحران او لویو امنیتي ګواښونو پر مهال د وسلهوالو ځواکونو ګډه قومانده پر غاړه لري.
په دغه پنځو ورځو کې چې د ایران او اسرائیلو تر منځ جګړه روانه ده، اسراییل تر اوسه د ایران د سپاه او وسلهوالو ځواکونو نږدې شل لوړپوړي قوماندانان وژلي دي.