ولسمشر اشرف غني او د هند صدراعظم نرېندرا مودي نن سې شنبه د شاه توت د برېښنا د بند د رغونې د پروژې سند لاسلیک کړ.

مخکې له دې د ارګ مرستیال ویاند دوا خان مینه‌پال ازادي راډیو ته وویل چې د ۲۸۶ ملیونه ډالرو په لګښت د دې بند د رغونې تړون به د ولسمشر غني او صدراعظم مودي په مجازي سرمشریزه کې لاسلیک شي.

ښاغلی مینه‌پال زیاته کړه: "نن به د افغانستان جمهور رئیس او د هند لومړی وزیر د وېډیو کنفرانس له لارې د للندر د شاه توت بند د جوړولو هوکړه لیک لاسلیک کړي."

د کابل سیند پر سر په للندر سیمه کې د پلان شوي شاه توت بند له جوړېدو سره به د چارواکو په وینا د کابل شاوخوا دوه ملیون وګړو ته د څښاک اوبه ورسېږي او د پلازمېنې د ځمکنیو اوبو د وچېدو ستونزه به اواره کړي.

شاه توت د هرات له سلما بند وروسته د افغانستان دوهم بند دی چې د رغونې چارې یې هند ترسره کوي.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي نن د تاجکستان د بهرنیو چارو له وزیر سراج الدین مهرالدین سره ټیلفوني خبرې وکړې. د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت ویاند عبدالقهاربلخي نن سې شنبې په خپله ایکسپاڼه کې لیکلي چې په دغو ټیلفوني خبرو کې ” د دواړو هېوادونو ترمنځ د سیاسي اړیکو، اقتصادي همکارۍ، سرحدي وضعیت، امنیتي همغږۍ او سیمه ‌ییزو ابتکاراتو په اړه ټیلیفوني خبرې وشوې.”

دغه خبرې داسې مهال کیږي چې د تاجکستان ولسمشرۍ ماڼې د دوشنبې په ورځ وویل چې تیره اونۍ په دوو جلابریدونو کې چې په خبره یې د افغانستان له خاورې شوي، لږترلږه پنځه چینایي اتباع وژل شوي او پنځه نور ټپیان دي. له دې بریدونو سره په یوه وخت چین له خپلو اتباعو غوښتي چې د افغانستان او پاکستان ترمنځ سرحدي سیموڅخه ووځي. طالبانو ویلي چې پرچینایي وګړو د حملې په تړاو یې دوه مشکوک کسان نیولي دي.

د ښاغلي بلخي په وینا امیرخان متقي له خپل تاجکستاني سیال سره په خبرو بیا ټینګاروکړچې ځینې کړۍ هڅه کوي چې د اعتماد هغه فضا زیانمنه کړي چې لړۍ یې په دې وروستیو کې د دواړو لورو ترمنځ د سیاسي، اقتصادي او امنیتي همکارۍ د پیاوړي کیدو په برخه کې پیل شوې ده.

د طالبانو حکومت په خوست کې یو تن نن په عام محضرکې اعدام کړ.

پرتورن کس نن له غرمې مخکې د خوست په ورزشي سټدیوم کې د اعدام سزا تطبیق شوه. په خوست کې د طالبانو د والي ویاند مستغفرګربز نن سې شنبې پرخپله ایکسپاڼه لیکلي چې نن په سټډیوم کې د شاخوا اتیا زره کسانو په مخ کې پرهغه کس د (قصاص) حکم تطبیق شو چې د ده په خبره یې “ شاوخوا لس میاشتې وړاندې یې د یاد ولایت په عليشيرو او تریزيو ولسوالۍ کې د يوې کورنۍ ديارلس غړي په مرموز ډول په شهادت رسولي وو.”

د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګروملتونو ځانګړي راپور ورکونکي ریچارډ بینیټ په خوست کې په عام محضرکې د ترسره شوي اعدام په اړه نن سې شنبې په خپله ایکسپاڼه کې دغه اعدامونه غیرانساني، ظالمانه او غیرمعمولي سزا او هغه له نړیوال قانون سره په ټکر کې بللې او د درول کیدو غوښتنه یې کړې ده.

طالبانو په افغانستان له بیا واکمنېدو راهیسې، په عام محضر کې د اعدامونو او نورو بدني سزاګانو لړۍ پیل کړې چې په دغه نوي اعدام سره یې د اعدام شویو کسانو شمیردولسو ته ورسید.

د ملګرو ملتونو د ماشومانو وجهي صندوق وايي د افغانستان په ختیځ کې یې د زلزله ځپلو سیمو ماشومانو ته د تعلیم د زده کړې دوه سوه لنډمهاله مراکز پرانیستي.

د یونیسف افغانستان څانګې په خپله ایکس پاڼه په دې اړه یو ویډیويي پیغام ورکړی.

