وروسته له دې چې د پاکستان حکومت پر پښتون ژغورنې غورځنګ د ترهګرۍ د مخنیوي قانون پر اساس بندیز ولګاوه، په دې اړه پوښتنې کېږي چې د دغه غورځنګ له لوري د اکټوبر په یوولسمه، یعنې د راروانې جمعې د ورځې د جرګې برخلیک به څنګه شي؟
د پاکستان د کورنیو چارو وزارت د یکشنبې په ورځ په یوه حکم کې ویلي چې د دغه هېواد "مرکزي حکومت د دلایلو پر اساس باور لري چې د پښتون ژغورنې غورځنګ په داسي فعالیتونو بوخت دی چې د پاکستان سولې او امنیت ته زیان لري."
د پښتون ژغورنې غورځنګ مشر منظوراحمد پښتین د حکومت پرېکړه ظالمانه وبلله او ویې ویل چې دوی تل د عدم تشدد له لارې په پاکستان کې د ترهګرۍ خلاف او د پښتنو د حقونو لپاره مبارزه کړې ده.
د چارو ځینې کتونکي وايي چې پر پښتون ژغورنې غورځنګ دا بندیزونه وروسته له هغه ولګول شول چې دې غورځنګ د قومي عدالت په نوم جرګه وبلله.
د راپورونو له مخې، پولیسو تر دې وړاندې هم څو ځلې د جرګې په ځای کې پر راټولو شویو خلکو اوښلن ګاز شیندلی او خېمې یې ورسوځولي دي.
Your browser doesn’t support HTML5
نو ایا له دې سره سره به جرګه جوړه شي؟
په کوټه کې د حقوقي چارو کارپوه همایون کاسي د جرګې جوړېدا په هغې کې د ولس له ګډون او غبرګون سره تړلې بولي.
کاسي وايي: باید ولیدل شي چې په ولس کې د دې جرګې لپاره څومره جذبه ده، څومره زور دی او ایا د ریاست (دولت) زور ته تسلیمېږي او که نه تسلیمېږي؟
کاسي وویل: "د پابندي (بندیز) معنا دا ده چې اوس ..... خو جرګه به هسي هم کېږي؛ دا خو د ولسي زور او پرېشر (فشار) خبره ده. باید ولیدل شي چې په ولس کې د دې جرګې لپاره څومره جذبه ده، څومره زور دی او ایا د ریاست (دولت) زور ته تسلیمېږي او که نه تسلیمېږي؟"
په همدې حال کې پرون د شمالي وزیرستان د اتمانزو قومي جرګې د پښتون ژغورنې غورځنګ له لوري په اعلان شوې جرګه کې د ګډون لپاره خپل احتجاج پای ته ورساوه.
دوی له یوې مودې راهیسي په سيمه کې د امنیت په اړه د حکومتي ژمنو د نه پوره کېدو پر ضد احتجاج پیل کړی و او د ميرامشاه او غلام خان تجارتي لاره يې تړلې وه.
د اتمانزو جرګې مشر مولانا بیتالله خبرې غونډې ته وویل چې دوی اعلان کوي چې د اکټوبر د ۱۱مې په جرګه کې به په ډلهییز ډول ګډون وکړي.
د پښتون ژغورنې غورځنګ مشر منظوراحمد پښتین وړمه شپه د پاکستان د حکومت له لوري پر پښتون ژغورنې غورځنګ د بندیز په اړه د ایکس په یوه سپېس کې وویل چې حکومت اخري حد ته ټوپ اچولی دی.
هغه وویل: "بن (بندیز) لګول څه اسانه کار نه دی، دوی له شپږ کلونو راهیسي دا هڅه کوله، خو اوس چې جرګه رانژدې شوه دوی اخري ځای ته ټوپ کړل، بندیز لګول د مستقیمې جګړې اعلان دی، له دې تاسي اندازه لګولی شئ چې د دې جرګې څومره زور دی."
د پېښور سترې محکمې د دې درې ورځنۍ جرګې جوړېدو ته اجازه ورکړې.
د پاکستان د بشري حقونو کمېسیون په پښتون ژغورنې غورخنګ بندیز غندلی او له حکومته یې غوښتي چې د بندیز پرېکړه بېرته واخلي.
کمېسیون د اکټوبر په شپږمه پر خپله رسمي ایکسپاڼه لیکلي چې پيټيایم هیڅکله له تشدده کار نه دی اخیستی او د خپلو غوښتنو لپاره د قانون په چوکاټ کې مبارزه کوي.
کمېسیون دا هم ویلي چې د پښتون ژغورنې غورځنګ د اساسي قانون پر اساس د خپلو اهدافو خبره کړې نو د بندیز لګولو جواز نهشته.