د امریکا د تابعیت او کډوالۍ ادارې مشر جوزوف ادلو، د پنجشنبې په ورځ ناوخته «د نومبر پر ۲۷مه» پر خپله ایکس پاڼه لیکلي، دوی دا پرېکړه تر یادې پېښې وروسته د امریکا د ولسمشر ډونالد ټرمپ په امر، کړې ده.
جوزوف ادلو لیکلي چې په دې بیا ارزونه کې به ټول هغه ګرین کارت لرونکي شامل وي چې د ټرمپ د ادارې لخوا یې هېوادونه «د اندېښنې وړ» بلل شوي دي.
که څه هم د دغو هېوادونو نوم نه دی اخیستل شوی، خو په دې کې هغه هېوادونه شامل دي چې د روان کال جون میاشت کې ولسمشر ټرمپ پر اتباعو یې د سفر بندیز لګولی و، په دغو هېوادونو کې د افغانستان، کیوبا، هایتي، ایران، سومالیا او وینزویلا اتباعو ته اشاره شوې وه.
د امریکا حکومت نوي اقدامات هغه څه دي چې په امریکا کې یو شمېر مېشت بې اسناده، ګرین کارټ لرونکي او هغه افغانان سخت اندېښمن کړي چې تر نن پورې دې هېواد د تګ په تمه وو.
موږ له دې پېښې وروسته زښته زیات اندېښمن یو، د دې لپاره چې تر اوسه مو ګرين کارټونه نه دي تر لاسه کړي
د امریکا په کوروالیز ښار کې مېشت یو افغان چې د ۲۰۲۴ کال په نومبر کې دغه هېواد ته د بیا مېشتندنې پروګرام له لارې له خپلې ۶ کسیزې کورنۍ سره رسېدلی، او تر اوسه د مشتېدو اسناد نه لري، د نوم نه خپرولو به شرط یې ازادي راډیو ته وویل:“له بده مرغه موږ تر اوسه هېڅ ډول اسناد نه دي تر لاسه کړي، موږ له دې پېښې وروسته زښته زیات اندېښمن یو، د دې لپاره چې تر اوسه مو ګرين کارټونه نه دي تر لاسه کړي، ان د خوړو ملاتړ نه لرو، دلته هم کله چې بهر وځو، د امریکانو له یو بېل لیدلوري او خجالت له احساس سره مخ کېږو، چې دا خپله د کډوالو د زیانګالېدو پیل ښیي، موږ وېرېږو چې له دې وروسته به د کډوالو اړوند کرکې ډېرې شي او کومو خدمتونو ته چې اړتیا لرو هغه به پڅ شي، دا حالات زما په شان نوي راغلي کډوال سخت اغیزمن کړي.”
د متحدو ایالاتو په نبراسکا ایالت کې مېشت افغان مشعل شېرالله قیومي چې په ۲۰۲۱ کال کې له قانونی لارې دې هېواد ته تللی او افغانستان کې د امریکا له متحدینو دی او ګرین کارت لري، که څه هم د ګرین کارتونو بیا ارزونه د اندېښنې وړ نه بولی خو وایي چې دا اقدام به د وخت ضایع او خلکو ته د بېلابېلو ټولنیزو ستونزو رامنځته کېدو لامل وګرځي."جرم فردي دی، افغانان ټول داسې خلک نه دي، هر یو متفاوت افکار لري، اکثره دوی خپله راوستلي ځکه امریکا سره یې کار کړی دی، دوی ټول له پلټنو تېر شوي، که دوی زموږ د اسنادو بیا ارزونه کوي، زه حاضر یم ځکه موږ افغانستان کې دوی سره کار کړی او دا ټول اسناد لرو، خو اندېښنه دا ده دا اقدام د وخت ضایع کول دي، ځکه زموږ خو ټول پروسس شوی، په میاشتو مو انتظار کړی، بل تشویش دا دی چې دوی د نورو افغانانو د راتګ بهیر وځنډاوه چې دا موږ ته د اندېښنې وړ ده، ځکه په نورو هېوادونو کې مو نور افغان خویندې وروڼه بند پاتې دي."
د امریکا د تابعیت او کډوالۍ ادارې (USCIS) هم تازه اعلامیه خپره کړې چې په کې راغلي، دوی له افغانستانه د بیا مېشتندنې لپاره د افغانانو د ورتلو د بهیر له درولو وروسته د «خطر لرونکو» ۱۹ هېوادونو د وګړو په اړه د خپلو اختیاري صلاحیتونو په کارولو د هغه هېواد «خاص او منفي» عوامل په پام کې نیسي.