یونیسف ویلي د افغانستان د ختیځ په زلزله ځپلو سیمو کې یې ۲۰۰ لنډمهالي تعلیمي مراکز پرانیستي چې شاوخوا ۶۰۰۰ ماشومان (نجونې او هلکان) پکې په زده کړو بوخت دي.
د یونیسف په دې ویډیويي پیغام کې د ثنا په نوم د یوې ۱۱ کلنې افغان نجلۍ کیسه راخیستل شوې چې څنګه له خپلو نورو خورلڼو او ماشومانو سره په لنډمهالو تعلیمي مراکزو کې درس وايي.

یونیسف ویلي دا ماشومان لا زیاتو مرستو ته اړتیا لري.

شاوخوا درې میاشتې مخکې د افغانستان ختیځ په تېره کونړ مرګونو او ویجاړوونکو زلزلو ولړزاوه چې څه باندې ۲۰۰۰ کسان پکې مړه او زرګونه نور ټپیان شول.

مرګژوبله زیاته ماشومانو او ښځو ته رسېدلې وه او ګڼ لا هم بې په موقتي کمپونو کې دي.

د تاجکستان ولسمشرۍ ماڼۍ ویلي تېره یوه اوونۍ د افغانستان له خوا په دوو جلا بریدونو کې لږ تر لږه پنځه کسان وژل شوي او پنځه نور ژوبل دي.

په یوه بیان کې نن د تاجکستان د جمهور رییس امام علي رحمان له قوله د افغانستان له خاورې دا بریدونه غندل شوي او هغه یې ناقانونه او پاروونکي اقدامات بللي دي.
رحمان له امنیتي چارواکو سره په غونډه کې ټينګار کړی چې کوټلي ګامونه پورته کړي څو د دغسې ناوړه پېښو مخه ونیسي.

وژل شوي کسان چینايان دي چې هلته یې د سرو زرو په کان او د سړک جوړوونې په یوه شرکت کې کار کاوه.

لومړی برید د نومبر په ۲۶مه د ختلان ولایت په شمس الدین شاهین سیمه کې د سرو زرو د وینځلو په یوه فابریکه شوی چې لږ تر لږه دری چینایان مړه او یو بل سخت ټپي شوی.

دویم برید د نومبر په دېرشمه همدا یکشنبه د سړک جوړوونې په کارګرو شوی چې لږ تر لږه دوه چینایي کارګران پکې وژل شوي او څو نور ژوبل دي.

له دې سره جوخت چین له خپلو اتباعو غوښتي چې د تاجکستان – افغانستان له سرحدي سیمو ووځي.

طالبانو د وروستۍ پېښې په تړاو څه نه دي ویلي خو د تېرې اوونۍ د پېښې په غبرګون یې ویلي وو چې ځینې کړۍ پکې ښکېلې دي او غواړي د سیمې د هېوادونو تر منځ بې ثباتي، ګډوډي او بې اعتباري رامنځته کړي.

په امریکا کې میشت یوه ډله افغانان بېګاه د سپینې ماڼۍ مخ ته ور ټول شوي وو او د وژل شوې امریکايي سرتیرې سارا بکسټروم د درناوي په پار یې شمعې بلې کړې.

دا کسان چې اکثر یې د افغان – امریکایي ټولنې غړي وو په سارا بکسټروم او اندرو وُلف باندې د افغان تبعه رحمن الله لکڼوال له خوا برید وغانده.

دوی ټینګار وکړ چې د یوه کس عمل د کډوالو د ټولې ټولنې استازیتوب نه کوي او باید دا یوه پېښه د لسیزو باور، ملګرتیا او ګډه قرباني ټکنۍ نه کړي.

تېره اوونۍ واشنګتن ډي سي کې یوه افغان د امریکا د ملي ګارډ په دوو غړو ډزې وکړې چې له ډلې یې یوه پوځي سارا بکسټروم مړه او بل افسر اندرو وُلف لا هم روغتون کې بستري دی.

د بریټانیا یوه پخواني لوړپوړي پوځي افسر ویلي داسې ښکاري چې ځانګړو بریټانوي ځواکونو په افغانستان کې د شکمنو کسانو په وژنې جنګي جرایم ترسره کړي وي.

دا لوړپوړی پوځي په افغانستان کې د عملیاتو د برخې مرستیال لوی درستیز پاتې شوی.

هغه ویلي په دغو وژنو باندې د قوماندې ټوله مشرتابه خبره وه خو هېڅ ګام یې نه دی پورته کړی.

د بریټانیا دفاع وزارت تازه وروسته تر هغه په دې اړه د څېړنو امر کړی چې د بي بي سي یوه مستند په ډاګه کړه د بریټانیا د هوايي ځواک خاصې قطعې لږ تر لږه ۵۴ کسان په افغانستان کې په مشکوکو حوادثو کې وژلي دي.

