د ازادي راډيو درې خبریالان، عباد الله حنانزی، سباوون کاکړ او فرشته محرم درانۍ د ۱۳۹۷ لمریز کال د غویي په ۱۰ مه د کابل په شش درک سیمه کې د یوه ځانمرګي برید له امله ووژل شول. دې چاودنې له لویه سره د نهو افغان خبریالانو ژوند واخیست.

تر دې پیښې وروسته د جمهوري نظام د لویې څارنوالي ویاند جمشید رسولي ازادي راډیو ته ویلي و چې د دې ځانمرګي برید په تړاو پنځه تنه تورن نیول شوي چې له محاکمې وروسته درې تنه یې په اعدام محکوم شوي او دوه تنه یې په لس او څوارلس کلونو زندان محکوم شوې دي.

د دوه زره یوویشتم کال د اګست په پنځلسمه چې کله طالبانو بیا ځلي کابل ونیو د افغانستان ټول زندانونه مات شول او بندیان وتښتیدل، دا معلومه نه ده چې د نهو خبریالانو په جرم محکوم کسان هم په دې زندانونو کې ول که نه ول.

په شش درک کې پر خبریالانو د ۱۳۹۷ کال د غویي د لسمې نیټې د برید مسوولیت داعش خراسان څانګې منلی و.

پاکستان وایي، معتبر استخباراتي معلومات یې ښيي چې هند د راتلونکو ۲۴ یا ۳۶ ساعتونو په اوږدو کې پر پاکستان پوځي برید کوي.

اسوشیتد پریس خبري اژانس نن چهارشنبه ( د ثور لسمه) د پاکستاني چارواکو په حواله ویلي، هند دغه کار د هغې د دوی په ټکو بې اساسه ادعا له مخې کوي چې ویلې یې دي، پاکستان د کشمیر د تېرۍ اونۍ په برید کې لاس لري.

هندي چارواکو تراوسه په دې اړه څه نه دي ویلي.

تر دې وړاندې د هند صدر اعظم نریندرا مودي پاکستان د کشمیر د برید په ملاتړ تورن کړی او په دې تړاو یې خپل پوځ ته بشپړه عملیاتي ازادي ورکړې ده.

د هند او پاکستان ترمنځ چې تاریخي سیالان دي، نانندرۍ وروسته تر هغو زیاتې شوې چې وسله والو تېره اونۍ د کشمیر په پهلګام سیمه کې ۲۶ تنه چې تر ډیره سیلانیان وو، ووژل.

د ایران د بهرنیو چارو وزیر عباس عراقچي‌ اعلان وکړ چې د دوی او امریکایي استازو څلورم پړاو خبرې به د عمان په منځګړیتوب د راتلونکې شنبې په ورځ په روم کې ترسره شي.

عراقچي نن له امریکا سره اټومي هوکړې ته د رسېدو په اړه وویل " کوم مشخص مهال ویش نه دی مشخص شوی او په خبره یې د خرابونکو خبرو او وخت ضایع کېدو په لټه کې نه دي."

د تېرو دریو اونیو په ترڅ کې د تهران او واشنګټن ترمنځ د ایران د اټومي پروګرام په اړه درې پړاوه خبرې شوې دي.

امریکایي او ایراني چارواکو دا خبرې رغونکې بللې دي.

د افغانستان د خبریالانو مرکز ویلي چې په فاریاب او دایکنډي ولایتونو کې هم د ژوندیو موجوداتو د تصویرونو پر خپرولو بندیز ولګول شو.

دغه مرکز نن چهارشنبه ( د ثور لسمه) په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې له دې اعلان سره د هغو ولایتونو شمېر چې دغه ډول تصویرونه په کې بند شوي، ۱۷ ته ورسېد.

د طالبانو د حکومت د امرباالمعروف او نهی عن المنکر وزارت له دې وړاندې ویلي و چې دوی دغه بندیز په تدریج سره په ټول افغانستان کې پلی کوي.

د ژوندیو موجوداتو د تصویرونو بندیز، د امربالمعروف او نهی عن المنکر د هغه قانون یوه برخه ده چې تېر کال په اګست کې طالبانو اعلان او رسمي جریده کې خپور کړ.

د یوناما په ګډون ګڼو نړیوالو بشري ادارو د طالبانو پر دغه قانون نیوکې کړي او له هغوی یې غوښتي چې لغو یې کړي.

ایراني چارواکو اعلان وکړ چې د بندر عباس په سیمه کې اورلګیدنه کنټرول شوې ده.

د بندرعباس په شهید رجايي کې د اپرېل په ۲۶مه تر زوروروې چاودنې وروسته پراخ اور ولګېد چې مړه کولو یې څو ورځې وخت ونیوه. په هغه پېښه کې لږ تر لږه ۷۰ کسان وژل شوي او تر زرو نور ډېر خلک ټپیان دي.

د ایران ټلویزیون د سې شنبې په ورځ ژوندي انځورونه خپاره کړل چې ښيي له کانټینرونو څخه لا هم لوګي پورته کېږي.

په ورته وخت کې، د ایرنا خبري اژانس راپور ورکړی چې د ایران ګمرک اعلان کړی د بندر عملیات بیرته عادي حالت ته ستانه شوي دي.

ایراني چارواکو تر اوسه د پېښې دقیق لامل نه دی اعلان کړی.