دې ادارې د خپل مشر جوزف ادلو په حواله یې ټینګار کړی چې “د امریکا او د امریکا دخلکو ساتنه او امنیت یې مطلق لومړیتوب دی.”
د بیان په ټکو، دا لارښود به د امریکا د تابعیت او کډوالۍ ادارې افسرانو ته اجازه ورکړي چې معنا لرونکي ارزونه وکړي چې «ایا یو بهرنی وګړی د عامه خوندیتوب او ملي امنیت لپاره ګواښ دی که نه.»
یادې ادارې ټینګار کړی چې دا پالیسي په سمدستي توګه «د ۲۰۲۵ کال د نومبر له ۲۷مې» راهیسې د پلي کېدو وړ او پر هغو غوښتنلیکونو تطبیقېږي چې تر یادې نېټې وروسته د پروسس لپاره انتظار یا د ثبت په حال کې دي.
د امریکا ولسمشر ډونالد ټرمپ د جمعې په ورځ «د نومبر په ۲۸مه» پر خپله ایکس پاڼه خپور کړي بیان کې دا اعلان هم کړی چې امریکا ته به له ټولو درېیمو هېوادونو کډوالي په «دایمي» ډول بنده کړي.
د امریکا دې پرېکړې هغه افغانان هم بیا سخت اندېښمن او «ناهیلي» کړي چې له تېر څلورو کلونو راهیسې په دریمو هېوادونو کې په سخت او بدو شرایطو کې د انتقال لپاره د خپلو کیسونو پروسس ته په تمه وه.
موږ ته د ټرمپ دا پرېکړه چې زموږ د ورتګ بهیر یې بند کړ، د نه باور وړ ده یعنې شوک کې یو
په پاکستان کې دېره یو افغان چې د(پي ۲) په نوم د امریکا د کډوالۍ کیس لري، د موضوع د حساسیت له امله یې د نوم خپرېدو په شرط ازادي راډیو ته وویل:"موږ ته د ټرمپ دا پرېکړه چې زموږ د ورتګ بهیر یې بند کړ، د نه باور وړ ده یعنې شوک کې یو، چې له څلورو کلونو انتظار وروسته یو داسې برخلیک سره مخ کېږو، چې راتلونکی مو مبهم او بې برخلیکه شو، بلخوا دلته کوربه هېواد (پاکستان) کډوال ځپونکی سیاست غوره کړی، موږ تېر ۲۰ کاله د امریکا اهدافو ته کار وکړ، خو نن دا دی په دې پرېکړې کاملاً ناهیلي کړل شوو، موږ د بېرته ستنېدو لاره هم نه لرو، ځکه افغانستان کې به له دې وروسته نور هم د طالبانو له شکنجو، ځورونو او ان غچ اخیستنې سره مخ شو."
دا په داسې حال کې ده چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د شکرګزارۍ په مناسبت د غونډې پر مهال د پنجشنبې په شپه ناوخته اعلان وکړ چې د ملي ګارډ له دوو ټپي شویو غړو یوې سرتېرې په روغتون کې ساه ورکړه.
د امریکا د فدرالي تحقیقاتي ادارې (اف بي ای) مشر کاش پټېل هم د پنجشنبې په ورځ رسنیو ته وویل چې له دې پیښې وروسته د شواهدو د راټولولو چارې پیل شوي، د پېښې له شاهدانو سره خبرې شوي او د شکمن کس هغه وسله چې پر وسیله یې ډزې کړي، لابراتوار ته د څیړنې لپاره استول شوې ده.
پټېل وویل چې دوی د برید شکمن افغان رحمان الله لکڼوال خپلوانو سره هم په سندیاګو ایالت کې خبرې کړي.
د امریکا د استخباراتو د مرکزي ادارې (سي ای اې) مشر جان راتکلیف د چهارشنبې په ورځ ویلي چې لکڼوال پخوا په کندهار کې له (سي ای اې) سره کار کاوه.
په امریکا کې د افغان کډوالو اړوند دا ډول پرېکړې داسې وخت کېږي چې په ۲۰۲۱ کال پر افغانستان د طالبانو له بیا واکمنېدو وروسته، زرګونه افغانان چې تېر ۲۰ کال یې په بېلابېلو برخو کې افغانستان کې امریکا سره همکاري کړې، دغه هېواد ته تللي،تر اوسه یې په بشپړه توګه د اوسېدو اسناد نه دي تر لاسه کړي، خو زرګونه نور چې په دریمو هېوادونو کې دي، په ډېرو سختو شرایطو کې ان د ډیپورت خطر وېرې سره د انتقالېدو په تمه او بې برخلیکه حالت کې دېره دي.