دا کسان د ۲۰۱۰ او ۲۰۱۳ کلونو تر منځ د طالبانو او نورو وسله والو ډلو پر ضد د امریکا په مشرۍ د نړیوال پوځي اییتلاف د جګړې پر مهال وژل شوي.

په بریټانیا کې له څو کلونو راهیسې د هغو احتمالي جنګي جرایمو د تورونو په تړاو څېړنې کيږي چې په افغانستان کې د جګړې پر مهال په بریټانوي ځواکونو تړلي بلل شوي.

د امریکا د کورني امنیت وزیره کریستي نویم وایي، واشنګټن ډي سي کې د ملي ګارد پر دو غړو برید کوونکي رحمان الله لکڼوال ممکن متحده ایالتونو ته له ننوتلو وروسته سخت دریځۍ ته مخه کړې وي.

د فرانس پریس د راپور له مخې، میرمن نویم دغه څرګندونې پرون یکشنبه ( د لیندۍ ۹مه) د ( ان.بي.سي) خبري شبکې یوې خپرونې ته وکړې.

۲۹ کلن رحمان الله لکڼوال د تېرې چهارشنبې په ورځ سپینې ماڼۍ ته نژدې د ملي ګارد پر دو غړو ډزې وکړې چې وروسته یوې سرتیرې په روغتون کې سا ورکړه.

کریستي نویم ویلي، دوی به د لکڼوال له کورنۍ او نورو هغو کسانو سره چې هغه په ارتباط کې و خبرو ته دوام ورکړي څو خپلې څیړنې بشپړې کړي.

لکڼوال د عمدي قتل په ګډون له څو تورونو سره مخامخ دی.

د هغه تر برید وروسته د امریکا ولسمشر پر کډوالو د سختو محدودیتونو اعلان وکړ او د امریکا بهرنیو چارو وزارت اعلان وکړ چې افغان پاسپورت لرونکو ته یې د هر ډول ویزو ورکړه ودروله.

د اسیا د فوټبال تر ۱۷ کلنو کم عمره لوبډلو د جام په مقدماتي سیالیو کې افغان لوبډله نن څلورمه سیالۍ کې له عمان سره مخامخ کیږي.

د افغانستان د فوټبال فدراسیون پر خپله فیسبوک پاڼه لیکلي چې لوبه د کابل په وخت د ماښام په پنځو بجو په میانمار کې ترسره کیږي.

د افغانستان د فوټبال تر ۱۷ کلنو کشره لوبډله په جي ګروپ کې له میانمار، عمان، نيپال او سوریې سره په ډله کې دي.
تراوسه یې له میانمار او سوریې څخه ماته خوړلې، ځو نیپال یې مات کړی دی.

د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړی راپورتر په دوحه کې له افغانانو او نورو اړخونو سره د افغانستان د خلکو د بشري حقونو پر مسایلو خبرې کوي.

ملګرو ملتونو په یوه اعلامیه کې ویلي چې بېنیټ به د دسمبر له لومړۍ تر څلورمې پورې په دوحه کې وي.

ملګري ملتونه په افغانستان کې بشري حقونو په ځانګړې توګه د ښځو او نجونو حقونه د اندیښنې وړ بولي او د طالبانو حکومت یې تورن کړی چې د افغانانو ډېر لومړنی حقونه یې تر پښو لاندې کړې دي.

ریچارد بېنیټ به دوحه کې له قطري چارواکو او د نړیوالې ټولنې له استازو سره پر دې خبرې کوي چې څنګه د افغانانو بشري حقونو لپاره په ګډه کار وکړي.

طالبانو که څه هم افغانستان ته د بېنیټ پر سفر بندیز لګولی دی، خو ملګرو ملتونو تیره اکتوبر میاشته کې د هغه ماموریت تمدید کړ.

د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر او مرستیال صدر اعظم اسحاق ډار وایي، افغانستان ته د بشري مرستو لپاره د لارو د بیا پرانیستلو لپاره کار کوي.

ډار د شنبې په ورځ په یوه خبري کنفرانس کې وویل چې هغه د ملګرو ملتونو په غوښتنه د خوراکي توکو او نورو اړینو بشري مرستو په ګډون د افغانستان او پاکستان ترمنځ د لارو د پرانیستلو لپاره کار کوي.

هغه زیاته کړه چې په دې اړه یې د پوځ د مشر منظوري ترلاسه کړې او د پاکستان د لومړي وزیر شهباز شریف د منظوري په تمه دی.

د ډان په ګډون پاکستاني رسنیودا راپور ورکړ.

د افغانستان او پاکستان ترمنځ لارې له شاوخوا یوې نیمې میاشتې راهیسې د تګ راتګ او سوداګرۍ په مخ تړل شوي، خو یوازې د کډوالو اخراج ته خلاصې دي.