ولسمشر ټرمپ دا ورځ د خپلو ملاتړو سره ولمانځله او له دې فرصت په استفادې یې یو ځل بیا د ډیموکرات ګوند پر غړو نیوکه وکړه.

هغه د کډوالۍ په اړه د خپلو سختو پالیسیو له تکراره خبره وکړه، او زیاته یې کړه چې په تیرو ۱۰۰ ورځو کې یې د غیرقانوني کډوالو ګڼ شمېر ایستلي دي.
ولسمشر ټرمپ میشګین ایالت کې د یوې ۹۰ دقیقه اي وینا پرمهال وویل: «نن شپه دلته د خپل هېواد په زړه کې یو څو د خپل هېواد د تاریخ د یوه حکومت تر ټولو بریالۍ ورځې ولمانځو.»

ډونالډ ټرمپ د تېر کال جمهوري ریاست انتخابات وګټل او د دوهم ځل لپاره د متحده ایالتونو ولسمشر شو.

هغه د جنوري په ۲۰مه د وفادارۍ لوړه وکړه.

په تیرو ۱۰۰ ورځو کې، ډونالډ ټرمپ د اجرایوي فرمانونو په صادرولو سره جنجالي پریکړې کړې دي.

له هغې ډلې د نړۍ له نږدې هر هېواد څخه واردو شويو توکو باندې د درنو تعرفو لګول، چې د ډیری دغو هیوادونو له سختو غبرګونونو سره مخ شوي دي.

په چیمپینز لیګ کې، پاري سن ژرمن لوبډلې خپل کوربه ارسنال ته یو پر صفر ماته ورکړه.

دا لوبه بېګا شپه د اروپا د اتلانو جام د نیمه پای لوبې په لومړۍ مرحله کې ترسره شوه.

د دې دواړو لوبډلو ترمنځ د بیرته راتګ لوبه به راتلونکې اوونۍ په پاریس کې وشي.

دوهمه نیمه پای لوبه به د چهارشنبې په شپه د هسپانوي ټیمونو بارسلونا او ایټالیا انټر میلان ترمنځ ترسره شي.

ملګرو ملتونو ویلي یواځې اپرېل میاشت کې څه باندې دوه نیم لکه افغانان له ګاونډیو هېوادونو خپل هېواد ته ستانه کړای شوي دي.

د ملګرو ملتونو د جنوا دفتر په خپله اعلامیه کې چې سه شنبه ناوخته یې خپره کړې چې لږ تر لږه ۹۶زره دا افغان کډوال له پاکستان او ایرانه په زور ایستل شوي دي.

دغه سازمان خبرداری ورکړی چې د کډوالو په دومره لوی شمېر راستنېدنه د افغانستان بشري ناورین لا پسې زیاتوي.

ملګرو ملتونو له پاکستان او ایران غوښتي چې د کډوال ستنول باید داوطلبانه، خوندي او عزتمنده و اوسي.

راستنېدونکي افغان کډوال شکایت لري چې په پاکستان او ایران کې بد چلند ورسره شوی او خپل وطن کې هم د ژوند لومړنۍ اسانتیاوې نه لري او له ډېرو ستونزو سره مخ دي.

ننګرهار کې د طالبانو د یوې پوستې اشپز د پوستې په ساتونکو ډزې کړي چې لږ تر لږه درې تنه یې وژلي او دوه نور یې ټپيان کړي دي.

د ننګرهار یوې امنیتي سرچینې د نوم نه ښودو په شرط ازادي راډیو ته وویل چې پیښه نن سهار ( سه شنبه د ثور نهمه) په شیرزاد ولسوالۍ کې شوې ده.

بل لورته د ننګرهار د امنیې قومندانۍ ویاند سید طیب حماد رسنیو ته په استول شوې خبرپاڼه کې پیښه تایید کړې او ویلې یې دي چې اشپز چې له ډزو وروسته یې د تیښتې هڅه کوله، نیول شوی دی.

د پیښې د لامل او انګیزې په اړه څه نه دي ویل شوي او د ننګرهار امنیه قومندانۍ ویلي چې په دې اړه پلټنه کوي.

د اوکراین او روسیې ترمنځ د بریدونو په تبادله کې نن سهار یوه ۱۲ کلنه نجلۍ د اوکراین په دنیپروپتروسک سیمه او دوه تنه نور د روسیې په سرحدي سیمه بلګوردو کې ووژل شول.

د اوکراین هوایي ځواک ویلي چې روسیې یوازې تېرو ۲۴ ساعتونو کې پر اوکراین سل بې پيلوټه الوتکې توغولي دي.

د دغو بریدونو پایله کې اوکراین ته مالي زیان اوښتی او درې تنه په کې ټپيان شوي هم دي.

بل لورته روسي چارواکو ویلي، بلګورود کې پر یوه موټر د اوکرایني ځواکونو برید کې دوه تنه وژل شوي او درې نور ټپیان شوي دي.

دا په داسې حال کې ده چې د روسیې ولسمشر له اوکراین سره درې ورځنی اوربند اعلان کړی.

دغه اوربند به د مې میاشتې له اتمې تر لسمې پورې نافذ وي چې د نازي جرمنانو په وړاندې د شوروي اتحاد د بریا له اتیایمې کلیزې سره برابرې شپې ورځې دي.

د اوکراین ولسمشر د پوتین دغه اعلان نمایشي بللی دی.